Kogucik i syrenka świecą razem. Te neony kiedyś zdobiły Warszawę, dziś mieszkają w Muzeum Neonów

Spis treści

1. Kawiarnia „Jaś i Małgosia” – róg ul. Anielewicza i al. Jana Pawła II
2. Restauracja „Ambasador” – Aleje Ujazdowskie 8
3. Hotel „Saski” – plac Bankowy 1
4. Spółdzielczy Dom Handlowy „Sezam” – Marszałkowska 126/134
5. Pawilon Cepelii – Marszałkowska 99/101
6. Muzeum Neonów w Warszawie zmienia siedzibę

Muzeum Neonów w Warszawie, otwarte dla zwiedzających w 2012 r., zostało założone przez Ilonę Karwińską i Davida S. Hilla. W zbiorach Muzeum znajdują się dziesiątki neonów, które niegdyś zdobiły kamienice, pawilony, domy handlowe i inne budynki. Właściciele nie tylko pozyskują zapomniane reklamy świetlne z Polski i zagranicy, ale też poddają je renowacji i pozwalają im rozbłysnąć na nowo.

Dzięki uprzejmości Muzeum prezentujemy wybrane warszawskie neony z czasów PRL-u – i zapraszamy na małą wycieczkę po Warszawie lat 60. i 70. Gdzie oryginalnie znajdowały się napisy takie jak „Ambasador”, „Cepelia” czy „Sezam” i jakie były ich losy?

Kawiarnia „Jaś i Małgosia” – róg ul. Anielewicza i al. Jana Pawła II

Klubokawiarnia „Jaś i Małgosia” działała przy ówczesnej ul. Marchlewskiego od roku 1967 do roku 2010. Lokal w lekkim, przeszklonym pawilonie był bardzo popularny i po kilku latach nieobecności powrócił w nowej wersji.

Neon z nazwą lokalu, zaprojektowany przez Państwową Pracownię Sztuk Plastycznych, rozbłysł nad wejściem w 1973 r. W roku 2011, od dawna już niedziałający, został zdemontowany i przekazany muzeum. W 2014 r. właściciele nowej kawiarni „Jaś i Małgosia” działającej w tym samym miejscu zorganizowali zbiórkę pieniędzy i dzięki zgromadzonym środkom umieścili nad lokalem kopię oryginalnego neonu.

Restauracja „Ambasador” – Aleje Ujazdowskie 8

Otwarta w 1971 r. restauracja „Ambasador” działała przez wiele lat na parterze bloku w al. Ujazdowskich. Z uwagi na lokalizację (blisko m.in. Sejmu oraz licznych ambasad) był to ekskluzywny lokal, chętnie uczęszczany m.in. przez polityków i dyplomatów – a także szpiegów. Później w tej samej lokalizacji działał klub Lemongrass, a następie sklep sieci Biedronka.

Gdy restauracja „Ambasador” zamykała się na przełomie 2011 i 2012 r., traf chciał, że luksemburski dyplomata Ronald Dofing zauważył moment demontażu neonu. Po krótkich negocjacjach z właścicielem Dofing wszedł w posiadanie neonu, a następnie przekazał go muzeum.

• Czytaj również: „Szpiegowo” na nowo. Zamiast radzieckich dyplomatów zamieszkają tu m.in. policjanci

Hotel „Saski” – plac Bankowy 1

Hotel „Saski” w Warszawie działał w murach XVII-wiecznego zabytkowego pałacu od 1950 r. do końca lat 90. Zabytkowy budynek, spalony podczas powstania warszawskiego, odbudowano tuż po wojnie. Po zamknięciu hotelu budynek przechodził z rąk do rąk, a ostatecznie w 2012 r., po gruntownym remoncie, został przekształcony w obiekt biurowo-usługowy.

Popularny hotel średniej klasy zdobił neon z jego nazwą umieszczony na dachu. W 2011 r., gdy rozpoczynano przygotowania do remontu pałacu, nowy właściciel zdecydował o przekazaniu niedziałającego od dawna neonu do muzeum.

Spółdzielczy Dom Handlowy „Sezam” – Marszałkowska 126/134

Dom Handlowy „Sezam” przy Marszałkowskiej otworzył się w 1969 r. i działał aż do roku 2014. Dziś w jego miejscu znajduje się Centrum Marszałkowska z nowym sklepem o nazwie „Sezam”. Oryginalny obiekt zaprojektowali Andrzej Sierakowski, Tadeusz Błażejewski, Jan Kopciowski i Roman Widera.

Dawny „Sezam” zdobiły trzy neony, które w 2018 r. właściciele obiektu przekazali Muzeum Neonów. To hasła „Sezam”, „Sam” oraz „Społem”.

Warto dodać, że na budynku, który stanął w miejscu oryginalnego Domu Handlowego, zawisła replika neonu „Sezam”, którą można podziwiać do dziś.

• Sprawdź też: "Tylko" siedem albo osiem pięter. Pierwsze wieżowce Warszawy. Dziesięć warszawskich drapaczy chmur sprzed wojny

Pawilon Cepelii – Marszałkowska 99/101

Sprzedający wyroby rzemieślnicze pawilon Cepelii w 1966 r. stanął na rogu ul. Marszałkowskiej i Nowogrodzkiej. Projektantami obiektu byli Andrzej Milewski i Zbigniew Stępiński, zaś konstruktorem Aleksander Haweman. Lekki przeszklony pawilon stanowił element założenia Ściany Wschodniej. Po 1989 r. budynek obrósł jednak reklamami i zatracił swój pierwotny charakter. Po gruntownym remoncie zakończonym w 2024 r. w obiekcie działa księgarnia sieci Empik.

Pawilon zdobiły pierwotnie trzy neony: kogutek oraz dwa napisy „Cepelia”. Z czasem, jak wiele neonów z okresu PRL-u, przestały działać i zniknęły. Podczas remontu w 2024 r. dwa stare neony z pawilonu Cepelii (a raczej ich pozostałości) niespodziewanie odnaleziono. Inwestor z porozumieniu z konserwatorem zabytków postanowił przekazać je do Muzeum Neonów, które odrestaurowało oba urządzenia.

• Sprawdź także: Ładne, bo czyste. Czyli dlaczego tak łatwo polubiliśmy nową Cepelię, a starą byliśmy gotowi burzyć

Muzeum Neonów w Warszawie zmienia siedzibę

Warszawskie Muzeum Neonów do wiosny 2025 r. działało w ceglanym budynku przy ul. Mińskiej 25. Budynek wynajmowano od dewelopera, firmy Yareal, który ma wobec niego teraz inne plany (dookoła powstało osiedle mieszkaniowe). W związku z tym Muzeum Neonów przeprowadza się do nowej, znacznie większej i dużo bardziej prestiżowej lokalizacji w Pałacu Kultury i Nauki. Nowa siedziba Muzeum mieścić się będzie na czwartym piętrze i zaprosi gości do środka na przełomie lipca i sierpnia tego roku.