Spis treści
Festiwale, konferencje, Biennale i... Bal!
W najnowszym numerze Architektury-murator redakcja przygotowała bogaty przegląd wydarzeń i tematów istotnych dla środowiska architektów i projektantów. W sekcji Polecamy znajdziemy zapowiedzi najciekawszych wydarzeń nadchodzących miesięcy: festiwalu World Visualization Festival 2025, wystawy „Warszawa – São Paulo – Warszawa”, a także dwóch ważnych konferencji – „Kultura, przestrzeń, tożsamość – bilans 10 lat ustawy krajobrazowej” oraz „Star Architect”.
W dziale Co się wydarzyło redakcja przygląda się m.in. otwarciu pierwszej części Podwórka im. Wszystkich Mieszkańców we Wrocławiu – projektu, który wieńczy dziesięcioletni proces współtworzenia miejskiej przestrzeni zapoczątkowany instalacją monumentalnego, siedmiometrowego jeża. W tym samym dziale Bal Architektek wskazuje na publikacje istotne w badaniach nad herstorią architektury, w których nie brakuje polskich wątków.
Nie zabrakło także relacji z Międzynarodowego Biennale Designu w Saint-Étienne, które w tym roku podejmowało krytyczną refleksję nad rolą projektantów wobec wyzwań społecznych i klimatycznych. Na łamach numeru znajdziemy również obszerne podsumowanie Weekendu Architektury w Gdyni. Prelekcje, debaty, spacery, warsztaty i wystawy stworzyły tam przestrzeń do rozmów o mieście i architekturze, a najważniejsze wątki poruszano także w specjalnym studiu podcastowym Architektury-murator.
Bomba w toalecie, złote Zakopane i ulice "po polsku"
W najnowszym numerze nie zabrakło także tematów, które prowokują do dyskusji i krytycznego spojrzenia na współczesną architekturę. W dziale O tym się mówi przyglądamy się temu, jak architektura luksusowych obiektów wpływa na krajobraz Zakopanego, dynamicznie i nieodwracalnie zmieniając charakter tego wyjątkowego miejsca u stóp Tatr.
W swoim kolejnym felietonie z cyklu Bomba w toalecie Dorota Sibińska zastanawia się, czy architekci czują się niedoceniani i nierozumiani. Część Co się projektuje prezentuje wybrane, szczególnie interesujące inwestycje: koncepcję architektoniczną Ośrodka Stegny, projekt architektoniczno-urbanistyczny Kampusu Centralnego Uniwersytetu Warszawskiego, przebudowę dworca kolejowego w Suwałkach, a także projekt nowej siedziby Lasów Państwowych w Wieluniu.
i
W dziale Konteksty, znajdziemy ważny esej pod hasłem Place(bez)making? Place i ulice po polsku. Autorzy - Artur Celiński, Filip Springer, Monika Arczyńska, Roman Rutkowski - analizują kondycję naszych przestrzeni publicznych – od parków i krajobrazów, które stają się powodem do dumy, po place i ulice, które często pozostają polem konfliktów, sprzecznych oczekiwań i braku dialogu. Pojawia się pytanie, czy w takich warunkach jesteśmy w stanie tworzyć przestrzenie naprawdę dobre i odpowiadające na potrzeby mieszkańców.
Okładkowa realizacja: Ambasada Polska w Berlinie, JEMS
W najnowszym numerze Architektury-murator szczególną uwagę poświęcamy okładkowej realizacji – Ambasadzie RP w Berlinie. O budynku piszą Piotr Lewicki, Kazimierz Łatak, Artur Celiński, Karolina Matysiak oraz współautor projektu Marcin Sadowski, przybliżając jego istotę z różnych perspektyw – od historii obecności polskiej dyplomacji przy prestiżowej alei w centrum Berlina, przez główne założenia projektowe, aż po detale architektoniczne.
