Motylarnia z basenem w kamieniołomie. Zobaczcie, jak małopolska gmina Gołcza zagospodarowała poprzemysłowy teren

2024-10-11 14:56

Zamknięty kamieniołom w małopolskiej gminie Gołcza został zagospodarowany w nietypowy, ale funkcjonalny i atrakcyjny sposób. Powstał budynek składający się z czterech brył, basenów rekreacyjnych oraz jeziora wkomponowanych w ściany kamieniołomu. Rekultywacji terenu poprzemysłowego podjęła się pracownia ARP Manecki Architekci sp. z o.o.

Architektura w drodze: Pszczyńskie Centrum Kultury

Spis treści

  1. Walory krajobrazowe kamieniołomu w Ulinie
  2. Pomysł i wyzwanie
  3. Forma budynku motylarni
  4. Jak wykorzystano zbiornik wodny?
  5. Atut dla rozwoju lokalnej turystyki
  6. Kamieniołomy dla wszystkich!
  7. Podstawowe dane projektu
  8. Rozwiązania proklimatyczne

Walory krajobrazowe kamieniołomu w Ulinie

Kamieniołom położony jest z dala od zabudowań, wśród terenów zielonych. Zakończona eksploatacja kamienia pozostawiła po sobie ciekawy krajobraz, o atrakcyjnych walorach estetycznych i środowiskowych, a charakterystyczny kolor kamienia, w odcieniach od białego, przez beżowy do rdzawego, dodaje temu miejscu szczególnego uroku. Dlatego po jego wygaszeniu w 2020 roku zapadła decyzja o wykorzystaniu kamieniołomu tak, aby mogło on służyć zarówno mieszkańcom, jak i turystom. 

Zobacz też:

Architektura Murator Google News
Autor:

Pomysł i wyzwanie

Architekci zaprojektowali budynek osadzony w skale, składający się z czterech brył. W tym wielofunkcyjnym obiekcie znajduje się teraz restauracja, motylarnia wraz z laboratorium oraz salą audytoryjną, w której mogą się odbywać wykłady lub która może posłużyć za salę kinową.

Najważniejszą częścią tego projektu było opracowanie systemu zabezpieczeń przed kamieniami, które mogą odpadać od ścian"

– wyjaśnia Mateusz Manecki, autor projektu i dodaje, że wieloletnie wydobycie kamienia naruszyło skały, dlatego tak ważne było zaprojektowanie odpowiednich zabezpieczeń, aby obiekt mógł być użytkowany bez obaw.

Forma budynku motylarni

Budowla składa się z czterech brył, które zostały wkomponowane w kamienne zbocze. Budynki z jednej strony są oparte o skałę, natomiast z drugiej strony nadwieszone są nad kamieniołomem. Elewacja budynków została wykonana ze stali cortenowskiej, która rdzewieje tylko powierzchniowo. Jej kolor nawiązuje biało-szaro-rudej skały.

Jak wykorzystano zbiornik wodny?

Naturalny zbiornik wodny został wykorzystany do stworzenia jeziora, a w nim umieszczono fontanny. Z myślą o okolicznych mieszkańcach powstał także certyfikowany basen. Niezwykły klimat tego miejsca podkreśla oprawa kamieniołomu.

Atut dla rozwoju lokalnej turystyki

Nowe, innowacyjne zagospodarowanie wygaszonego kamieniołomu spotkało się z bardzo pozytywnym przyjęciem, zarówno przez mieszkańców gminy Gołcza, jak turystów.

Wygaszony kamieniołom to doskonała okazja, aby ożywić i uatrakcyjnić gminę turystycznie, stąd pomysł na tak nietypowe zagospodarowanie tego terenu. Cel osiągnęliśmy bardzo szybko, motylarnię odwiedziło już ponad 2000 osób"

– opowiadał Lesław Blacha, wójt gminy Gołcza, dodając, że gmina planuje zgłosić obiekt do Ogólnopolskiego Konkursu Otwartego Modernizacja Roku i Budowa XXI w.

Kamieniołomy dla wszystkich!

To kolejny, obok na przykład Zakrzówka, również położonego w okolicach Krakowa, przykład wykorzystania pozostałości po dawnym kamieniołomie. Teraz miejsce to otwarte jest nie tylko dla śmiałych poszukiwaczy przygód, ale w sposób bezpieczny udostępniono je szerszej publiczności, która może wypoczywać, korzystając z jego spokoju i niesamowitego wyglądu, na przecięciu natury i działalności człowieka.

Podstawowe dane projektu

Generalny projektant budynków oraz zagospodarowania terenu: dr inż. arch. Mateussz Manecki, pracownia ARP Manecki Architekci Sp. z o. o.

Projektant: mgr inż. arch. Daniel Targosz

Projektant sprawdzający: mgr. Inż. Magdalena Ślebioda

Konstrukcja: dr inż. arch. Jarosław Zdeb

Instalacje: mgr. inż. Sławomir Gubała

Elektryka: mgr. inż. Stanisław Mazur

Projekt: marzec 2022 - styczeń 2023

Budowa: marzec 2023 - sierpień 2024

Koszt inwestycji: około 20 mln zł

Pawilon wielofunkcyjny:

  • Kubatura: 7 238,3 m3
  • Powierzchnia użytkowa: 1 069,38
  • Wysokość budynku: 9,85 m 
  • Liczba kondygnacji: 2

Rozwiązania proklimatyczne

W projekcie zastosowano rozwiązania stanowiące odpowiedz na kryzys klimatyczny m. in. zbiornik wodny jako retencja wód opadowych  z dachów i utwardzeń terenu.