Wycug po holendersku, czyli jak się dziś buduje dla seniorów. Tak wygląda Senior shelter od i29 architects

Spis treści

1. Wycug czyli współpraca pokoleń
2. Senior Shelter. Przestrzeń własna w przestrzeni wspólnej
3. Senior Shelter (Holandia). Metryczka

Wycug czyli współpraca pokoleń

Idea wycugu jest nam wbrew pozorom bardzo dobrze znana, a szczególnie widoczna jest - do dziś - na zachodzie Polski. Wystarczy chwila w mniejszej śląskiej miejscowości, by za zadbanymi domami i kostkami polskimi wypatrzyć mniejsze domki na tyłach działki. To nie garaże ani wystawne stodoły (choć bywa i tak), a domy dla rodziców, którzy swoją działkę lub dom oddali kolejnemu pokoleniu.

Zobacz także: Dawny szpital okulistyczny w Witkowicach zmieni się w luksusową osadę dla osób 60+. To przeciwdziałanie samotności seniorów

Wielopokoleniowa społeczność zawiązuje się wokół jednej parceli, starsi opiekują się młodszymi, a młodsi starszymi. Oczywiście w bardzo dużym uproszczeniu, bo w tle (tak się wieki temu zaczęło) może odbywać się jeszcze przekazanie gospodarstwa rolnego i tak dalej, i tak dalej.

Dawniej, kiedy można było pomarzyć o systemie emerytalnym, rodzic po przekazaniu majątku kolejnemu pokoleniu często stawał się całkowicie od niego zależny. Nierzadko skazując się tym samym na przykre konsekwencje i życie w niedostatku.

Dziś wielopokoleniowe przestrzenie mają w sobie zwykle więcej niezależności, choć oczywiście do ideału Bogatego Zachodniego Emeryta wciąż nam w Polsce daleko. Ale większa zależność to niejedyna zmiana. Dzieci częściej zamiast przejmować majątek, gromadzą swój. Budują domy, nabywają działki. A w końcu sami zapraszają do nich rodziców, czy nawet dziadków.

Taka przestrzeń dla starszych z każdą dekadą staje się coraz bardziej nowoczesna i przemyślana pod kątem zmieniających się potrzeb mieszkańca, a seniorzy nie są już seniorami w rozumieniu sprzed 50 lat. Wycug w dzisiejszych liberalnych realiach (w Europie wspieranych dodatkowo przez dostęp do opieki zdrowotnej) wciąż jest rodzajem emerytury, ale coraz częściej opartym na partnerstwie; skupionym mniej na opiece, a bardziej na spędzaniu czasu.

Zobacz także: Niedrogie mieszkania oddały głos mieszkańcom. Na tarasach sandały, latawce i rowery. Osiedle "dostosowuje się do człowieka"

W takim duchu powstał dom Senior Shelter w Holandii, wypełniający ideę współistnienia jako balansu między wspólnotą a prywatnością. — Od momentu ukończenia domu dziadkowie cieszą się bliską obecnością dzieci i wnuków - i vice versa — mówią architekci z i29.

Senior Shelter. Przestrzeń własna w przestrzeni wspólnej

Choć shelter kojarzy nam się dziś głównie z bezpieczeństwem i schronieniem, w tym przypadku jest raczej przestrzenią własną, w której można się wyciszyć, skupić na sobie, pobyć w spokoju lub zupełnie przeciwnie. Holenderski dom seniora według pracowni i29 mierzy 100 m² i powstał na tyłach działki mieszczącej już jeden dom dwóch młodszych pokoleń - dzieci i wnuków. Nowy dom dla dziadków zaprojektowano tak, by tworzył harmonijną całość z pierwszym budynkiem. Razem stanowią spójną przestrzeń nastawioną na relacje.

Architekci zapewniają:

Z pomocą tego niezależnego domu dla seniorów, i29 pokazuje, że bliskie, międzypokoleniowe funkcjonowanie może podtrzymać, a nawet zwiększyć jakość i komfort życia oraz wzbogacić przestrzeń. W efekcie otrzymujemy dom pomyślany z myślą o przyszłości, definiowany przez prostotę, przejrzystość i ludzką skalę.

Dom podzielono na część otwartą i część prywatną, spokojną - z sypialnią i łazienką. Choć w domu nie brakuje przestrzeni, wizualnie dodatkowo powiększono ją odsłoniętymi, wysokimi sufitami, przeszkleniami i centralnym patio. Przylegają do niego kuchnia, jadalnia i pokój dzienny. We wnętrzach architekci postawili na biele i szarości oraz naturalne materiały. 

Dom otwiera się na ogród i zieleń z pomocą przesuwnych drzwi, z kolei prywatność i odosobnienie zapewniają ruchome panele. Elewację wykończono w drewnie woskowanym. Dach z płyty warstwowej wyposażono w zintegrowaną rynnę i przedłużono tak, by osłaniał mieszkańców podczas komunikacji dookoła domu.

Zabudowa wykonana na zamówienie oraz kuchnia podążają za tymi samymi horyzontalnymi liniami, tworząc spójną całość. Ściany zewnętrzne łączą się wizualnie z wyposażeniem, naturalnie splatając architekturę domu z jego wnętrzem

— mówią architekci.

Senior Shelter (Holandia). Metryczka

• Architektura i wnętrza: i29 architects,
• Konstrukcja: Vissers & Vissers,
• Wykonawca: Heijboer Bouw & Montage,
• Wykonawca wyposażenia: Stooff,
• Powierzchnia: 100 m²,
• Realizacja: maj 2025.

Źródło: i29 architects