Maria Piechotka, z domu Huber, choć urodziła się w Krakowie, całe zawodowe życie związała z Warszawą. Tu ukończyła Wydział Architektury i poznała swojego przyszłego męża, architekta Kazimierza Piechotkę (1919-2010), z którym ślub wzięła podczas powstania w 1944 roku. Ślub był w kościele, już dzisiaj nieistniejącym, Dzieciątka Jezus na ulicy Moniuszki. Kościół był na wpół zburzony, wchodziło się do niego przez okno po desce. Wkoło było pełno szkła z potłuczonych okien. Było kilkanaście osób. (...) architekci: Tadeusz Zieliński, Andrzej Domański (...). Byli chłopcy z oddziału. Był Jankowski. Była nasza przyjaciółka, architekt Małgorzata Handzelewicz z bratem. W każdym razie około dwudziestu osób – wspominała po latach, udzielając jako była łączniczka Jerzego Brauna, wywiadu do Archiwum Historii Mówionej Muzeum Powstania Warszawskiego.
Czytaj też: Maria Piechotkowa o istocie zawodu architekta: rozmowa |
Piechotkowo, W-70 i synagogi dawnej Polski
Po wojnie małżeństwo założyło spółkę autorską: Maria i Kazimierz Piechotkowie. Odtąd przez ponad 60 lat razem opracowywali projekty architektoniczne, pisali artykuły i książki oraz – co nie zdarzało się znowu tak często – wspólnie zostawali laureatami nagród i odznaczeń. Przez wiele lat zajmowali się też badaniami nad żydowską architekturą, dokumentując często nieistniejące już dziś bożnice z terenów dawnej Rzeczypospolitej. Na koncie mają m.in. osiedla mieszkaniowe Bielany I, II, III i IV, realizowane od 1951 roku do końca lat 60., wciąż nazywane przez mieszkańców Piechotkowem, a także wdrożony w całym kraju system budownictwa wielkopłytowego W-70 (W jak Warszawa, 70 – ponieważ miał być wprowadzony w 1970 roku). Szacuje się, że w systemie W-70 i jego udoskonalonej z czasem wersji Wk-70 powstało w Polsce ponad 35% zabudowy wielkopłytowej, w tym osiedle K w Nowych Tychach (proj. Maria i Andrzej Czyżewscy, 1977-1979) czy część Ursynowa Północnego (proj. Marek Budzyński, 1971–1978). Czytaj też: Krótka historia prefabrykacji – Tomasz Żylski |Przez cały czas, wraz z całym środowiskiem architektów z SARP, walczyliśmy o racjonalny, odpowiadający obecnym i przyszłym potrzebom normatyw mieszkaniowy, o indywidualny układ i formę architektoniczną osiedli, sprzyjającą identyfikowaniu się z nimi mieszkańców, o kulturę i estetykę otoczenia – opowiada projektantka w przygotowywanej przez Dom Spotkań z Historią publikacji „Maria i Kazimierz Piechotkowie – wspomnienia architektów”. Książka, pod redakcją Katarzyny Madoń-Mitzner, ukaże się jesienią tego roku.
Maria Piechotkowa: 100 lat!
Maria Piechotka jest osobą o żywym, krytycznym umyśle, z poczuciem humoru i dystansem. Reprezentuje etos inteligenta pozytywisty, pracującego dla dobra kraju i społeczeństwa. Uderzyła mnie jej skromność i bezpretensjonalność, wzruszył jej ponad 60-letni związek z Kazimierzem Piechotką. Byli zawsze nierozłącznym tandemem w życiu i w pracy, działali jako spółka autorska przy każdym projekcie, zarówno architektonicznym, jak i naukowym. Zafrapowała mnie ta rzadka w Warszawie ciągłość, jedność miejsca, pracy i życia. Wybudowane przez nich na Bielanach osiedla nie są miejscem anonimowym. Powszechnie funkcjonuje tu nieoficjalna nazwa „Piechotkowo”. Ludzie wiedzą, kto wybudował ich domy, często znają z widzenia panią Marię, która chętnie bierze udział w różnych lokalnych uroczystościach. Tak narodził się pomysł, aby Dom Spotkań z Historią, miejska instytucja kultury, przygotował wydanie wspomnień Marii i Kazimierza Piechotków na setne urodziny pani Marii. Trudno o bardziej warszawski temat i biografie. (...) Pracując nad książką przeprowadziliśmy szerokie kwerendy ikonograficzne. Będzie ona bogato ilustrowana. Obok zdjęć pokażemy także projekty oraz rysunki pana Kazimierza, nie tylko te dotyczące architektury – zapowiada Katarzyna Madoń-Mitzner w rozmowie z Anną Piłat na łamach lokalnej gazety „Nasze Bielany”. Ale to nie jedyna publikacja przygotowywana z okazji jubileuszu Marii Piechotki. Urząd dzielnicy we współpracy z Domem Spotkań z Historią wydał też okolicznościową broszurę podsumowującą dorobek architeki (do pobrania TU).