Dom Oskar. Z daleka niepozorny, wewnątrz przypomina kaplicę. Jego sekret tkwi w perforacji i bielonym drewnie

Spis treści

1. Charakterystycznym elementem jest perforowana ściana szczytowa
2. Metryczka projektu Dom Oskar
3. Wnętrze zaprojektowano z wykorzystaniem prostych materiałów
4. Dom na Ceglanej Podstawie pod Barceloną 

Charakterystycznym elementem jest perforowana ściana szczytowa

Dom Oskar powstał w południowoczeskiej wsi Kamenná Lhota, na dużej działce będącej dawnym ogrodem sąsiedniego pałacu. Teren zachował historyczny charakter – znajdują się tu pozostałości barokowej stodoły, stare drzewa i kamienny mur otaczający posesję. Projekt domu został opracowany przez architekta dla jego własnej rodziny. Głównym założeniem było stworzenie miejsca do codziennego życia i pracy twórczej, z dala od miasta, w bezpośrednim sąsiedztwie natury.

Czytaj także: Czeskie wybory architektoniczne. Rozmyta siła nagród wciąż wydobywa "lokalne perły"

Forma budynku nawiązuje do tradycyjnych zabudowań wiejskich. Dom ma prosty, podłużny korpus przykryty dwuspadowym dachem. Charakterystycznym elementem jest perforowana ściana szczytowa, która częściowo przysłania wnętrze, zapewniając prywatność przy jednoczesnym dostępie do światła i powietrza. W projekcie przewidziano także wnęki i loggie, umożliwiające różne stopnie otwarcia na otoczenie.

Do budowy wykorzystano naturalne, trwałe materiały: ceramikę, beton oraz bielone drewno – świerk i jodłę. Zarówno układ przestrzenny, jak i zastosowane rozwiązania materiałowe odpowiadają lokalnym warunkom klimatycznym i krajobrazowym. 

Metryczka projektu Dom Oskar

Kamenná Lhota, 391 33 Borotín, Czechy

Rok projektu: 2022

Rok zakończenia: 2025

Powierzchnia zabudowy: 180 m²

Powierzchnia brutto: 171 m²

Powierzchnia użytkowa: 154 m²

Powierzchnia działki: 8504 m²

Koszt: 750 000 €

Autor: Jan Žaloudek

Klient: Jan Žaloudek i Jolanta Trojak

Strona projektu: Instagram House Oskar

Wnętrze zaprojektowano z wykorzystaniem prostych materiałów

Układ wnętrz oraz rozmieszczenie otworów architektonicznych zostały dostosowane do ruchu słońca i zmieniających się pór roku. Naturalne światło wpada do środka przez okrągłe okno, wnęki i "dziurawe" panele przeciwsłoneczne, tworząc zmienny układ światła i cienia wewnątrz budynku. Centralna część domu to wysoka, siedmiometrowa przestrzeń o formie przypominającej nawę kaplicy. Wnętrze zaprojektowano z wykorzystaniem prostych materiałów: drewna, tkanin i surowego kamienia. Kuchnia z granitową wyspą została umieszczona w centralnym punkcie i przypomina formą ołtarz. Nad jadalnią zawieszona jest rzeźba Madonny.

Czytaj także: Mieszkańcy czekali na nią 100 lat. Posadzkę i ołtarz uformowano z ubitej ziemi, przez małe okna wpuszczono "welon łez"

W domu znajdują się liczne obiekty artystyczne – od japońskich paneli z XIX wieku, przez współczesne obrazy i rzeźby, po ceramikę i meble wykonane ręcznie. Oświetlenie stanowią lampy z serii Akari projektu Isamu Noguchiego. Dom Oskar funkcjonuje również jako przestrzeń otwarta – można go wynająć, zorganizować w nim warsztaty, rezydencje artystyczne lub inne wydarzenia. Nazwa budynku odnosi się do kompozytora Oskara Nedbala i podkreśla jego związek ze środowiskiem twórczym.

Dom na Ceglanej Podstawie pod Barceloną 

Współczesne projekty domów powstających na terenach wiejskich lub podmiejskich często stają przed wyzwaniem wpisania się w istniejący kontekst architektoniczny. Zabudowa tych obszarów kształtowała się przez dziesięciolecia, wypracowując swój charakterystyczny język i styl. To zadanie bywa trudne, bo tradycyjna architektura wsi często opiera się na starych, lokalnych zasadach budowlanych, które nie zawsze zgrywają się z nowoczesnymi metodami projektowania. Wymaga to nie tylko wyczucia i doświadczenia, ale również sporej pomysłowości. Efektem tych zmagań bywa jednak wyjątkowa architektura — projekty, które łączą lokalną tożsamość z nowoczesnością, tworząc nowe języki projektowe oparte na prostocie i klarownych decyzjach.

Do takich realizacji bez wątpienia należy „Dom na Ceglanej Podstawie”, zlokalizowany na działce rolnej około 20 kilometrów od Barcelony, w dzielnicy mieszkaniowej St. Vicenç dels Horts. Na tym terenie znajdowały się kiedyś dwie zrujnowane budowle: szopa na narzędzia oraz niewielki budynek z czerwonej cegły. To właśnie one stały się bezpośrednią inspiracją dla hiszpańskiej pracowni Agora Arquitectura, która zaprojektowała nowy dom jednorodzinny.

Architekci stworzyli obiekt, który harmonijnie łączy ceglaną podstawę z drewnianą nadbudową. Parter budynku odtworzono z czerwonej cegły, wzmacniając i wydłużając go względem pierwotnej zabudowy, by uzyskać solidną bazę konstrukcyjną — dopasowaną do wymagającej, gliniastej gleby. Na niej osadzono prefabrykowaną bryłę z drewna CLT, nawiązującą formą do lokalnej architektury. Elewację wykończono bielonymi płytami korkowymi.