Kamienice przy ulicy Foksal. Przebudowa zabytkowych kamienic 13/15 w Warszawie [GALERIA]

Nazwa obiektu	Zespół apartamentowy Foksal 13/15
Adres obiektu	Warszawa, ul. Foksal 13/15
Autorzy	SUD Architectes, ProArt
Inwestor	Ghelamco
Powierzchnia całkowita	7325.0 m²

Zaktualizowany artykuł. Jego pierwotna wersja pochodzi z Architektury z 2019 roku.

Większość zabudowy ulicy Foksal stanowiły niegdyś bogato zdobione kamienice o neorenesansowym lub neobarokowym wystroju elewacji. W takim stylu utrzymano również dwa domy pod adresem Foksal 13 i 15, które w latach 1895-1898 zaprojektował i zbudował Artur Otton Spitzbarth. Wnętrza wyróżniały się wręcz pałacowym przepychem – do dziś możemy w nich znaleźć blisko 100 rodzajów sztukaterii i 20 wzorów parkietów, a na klatkach schodowych bogato zdobione portale wejściowe, ręcznie kute balustrady czy neobarokowe malowidła ścienne.

Foksal 13/15: Wedel i Mączeński

W latach 30. kamienica pod adresem Foksal 13 została kupiona przez Jana Wedla. Nowy właściciel zlecił jej przebudowę Zdzisławowi Mączeńskiemu, który całkowicie zmodernizował fasadę, pozbawiając ją wszelkich zdobień i klinkierowej okładziny. Wnętrza pozostawiono niemal bez zmian, dzięki czemu do dziś zachowały swój oryginalny wystrój. Architekt wprowadził też szereg nowoczesnych rozwiązań, spośród których najbardziej spektakularne było zamontowanie na podwórzu pierwszej w Warszawie przeszklonej panoramicznej windy.

Kamienice na Foksal 13 i 15 jako jedne z nielicznych zabudowań warszawskiego Śródmieścia nie zostały zniszczone w czasie Powstania Warszawskiego. W okresie powojennym groziła im rozbiórka, ponieważ w ich miejscu planowano przeprowadzić równoległą do Nowego Światu arterię, która miała być przedłużeniem ulicy Kopernika. Do jej realizacji ostatecznie nigdy nie doszło, jednak przeznaczone do zburzenia, a przez to latami nieremontowane budynki zaczęły stopniowo popadać w ruinę.

Willa Gawrońskich w Warszawie. Zdjęcia wnętrz z maja 2024

Foksal 13/15 odnowa

W styczniu 2016 roku prace nad rewitalizacją kamienic rozpoczęła firma Ghelamco. Projekt renowacji powierzono Annie Rostkowskiej z pracowni ProArt, która specjalizuje się w przystosowywaniu zabytkowych obiektów do nowych potrzeb i funkcji, odtwarzaniem historycznych wnętrz oraz detali architektonicznych, renowacjami fasad, a także projektowaniem uzupełnień w historycznym stylu. Nad całością czuwał zaś zespół architektów z pracowni SUD Architectes, którzy w swoim portfolio posiadają m.in. rewitalizację łódzkiej Manufaktury i warszawskiego Hotelu Europejskiego.

W ramach przeprowadzonych prac na Foksal 13 przywrócono oryginalny wystrój fasady z końca XIX wieku, choć kwestia ta była przedmiotem długotrwałych negocjacji między inwestorem a konserwatorem zabytków. Gruntownie odrestaurowane i zmodernizowane zostały też dziedzińce obu budynków, na których zaprojektowano przeszklone patia. Od strony południowej kamienica Foksal 15 uzyskała nową, współczesną elewację w miejscu wcześniej istniejącej tam ślepej ściany oficyny.

Pałac Krasińskich w Warszawie. Zdjęcia wnętrz z maja 2024

Nie znam żadnej zabytkowej kamienicy w Warszawie, która pod względem liczby i zindywidualizowania detali architektonicznych mogła by się równać z tymi dwoma budynkami. W tym przypadku prace rewitalizacyjne można śmiało porównać do konserwacji dzieła sztuki – tłumaczy architektka Anna Rostkowska z pracowni ProArt.

Bogate dekoracje fasady kamienicy z numerem 13 zostały wykonane przez profesjonalnego rzeźbiarza w glinie, a dopiero w następnej kolejności odlane w gipsie. Postaci atlantów podtrzymujących balkon nad wejściem do „trzynastki” czy orły wieńczące boczne pseudoryzality również powstały w pracowni rzeźbiarskiej. W prace zaangażowano też wielu innych artystów, m.in. kowali rzemieślników, którzy wykorzystując tradycyjne techniki zrekonstruowali pełne finezyjnych kształtów balustrady balkonowe i bramę.

Kamienice przy ul. Cieszkowskiego w Bydgoszczy

Apartamenty na Foksal 13/15

Rekonstrukcja fasady była możliwa dzięki zaangażowaniu wielu znakomitych specjalistów, m.in. prof. Jadwigi Roguskiej, autorki licznych opracowań dotyczących XIX-wiecznej architektury Warszawy. Na podstawie zgromadzonych materiałów został opracowany projekt około 200 trójwymiarowych elementów wystroju elewacji, tak by tworzyły spójną kompozycję.

W całym zespole powstało 55 luksusowych apartamentów o zróżnicowanej powierzchni od 47 do 260 m². Do stworzenia ich aranżacji został zaproszony holenderski projektant Eric Kuster.

Mieszkańcy do swojej dyspozycji będą mieć także strefę SPA z sauną i jacuzzi, salę fitness, podziemny garaż z platformami parkingowymi, pokoje dla gości lub partnerów biznesowych oraz przestronny taras na ostatnich kondygnacjach z widokiem na centrum Warszawy. Za metr kwadratowy trzeba zapłacić od 25 do 40 tys. zł.

Zobaczce film, w którym przedstawiciele inwestora oprowadzają po apartamentach Foksal 13/15.