Wrześniowa Architektura-murator już w sprzedaży. Co przygotowaliśmy w najnowszym numerze?

Wrzesień w architekturze. Wystawy, konferencje i festiwale

Nowy numer „Architektury-murator” otwieramy zestawieniem wydarzeń, które szczególnie warto wpisać do kalendarza. Redakcja poleca wystawę „Hotel Twoich Snów. Architektura hotelowa wielkomiejskiej Polski doby Gierka”, zapowiadającą fascynującą podróż w czasie, konferencję „AI – inteligencja sztuczna, ale rewolucja prawdziwa”, podczas której eksperci przybliżą najnowsze technologie i opowiedzą o konsekwencjach pojawienia się sztucznej inteligencji dla zawodu architekta, a także dwa wyjątkowe festiwale: „DetalFest”, skupiony na detalach w architekturze i dizajnie, oraz „Kinomural 2025”, czyli wizualne eksperymenty wyświetlane na miejskich elewacjach.

W dziale „Co się wydarzyło” znajdziemy relację z tegorocznej edycji Design Educates Awards, gdzie doceniono również polskie projekty. Bal Architektek odwiedził londyński Bartlett Summer Show, jedną z najbardziej prestiżowych prezentacji studenckich prac architektonicznych w Europie. Redakcja zaprasza także do warszawskiego ZODIAK-u na wystawę „Architektki”, która ukazuje, jak kobiety kształtują nasze postrzeganie przestrzeni. Z kolei w Gorzowie Wielkopolskim trwa dyskusja o przyszłości słynnych Schodów Donikąd – obiektu, który od 1971 roku "rozgrzewa emocje".

Na łamach numeru Dorota Sibińska w rubryce „Bomba w toalecie” przygląda się telewizyjnym i internetowym programom o architekturze. Z kolei Magda Jurek pisze o fenomenie ceramiki w architekturze, przywołując przykład Łysej Góry.

Szkoła, Farma i Plac. O tych realizacjach piszemy najszerzej

W części poświęconej realizacjom redakcja prezentuje trzy różne, ale równie znaczące projekty. Pierwszym z nich jest Szkoła przy Świderskiej w Warszawie, której układ został zdeterminowany w dużej mierze przez istniejący drzewostan. Z kolei naturalna skarpa, biegnąca w poprzek działki, spowodowała rozmieszczenie funkcji na półpoziomach. Jak pisze o inwestycji Magdalena Pios: 

Choć szkołę przy Świderskiej z 36 oddziałami należy zaliczyć do tych dużych, to bryły nie odbiera się jako przytłaczającej. Jest ona rozczłonkowana – w miejscach z istniejącymi drzewami powstały placyk wejściowy i zagłębienia tworzące trzy otwarte od wschodu zielone dziedzińce, na które wychodzą okna klas.

Kolejna realizacja to Farma toMy w Wólce Konopnej – miejsce, które "łączy funkcję społeczną i gospodarczą". Na terenie farmy osoby z niepełnosprawnościami intelektualnymi przybywają od trzech miesięcy do roku, aby uczyć się samodzielności oraz współdziałania w grupie: uprawiają rośliny, przygotowują przetwory i posiłki, współprowadzą dom czy pracują też w warsztacie. O realizacji Grupy Arche pisze Hubert Trammer. 

Trzecią prezentowaną realizacją jest Plac Dworcowy w Opolu, który jeszcze niedawno był jedynie przestrzenią tranzytową prowadzącą na dworzec. Po przebudowie stał się atrakcyjnym, miejskim salonem – z pawilonami, zielonymi górkami i ścieżkami, które zachęcają do zatrzymania się i spędzenia czasu. Plac im. Kory Olgi Sipowicz jest wynikiem ogólnopolskiego konkursu architektonicznego, który odbył się pod koniec 2018 roku. Chcąc uniknąć dużych powierzchni zielonych niedostępnych dla użytkowników, architekci wprowadzili ruch pieszy pomiędzy zieleń. Tak o realizacji pisze Małgorzata Adamowicz-Nowacka:

"W wyniku modernizacji placu osiągnięto nietypową, ciekawą, kreatywną przestrzeń publiczną dla mieszkańców i gości, choć nie wykorzystano możliwości szerszego spojrzenia na otoczenie. Miasto nie zrealizowało tunelu w ulicy 1 Maja, tak jak dawniej ulica Krakowska oddzielona jest od placu przejściem dla pieszych. Projektu Centrum Przesiadkowego nie wyłoniono w konkursie architektonicznym, tracąc szansę na kolejny dobry obiekt."

„Konteksty” opowiadają o luksusie w architekturze

Wrześniowe „Konteksty” poświęcone zostały tematowi luksusu w architekturze – pojęciu wielowymiarowemu, które redakcja pokazuje zarówno przez pryzmat rozmów, jak i autorskich esejów. W numerze znajdziemy rozmowę redaktora naczelnego Artura Celińskiego z Maciejem Rydzem z pracowni JEMS Architekci, głównym projektantem Apartamentów Gutenberga, oraz Dawidem Wroną, członkiem zarządu Archicom, reprezentującym perspektywę inwestora tej realizacji. 

Dopełnieniem rozmowy są trzy teksty autorów, którzy przyglądają się zagadnieniu z różnych stron. Kuba Snopek przekonuje, że luksus to nie tylko dobra materialne, ale także czas, swoboda działania i możliwość życia wolnego od zbędnych niedogodności. Przemo Łukasik podkreśla subiektywny charakter luksusu, zwracając uwagę na to, że częściej objawia się on w subtelnych gestach niż w krzykliwych formach. Anna Cymer przypomina natomiast, że wraz z transformacją ustrojową luksus stał się jednym z kluczowych wyznaczników przemian społecznych i kulturowych w Polsce.

Tarnowski Dom Książków i warszawski Modern Mokotów

W dziale „Wnętrza” redakcja prezentuje tarnowską willę Dom Książków – jeden z ostatnich przykładów powojennego modernizmu w polskiej architekturze jednorodzinnej.

"Prace nad wnętrzami zajęły trzy lata. Stanisław Książek realizował założenia w zgodzie z koncepcją architekta, który zaprojektował dom od A do Z, od fundamentów po wieszak na ubrania. (...) Kończąc prace, architekt pozostawił mieszkańcom precyzyjne wskazówki, co zrobić, by utrzymać dom w stanie zgodnym z projektem, a oni trzymali się ich kurczowo." - pisze Iwona Ławecka-Marczewska.

W cyklu „Dizajn na zawsze” Tomek Rygalik przypomina, że choć wpływ jednostki na losy świata może wydawać się ograniczony, to każda istotna zmiana zaczyna się od działania kilku sprawczych osób w odpowiednim miejscu i czasie. W „Warsztacie” przybliżono warszawskie osiedle Modern Mokotów projektu biura BBGK – pierwszą w Polsce inwestycję, w której prywatny deweloper realizuje przestrzeń publiczną w duchu miasta inkluzywnego i zgodnie z ideą „15 minut”.

W sekcji praktycznej znajdziemy „Przybornik” z nowymi produktami i technologiami dla architektów oraz „Wzornik”, który udowadnia, że łazienka może być miejscem nieoczywistych rozwiązań, a zarazem przestrzenią klasycznych inspiracji. