Przedmiotem konkursu architektonicznego, zorganizowanego przez wrocławską ASP we współpracy ze z lokalnym oddziałem SARP, było opracowanie koncepcji nowego budynku dydaktyczno-administracyjnego na terenie kampusu uczelni przy ul. Traugutta we Wrocławiu. W pierwszym etapie uczestnicy mieli zaproponować nowe ukształtowanie wschodniej pierzei, którą w przyszłości stanowić będą trzy podobnej kubatury obiekty, w tym budynek będący celem konkursu w etapie drugim. Ten zlokalizowany zostanie w centralnej części pierzei, w miejscu istniejącego, dwukondygnacyjnego obiektu przeznaczonego do rozbiórki. Jak czytamy w regulaminie, miał on charakteryzować się dyspozycją przestrzenną o uniwersalnych walorach użytkowych, dającą możliwość adaptacji do zmieniających się w czasie potrzeb, odpowiadać na wyzwania związane z kryzysem klimatycznym poprzez energooszczędność i racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych oraz, co oczywiste, umożliwić w przyszłości realizację budynków objętych opracowaniem studialnym. Cała nowo projektowana pierzeja musiała przy tym zachować architektoniczną spójność z usytuowanym vis-a-vis gmachem Centrum Sztuk Użytkowych zrealizowanym w 2012 roku według projektu Pracowni Architektury Głowacki. Czytaj też: Nowa siedziba ASP we Wrocławiu. Centrum Sztuk Użytkowych Centrum Innowacyjności |
Konkurs na projekt nowego budynku ASP: wyniki
W ośmioosobowym jury znaleźli się architekci Maciej Miłobędzki (przewodniczący), Michał Goncerzewicz, Marcin Major, Piotr Fokczyński, dyrektor Wydziału Architektury i Budownictwa UM Wrocławia, Daria Kieżun i Stanisław Lose, a także prof. Wojciech Pukocz, rektor Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu i Wojciech Orzechowski, kanclerz uczelni. Pula nagród wyniosła 120 tys. zł. Ostatecznie jury przyznało trzy nagrody i dwa wyróżnienia. Pierwsze miejsce, 40 tys. zł oraz zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki otrzymała warszawska pracownia Projekt Praga (autorzy: Karolina Tunajek, Marcin Garbacki, Patrycja Arasim, Damian Kasperowicz, Katarzyna Krokos, Joanna Ryżko, Zofia Stachura). Zdaniem sądu konkursowego projekt najlepiej pokazał (…) odrębność poszczególnych etapów inwestycji, nie tracąc spójności architektonicznej całości założenia. Uniwersalna architektura z jednej strony bardzo dobrze wpisuje się w śródmiejski charakter tej części miasta, z drugiej stanowi kolejny prestiżowy znak architektoniczny adekwatny do rangi uczelni artystycznej – czytamy w uzasadnieniu. Jury zwróciło też uwagę na twórcze wykorzystanie analizy nasłonecznienia pomieszczeń w kształtowaniu architektury budynku, łatwość etapowania i adaptacji obiektu do zmieniających się potrzeb oraz zaproponowaną przez autorów możliwość współpracy z uczelnią nad ostateczną formą detali architektonicznych.
Jak tłumaczą architekci, to właśnie analiza kątów padania oraz zasięgu promieni słonecznych podyktowała sposób rozwiązania elewacji. Od zachodu zaproponowali pionowe brise-soleil. Formują one trójkątne wykusze, których przeszklenia są zorientowane na północ, otwierając się na widok centralnego ogrodu i w kierunku ulicy. Dzięki temu zapewniony jest również wgląd z ulicy do pracowni – wyjaśniają. Każde piętro jest dodatkowo ujęte w poziome plastry ograniczające napływ światła z góry i odbijające światło w poziomie posadzki pomieszczenia. Od północy, na piętrach od +1 do +5, wprowadzono duże przeszklenia. Parter zaprojektowano jako pełny, z uwagi na planowaną w przyszłości dobudowę kolejnego obiektu.W ukształtowaniu elewacji wschodniej wyzwaniem było z kolei ograniczenie zarówno porannego, niskiego słońca, jak i wędrującego wysoko południowego światła. To pierwsze zostało ograniczone przez gradientowy nadruk w górnej partii okien, natomiast południowe światło zablokowano pionowymi elementami, których rozstaw dla lepszej efektywności został dogęszczony. Dodatkowym elementem, zastosowanym analogicznie do elewacji zachodniej, są poziome perforowane elementy, ograniczające światło bezpośrednie w górnej części szklenia i odbijające światło w poziomie posadzki.Elewacja południowa w kolejnym etapie realizacji pierzei będzie bezpośrednio przylegała do nowego budynku akademika. Z tego względu została wykończona tynkiem. Do czasu realizacji sąsiedniego budynku zaproponowano, aby stanowiła zewnętrzną galerię uczelni. Takiemu wykorzystaniu elewacji sprzyja dobrze wyeksponowana lokalizacja, otwarta na przestrzeń rekreacyjną, ożywiająca bardziej kameralny zakątek kampusu – podkreślają autorzy.Modularny charakter elewacji zostanie uzyskany dzięki wykorzystaniu betonowych prefabrykatów z ceramiczną domieszką nadającą im naturalny, jasnoceglasty odcień. Ceglany pył planuje się pozyskać z cegły istniejących obiektów przeznaczonych do wyburzenia. Większe ceglane odpady mogą być również wykorzystane w formie widocznego kruszywa w wyeksponowanych płaszczyznach betonowych – czytamy w opisie pracy.
