Od fabryki szkła, przez koszary wojskowe, po 582 dostępne cenowo mieszkania. Ta rewitalizacja to odpowiedź na rosnący kryzys

2025-08-21 11:43

Paryż odkupił od państwa XIX-wieczne koszary wojskowe za 40 milionów euro i ulokował w nich zarówno mieszkania socjalne, jak i te z kontrolowanym czynszem. Teren Caserne de Reuilly uzupełniono o nowe realizacje. To element większego planu: do 2035 r. 40% paryskich jednostek mieszkalnych ma być mieszkaniami tanimi, w tym 30% ma zostać przeznaczone na wynajem socjalny.

Dom kostka. Przebudowa domu z czasów PRL to wyzwanie

Ambitny plan Paryża. Cel ma zostać osiągnięty w 2035 roku

Paryż od lat mierzy się z problemem rosnących kosztów życia i ograniczonej dostępności mieszkań. Według badania przeprowadzonego w styczniu 2024 roku przez SeLoger.com, liczba dostępnych cenowo mieszkań na wynajem w Paryżu spadła o 50% w ciągu roku i o 73% w ciągu trzech lat.

Czytaj także: Wskrzeszą z martwych rosyjską fortyfikację, w środku umieszczą luksusowe mieszkania. "Kiedyś tradytor, teraz beton"

Aby przeciwdziałać odpływowi mieszkańców na przedmieścia i zwiększyć liczbę lokali o przystępnych czynszach, miasto w 2022 roku przyjęło ambitny plan: do 2035 r. 40% paryskich jednostek mieszkalnych ma być mieszkaniami tanimi, w tym 30% przeznaczonymi na wynajem socjalny. Realizacja tego celu zakłada miedzy innymi szeroką adaptację opuszczonych budynków – dawnych biur, szkół, hoteli czy garaży – na funkcje mieszkaniowe. 

Caserne de Reuilly odkupione za 40 milionów euro

Jednym z flagowych przykładów prowadzonej obecnie polityki jest projekt Caserne de Reuilly. W XVII wieku na terenie kompleksu usytuowanego między Place de la Bastille a Place de la Nation działała królewska fabryka szkła. Od XIX wieku teren należał do Ministerstwa Obrony, które ulokowało w nim koszary wojskowe. W ostatnich dziesięcioleciach obszar stopniowo tracił swoje znaczenie militarne. Obejmujący ponad dwa hektary, dobrze skomunikowany z resztą miasta siecią metra, autobusów i tras rowerowych, wydał się władzą Paryża idealnym do nadania mu funkcji mieszkalnej.

The Reuilly barracks

i

Autor: H2O Architects/ Archiwum prywatne The Reuilly barracks

W ramach porządkowania majątku publicznego państwo zdecydowało się na sprzedaż nieruchomości. Paryż odkupił dawny kompleks wojskowy od państwa za 40 milionów euro i powierzył jego przebudowę oraz zarządzanie spółce Paris Habitat. Zdecydowano, że 50% jednostek będzie mieszkaniami socjalnymi i studenckimi. Z kolej w lokalach prywatnych, przez kolejne 20 lat wysokość czynszów w lokalach będzie kontrolowana przez miasto.

Metryczka paryskiego Caserne de Reuilly

Okres renowacji: 2013-2020

Obszar interwencji (m2): 20.000 m2

Liczba mieszkań: 582

Typologia obudowy: budynki wielomieszkaniowe

Rozkład mieszkań:

  • 50% mieszkań socjalnych i studenckich
  • 20% niedrogich mieszkań pośrednich
  • 30% prywatnych mieszkań kontrolowanych czynszem

Liczba mieszkańców: 1.500 – 2.000

Obiekty wspólne: obiekt rowerowy; żłobek publiczny; publiczny ogród i przejście; dachy rolnictwa miejskiego; sklepy i restauracje; obiekty dla lokalnych stowarzyszeń; warsztaty artystyczne.

Caserne de Reuilly, Paryż

i

Autor: Karolina Krasny/ Archiwum prywatne Caserne de Reuilly, Paryż
Caserne de Reuilly, Paryż

i

Autor: Karolina Krasny/ Archiwum prywatne Caserne de Reuilly, Paryż

Sześć działek i autonomiczne zespoły zabudowy

Przemiana koszar nie była dziełem jednego autora, lecz wynikiem współpracy kilku zespołów architektonicznych. Głównym koordynatorem przedsięwzięcia zostało biuro H2o Architectes, które zaprosiło do współpracy pięć innych europejskich pracowni, m.in. LIN Architects, Agencie Anyoji-Beltrando czy Lacroix Chessex. Cały teren podzielono na sześć działek – oznaczonych literami od A do F – co pozwoliło na tworzenie zróżnicowanych, „autonomicznych zespołów” zabudowy. Na niektórych parcelach prowadzono renowację istniejących obiektów, na innych powstały zupełnie nowe budynki.

Czytaj także: Les Arènes de Picasso. Betonowe "Camemberty" o średnicy 50 metrów miały podnieść status peryferyjnej dzielnicy

Jeden z nich, znajdujący się na działce F i zaprojektowany przez pracownię Lacroix Chessex, wyraźnie odróżnia się od historycznych struktur dawnego kompleksu. Architekci świadomie unikali powtarzalności i monotonii, tworząc obiekt „celowo niestandardowy”. Zastosowano okna o różnych wymiarach i nieregularne wycięcia przeznaczone na tarasy, co podkreśliło kontrast między nowoczesną ingerencją a zachowanym dziedzictwem architektonicznym.

Caserne de Reuilly, Paryż

i

Autor: Karolina Krasny/ Archiwum prywatne Caserne de Reuilly, Paryż

Na południowej działce A pracownia LIN Architects dobudowała dwa budynki do skrzydła dawnych koszar: większy, który tworzy nową pierzeję ulicy z głębokimi oknami, oraz mniejszy, otoczony balkonami. Skrzydło zachodnie, obejmujące działkę B, zostało zmodernizowane przez Agencie Anyoji-Beltrando – od strony dziedzińca pozostawiono historyczną elewację, natomiast od zewnętrznej strony dodano dynamiczną fasadę z balkonami ze stali i betonu.

Caserne de Reuilly, Paryż

i

Autor: Karolina Krasny/ Archiwum prywatne Caserne de Reuilly, Paryż

Z kolei przy wschodnim wejściu, na działkach D i E, zachowano zabytkowe pawilony, które odnowiono i przeznaczono na przestrzenie usługowe i kulturalne. MIR Architects uzupełnili je prostymi, betonowymi dobudówkami z arkadami, które otwierają się na dziedziniec i oferują tarasy na dachach. 

Subtelna forma walki ze stereotypami

Nowoczesny design, ekologiczne podejście do projektowania oraz udział renomowanych biur architektonicznych to nie tylko dobra wiadomość dla tej konkretnej dzielnicy, lecz także subtelna forma walki ze stereotypami, które od lat ciążą na mieszkalnictwie socjalnym.

Uprzedzenia te są widoczne również na polskim rynku i dotyczą zarówno mieszkań socjalnych, jak i lokali TBS, czyli przeznaczonych dla osób o umiarkowanych dochodach. Warto jednak podkreślić, że w Polsce powstały już realizacje, które skutecznie przełamują te schematy – przykładem są Katowicki TBS przy ul. Mariackiej oraz TBS w Falenicy. Zachęcamy do zapoznania się z publikacjami. 

Architektura Murator Google News
Podcast Architektoniczny
Produkt mieszkaniopodobny
Mediateka.pl
Sponsor podcastu:
Knauf