Czytaj także: Ambasada RP w Berlinie otwarta. Zobacz zdjęcia wnętrz budynku projektu JEMS
Z ich analiz wyłania się obraz architektury, w której fasada i wnętrze tworzą spójną całość. Rytmiczny układ elewacji staje się zapowiedzią tego, co znajdziemy wewnątrz – przewodnim motywem jest tu relacja pomiędzy strukturą okien i ścian wewnętrznych dziedzińców a układem słupów i podciągów w przestrzeni reprezentacyjnego holu oraz sal parteru.
i
Architektura wnętrz świadomie nawiązuje do polskiego modernizmu, który – w przeciwieństwie do „stylu międzynarodowego” – odwoływał się do tradycji i akcentował indywidualny, narodowy charakter. Rytm surowych, betonowych kolumn i belek zestawiono tu z ciepłem naturalnych materiałów: drewnianymi wykończeniami ścian i parkietem podłogi, co podkreśla zarówno reprezentacyjny, jak i kameralny wymiar budynku.
Wioska edukacyjna i przebudowa placu w cieniu MSN-u
W październikowym wydaniu Architektury-murator szerzej prezentujemy także dwie inne, znaczące realizacje: Campus Bemke w Kleczy Dolnej oraz warszawski Plac Centralny.
Czytaj także: Taki jest Plac Centralny w Warszawie. Projekt A-A Collective to asymetryczna mapa zburzonego miasta
Pierwsza z nich to przykład współczesnej „wioski edukacyjnej”, zaprojektowanej jako spójny kompleks z infrastrukturą komunikacyjną, elementami małej architektury i systemem identyfikacji wizualnej. Choć budynek centralny – z ogólnodostępnym, rekreacyjnym zielonym dachem oraz zapleczem sportowo-konferencyjnym – wciąż czeka na realizację, rozbudowano już część dydaktyczną. Dziś uczy się tu około 400 uczniów pod opieką 60 nauczycieli, a przestrzeń kampusu zyskuje na znaczeniu jako modelowe miejsce dla edukacji i integracji lokalnej społeczności.
i
Druga prezentowana realizacja to Plac Centralny w Warszawie – przestrzeń, której nie trzeba przedstawiać, choć jej przebudowę przysłoniły kontrowersje związane z sąsiednim gmachem Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Dzięki wyrównaniu poziomów terenowych plac stał się miejscem niemal całkowicie pozbawionym barier architektonicznych, dostępnym dla wszystkich użytkowników. Nowe ławki i fotele autorskiego projektu wkomponowano w zielone kwartały, a teren – wcześniej pozbawiony zieleni – wzbogacono o liczne drzewa.
Dizajn, Warsztat, Przybornik i Zawód: stałe punkty programu
W dziale Wnętrza zaglądamy do kawiarni Sunday. Projektanci postanowili stworzyć przestrzeń wymykającą się prostym kategoriom – ani „dziecięcą”, ani wyłącznie „dorosłą”. W cyklu Dizajn na zawsze prezentujemy sylwetkę Marii Jeglińskiej-Adamczewskiej, która podkreśla, że interesuje ją balansowanie pomiędzy architekturą a przedmiotem oraz to, co dzieje się pomiędzy tymi skalami.
Czytaj także: Wrześniowa Architektura-murator już w sprzedaży. Co przygotowaliśmy w najnowszym numerze?
W ramach Warsztatu przyglądamy się warszawskiej szkole podstawowej, zaprojektowanej tak, by nie tylko realizowała funkcje edukacyjne, ale też w naturalny sposób wpisywała się w miejską tkankę. Architekci oparli jej układ na sekwencji powiązanych przestrzeni wewnętrznych i zewnętrznych. Przybornik jak zawsze prezentuje nowe produkty i specjalistyczne technologie przygotowane z myślą o architektach, natomiast we Wzorniku zestawiamy najciekawsze propozycje sof, foteli i siedzisk, które łączą wygodę, miękkość i przyjemność użytkowania.
W dziale Zawód architekt rozmawiamy z Anną Zawadzką-Sobieraj. „Konflikt jest wpisany w zawód architekta – budując, dajemy schronienie, a więc spełniamy jedną z najbardziej podstawowych potrzeb, ale równocześnie coś niszczymy” – mówi w rozmowie z Aleksandrą Czupkiewicz.