Spis treści
- Nagroda Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy
- 2025. Grand Prix dla Muzeum Sztuki Nowoczesnej
- 2024. Grand Prix dla Parku Akcji „Burza”
- 2023. Grand Prix dla modernizacji Biblioteki Narodowej
- 2022. Grand Prix dla Browarów Warszawskich
Nagroda Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy
Za nami 11. edycja Nagrody Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy. Od 17 stycznia do 9 lutego możliwe było zgłaszanie propozycji najlepszych (zdaniem zgłaszających) budynków, przestrzeni publicznych i wydarzeń architektonicznych. W konkursie brane były pod uwagę wyłącznie projekty zrealizowane i oddane do użytku w 2024 roku.
Zgodnie z regulaminem organizatorzy ocenili zgłoszone obiekty m.in. pod kątem „jakości i funkcjonalności rozwiązań architektonicznych” oraz „realizacji koncepcji projektowania uniwersalnego”. Ważnym kryterium będzie również ich wkład w zrównoważony rozwój. Jak podkreślał w w informacjach prasowych Rafał Trzaskowski:
Nie zapominamy również o wyzwaniach klimatycznych, dlatego szczególną uwagę poświęcamy projektom architektonicznym, które łączą wyjątkową architekturę z dobrymi rozwiązaniami proekologicznymi.
Organizatorem konkursu i fundatorem nagrody jest Prezydent m.st. Warszawy. Nagroda przyznawana jest we współpracy z Oddziałem Warszawskim Stowarzyszenia Architektów Polskich, Mazowiecką Okręgową Izbą Architektów Rzeczpospolitej Polskiej oraz Oddziałem Warszawskim Towarzystwa Urbanistów Polskich.
2025. Grand Prix dla Muzeum Sztuki Nowoczesnej
W tym roku nagrodzono 9 realizacji. Jury oceniało obiekty w kilku kategoriach: Architektura mieszkaniowa, komercyjna, użyteczności publicznej, rozwiązania proekologiczne, zapewniające dostępność, przestrzeń publiczna i wydarzenie architektoniczne. Wręczono również Nagrodę Mieszkańców i Grand Prix, które trafiło do Muzeum Sztuki Nowoczesnej.
Czytaj także: Architekt Thomas Phifer o Muzeum Sztuki Nowoczesnej: Nie miało być lekką bryłą i ginąć na tle Pałacu Kultury
Główna nagroda, przyznawana niezależnie od konkretnych kategorii, wyznacza pewien kierunek spojrzenia warszawiaków na to, jaka architektura zasługuje na szczególną uwagę. Wyróżniony w tym roku budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej to realizacja głośna, budząca liczne kontrowersje. Dyskusje wokół niego wykraczają daleko poza samą architekturę – dotyczą również kwestii politycznych, społecznych i estetycznych.
Nowa siedziba muzeum stanęła na placu Defilad, tuż obok Pałacu Kultury i Nauki. Za jej projekt odpowiada nowojorska pracownia Thomas Phifer and Partners, wyłoniona w 2014 roku w wieloetapowym postępowaniu negocjacyjnym z ogłoszeniem. W realizacji uczestniczyło także warszawskie biuro APA Wojciechowski.
i
Przypominamy, które obiekty otrzymały Nagrodę Główną w poprzednich latach. Co wówczas mówiły o kierunkach rozwoju i o przyszłości polskiej architektury?
2024. Grand Prix dla Parku Akcji „Burza”
Laureatem Grand Prix Nagrody Architektonicznej m.st. Warszawy w 2024 roku został Park Akcji „Burza” Za projekt odpowiada pracownia topoScape, a inwestorem był Zarząd Zieleni m.st. Warszawy. Kopiec usypany z gruzów zburzonej podczas wojny Warszawy, od lat stanowił symbol pamięci o Powstaniu Warszawskim. Teraz jego otoczenie stało się również przestrzenią codziennego użytku – miejscem rekreacji, spotkań i zabawy. To właśnie połączenie pamięci i współczesności, monumentalności i dostępności, sprawiło, że projekt zyskał uznanie jurorów.
Czytaj także: Kopiec Powstania Warszawskiego i park Akcji Burza. Teraz szczególnie warto go odwiedzić
Projektanci zadbali o to, by zachować historyczny kontekst – gruzy wykorzystane przy tworzeniu kopca posłużyły jako materiał budulcowy dla nowych elementów parku, takich jak ściany wąwozów wykonane z gruzobetonu. Na szczyt kopca prowadzą obecnie dwie trasy – klasyczne schody z podświetlanymi barierkami i miejscami do odpoczynku oraz ścieżka dostępna również dla osób z niepełnosprawnościami. Z wąwozów można przejść na ścieżkę przyrodniczą, która prowadzi do kładki zawieszonej wśród koron drzew. Od strony ul. Grupy AK „Północ” powstała z kolei strefa dla psów, co jeszcze bardziej poszerza funkcjonalność terenu.
