Dzielnica inna niż wszystkie, barwna nie tylko przez Bazar Różyckiego. Praga w Warszawie

2025-02-07 6:08

Warszawska Praga. Pokazujemy tę pełną kontrastów dzielnicę z okazji jej nadchodzących urodzin - już 377. Tak - Praga prawa miejskie ma od 10 lutego 1648 roku. Czasem mówi się o niej "drugi Berlin". Jest kolorowa, artystyczna, wciąż pełna ukwieconych kapliczek w podwórkach odrapanych kamienic. Jakie miejsca warto odwiedzić? Trudno wymienić wszystkie. Zobaczcie Pragę na zdjęciach z drona, które wykonał fotoreporter Szymon Starnawski.

Spis treści

  1. Najstarsza dzielnica Warszawy
  2. Architektura Pragi w Warszawie. Co warto zobaczyć?
  3. Praga po wojnie - to tu miały siedzibę nowe władze
  4. Urodziny Pragi 10 lutego
  5. Warszawska Praga z drona. Zdjęcia

Praga, przez lata całe koszmarów budownictwa PRL-u w postaci wrażych blokowisk i koszarów, przechowywała w swych poszczerbionych, liszajowatych murach ducha Miasta. Była ostoją tego, co prawie doszczętnie zniszczono po drugiej stronie Wisły. Chwała jej za to! - chwalił ją pisarz Marek Nowakowski w publikacji "Moja Warszawa. Powidoki"

Najstarsza dzielnica Warszawy

To najstarsza dzielnica Warszawy i najbardziej barwna. Pierwsze wzmianki o niej pochodzą z 1432, a nazwa pochodzi od czasownika „prażyć”, czyli wypalać - bo została założona na terenach po wypalonym lesie. 10 lutego 1648 r. król Władysław IV Waza nadał jej prawa miejskie - dlatego 10.02 Praga świętuje urodziny. Miała w swej wielowiekowej historii wiele wzlotów i upadków. Pod koniec XVIII w. obszar ten został włączony do Warszawy. W XIX wieku o jej dynamicznym rozwoju przesądziła budowa kolei. Wówczas powstały:

  • Kolej Warszawsko-Petersburska, otwarta w 1865 roku
  • Kolej Warszawsko-Terespolska z 1863 roku.

Powstały też dworce - Petersburski i Terespolski. Dziś nie istnieją. Na miejscu Dworca Petersburskiego jest Dworzec Warszawa Wileńska, Dworzec Terespolski zstąpił dworzec Warszawa Wschodnia, choć nie mieści się on w tym samym miejscu.

Praga, jejmościni w tak zacnym wieku, miała wiele wzlotów i upadków. Nie sięgajmy jednak daleko w przeszłość. Przez lata Praga owiana była złą sławą, kojarzyła się z Bazarem Różyckiego i Stadionem Dziesięciolecia. A dziś? Kolorowa, artystyczna, zabytkowa, ale i nowoczesna - takimi przymiotnikami można ją określić. Odwiedza ją coraz więcej turystów. To warszawskie "must see". 

Architektura Pragi w Warszawie. Co warto zobaczyć?

Jeśli - z okazji urodzin lub bez okazji - chcecie przyjrzeć się Pradze, oto kilka naszych podpowiedzi, co warto tu zobaczyć. Oto lista miejsc i budynków. To tylko kilka propozycji, bo na Pradze jest naprawdę sporo do zobaczenia:

  • Kamienice i zespoły zabudowy przemysłowej Monopolu Spirytusowego (obecnie to Centrum Praskie Koneser)
  • Osiedla Praga I, Praga II Praga III, z lat 50. i 60. XX wieku - przykład architektury socrealistycznej
  • Blok "Jamnik" - jeden z najdłuższych bloków w Polsce
  • Kamienica przy Kłopotowskiego 38 -  uznawana za jedną z najpiękniejszych w Warszawie
  • "Bar Ząbkowska" na parterze kamienicy  przy Ząbkowskiej 2 (Kamienica Szejna i Tychońskiego)
  • Zabytkowa cerkiew na Pradze - to Sobór metropolitalny Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny
  • Podwórka, a w nich - kapliczki. Zaglądajcie, szukajcie - wiele z nich powstało w czasach wojny
  • Kino Praha i płaskorzeźby, przedstawiającym artystów, m.in. Romana Wilhelmiego czy Władysława Hańczę
  • Praski Drewniak, dom, który od prawie 100 lat stoi przy ulicy Środkowej 9 i jest pięknie wyremontowany. Oto on:

Praga po wojnie - to tu miały siedzibę nowe władze

Tak - przez krótki okres Praga była "stolicą" Polski, a działo się to w "roku zerowym", czyli tuż po II wojnie. Nie uległa zniszczeniom tak dużym, jak lewobrzeżna część Warszawy. Dlatego od jesieni 1944 miały tu swe tymczasowe siedziby nowe władze. W szkole był magistrat, a gmach Dyrekcji Kolejowej przy ulicy Targowej zajęła Krajowa Rada Narodowa.

Urodziny Pragi 10 lutego

10 lutego 2025 - urodziny Pragi. I to już 377. Potrwają aż tydzień, od 8 do 16 lutego. Na mieszkańców i gości z całej Warszawy czekają m.in. oprowadzania, spacery, koncerty, inicjatywy sąsiedzkie, gra miejska oraz warsztaty. Oficjalnie - będzie uroczysta sesja Rady Dzielnicy Praga Północ i wykład "Canaletto. Jak wenecjanin współtworzy legendę Warszawy". Będzie też Prażaliada i rzecz jasna urodzinowy tort. 

Warszawska Praga z drona. Zdjęcia

Architektura-murator. Podcast 30/30
Fest Srogi Familok: kulisy reportażu o katowickiej Superjednostce
Architektura Murator Google News
Autor:
Rozmowy Architektury: Oktawia Wasielewska, Stowarzyszenie Architektów Krajobrazu