Drugie miejsce zajęło młode polskie biuro KXM we współpracy z fińskim studiem Lahdelma & Mahlamäki. Autorzy otrzymali 30 tys. zł. Sędziowie docenili w ich propozycji zwłaszcza zdecydowane wykorzystanie rozwiązań materiałowych, które pozwoliły na wykreowanie architektury mocno wyróżniającej się w śródmiejskiej tkance miasta. Wysoko ocenili też użytkowe walory wnętrza i bardzo czytelny układ funkcjonalny oparty na jednym pionie komunikacyjnym.
Architekci zaprojektowali prostą bryłę o modułowej elewacji składającej się z profili nośnych oraz paneli z białej siatki cięto-ciągnionej przesłaniającej również niektóre okna. Ze względu na konstrukcję szkieletową budynku, ściany zewnętrzne nie przenoszą obciążeń, a fasada, podobnie jak rzut, daje elastyczność i możliwość wymiany po przekroczeniu szacowanego cyklu życia. Ograniczenie ilości przeszkleń poprawi właściwości termoizolacyjne budynku, a także ograniczy koszty budowy – tłumaczą autorzy. Wiele uwag poświęcili również na aranżację przestrzeni wspólnych. Głęboko wierzymy, że najlepsze pomysły i przełomowe odkrycia rodzą się w środowisku, które stymuluje do interakcji i daje użytkownikom pewną dozę dowolności w kształtowaniu najbliższego otoczenia. Jako architekci mamy pośrednią możliwość zachęcenia studentów do częstszej wymiany myśli i poglądów. To właśnie momenty wykreowane poprzez architekturę mogą przyczynić się do połączenia w wyobraźni artysty dwóch dotąd mijających się pomysłów – czytamy w założeniach. W obrębie budynku architekci przewidzieli szereg przestrzeni pośrednich, których funkcje mogą być łatwo adaptowane przez przyszłych użytkowników. To m.in. poszerzone korytarze, schody w formie trybuny łączące hol wejściowy z antresolą czy otwarte tarasy i dziedzińce między budynkami.
Notabene to nie pierwsza współpraca polskich projektantów z biurem Lahdelma & Mahlamäki. Wspólnie wystartowali też w konkursie architektonicznym na koncepcję obiektu wystawienniczego dawnego obozu w Treblince.
Czytaj też: Konkurs na projekt obiektu wystawienniczego na terenie dawnego obozu w Treblince: wyniki |
Trzecią nagrodę i 20 tys. zł zdobyło studio WXCA (autorzy: Szczepan Wroński, Michał Czerwiński, Anna Majewska-Karolak, Małgorzata Bonowicz, Agnieszka Witaszek, Bartłomiej Kruk, Jakub Matela). W tym przypadku jurorzy zwrócili uwagę na bardzo wyrazistą formę, wpisaną w klimat architektury śródmiejskiej, a jednocześnie stanowiącą kontrapunkt dla istniejącego budynku. Architekci zaprojektowali prostą, zwartą bryłę o rytmicznej siatce dużych, prostokątnych okien. Jak tłumaczą, tradycyjna struktura budynku przywołuje powszechne kiedyś rozwiązania, które mają szanse być odpowiedzią na współczesne problemy budownictwa. Zaproponowany trzytraktowy układ przestrzeni umożliwiać ma jej swobodną aranżację oraz podział na foremne moduły. W dobrze oświetlonych naturalnym światłem traktach obrzeżnych autorzy przewidzieli sale wykładowe i pracownie, w centralnej części – przestrzenie komunikacji. Dwa równorzędne wyróżnienia po 15 tys zł otrzymały zespoły Marty Dąbrowskiej i Dagmary Żarnowiec z Wrocławia za poszukiwanie spójnego wyrazu budynków oraz pracowni nsMoonStudio z Krakowa (autorzy: Piotr Nawara, Michał Głowiński, Bartosz Puchalski, Barbara Mleczek, Maciej Sewiołło, Adrian Matuszewski, Stanisław Borys) za architekturę o eleganckim wyrazie szanującą zastany kontekst.
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!