Park Burza to także miejsce dla najmłodszych – zjeżdżalnie, huśtawki, tunele i inne elementy placu zabaw wprowadzają do przestrzeni lekkość i ruch, nie odbierając jej jednak powagi. Wiele z tych urządzeń wykonano z naturalnych materiałów, co podkreśla związek z przyrodą i dbałość o środowisko.
i
2023. Grand Prix dla modernizacji Biblioteki Narodowej
Grand Prix Nagrody Architektonicznej m.st. Warszawy w 2023 roku przyznano projektowi modernizacji i rozbudowy czytelni Biblioteki Narodowej. Za realizację odpowiadała0 pracownia Konior Studio, a inwestorem była sama Biblioteka Narodowa wraz z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Sześć lat prac przyniosło nie tylko techniczne unowocześnienie, ale przede wszystkim stworzenie przestrzeni, która stawia człowieka – czytelnika – w centrum. Projekt wyłoniony w konkursie architektonicznym w 2015 roku skoncentrował się na symbolicznym i funkcjonalnym przecięciu dwóch osi: wejściowej i czytelnianej. To w ich punkcie styku znajduje się serce nowego założenia.
Czytaj także: Od modernizmu do glamour. Modernizacja czytelni Biblioteki Narodowej w Warszawie
Istniejący dziedziniec został przekształcony w reprezentacyjną halę pod szklanym dachem wspartym na lekkiej konstrukcji stalowych słupów. We wnętrzu dominują szlachetne materiały: miedź, drewno i kamień, które nadają przestrzeni elegancji i trwałości. Monumentalne spiralne schody łączą część dolną z górną, wyznaczając naturalną granicę między strefą publiczną a strefą pracy. Zmodernizowane czytelnie są dziś trzykrotnie większe niż wcześniej i oferują niemal 400 miejsc siedzących. Czterokrotnie zwiększyła się również liczba książek dostępnych bezpośrednio na półkach, co sprzyja niezależnemu odkrywaniu zbiorów. Cały budynek jest dostępny dla osób z niepełnosprawnościami. Wnętrza dopełniają cztery wewnętrzne ogrody.
Tak pisali o koncepcji w „A-m” 12/2021 Tomasz Konior i Marcin Piotrowski:
Główną ideą stało się założenie, by budynek biblioteki zachował wszystkie dotychczasowe zalety i modernistyczny charakter, a jednocześnie stał się bardziej intuicyjny, ergonomiczny i ekologiczny. Postanowiliśmy nadać wnętrzom czytelni nową, właściwą hierarchię, a dzięki użytym materiałom podkreślić rangę siedziby jednej z najważniejszych instytucji kultury w Polsce
i
2022. Grand Prix dla Browarów Warszawskich
W 2022 roku Grand Prix Nagrody Architektonicznej m.st. Warszawy trafiło do Browarów Warszawskich – nowej miejskiej dzielnicy zrealizowanej na terenie dawnych zakładów piwowarskich na Woli. Za projekt odpowiadała pracownia JEMS Architekci, a inwestorem było Echo Investment.
Czytaj także: Echo z JEMS-ami na Woli zrobili od nowa całe miasteczko. Tak wyglądają dziś Browary Warszawskie
To miejsce ma bogatą historię sięgającą połowy XIX wieku, kiedy to w 1846 roku Błażej Habersbuch, Konstanty Schiele i Henryk Klawe otworzyli tu jeden z największych browarów w Warszawie. Po II wojnie światowej teren został upaństwowiony i odgrodzony murem, który skutecznie oddzielał ten fragment miasta od życia codziennego. Dziś, po kompleksowej rewitalizacji, miejsce to stało się jednym z najciekawszych przykładów udanej transformacji przestrzeni postindustrialnej w Warszawie.
Inwestycja rozpoczęła się w 2016 roku na niemal pustej działce o powierzchni 4,4 ha. Powstał tu dynamiczny, funkcjonalny kompleks złożony z trzech nowoczesnych biurowców i pięciu budynków mieszkalnych, uzupełniony starannie odrestaurowanymi obiektami historycznymi. W skład części zabytkowej wchodzą m.in. Warzelnia, piwnice Leżakowni, Willa Fabrykanta i dawne Laboratorium.
i
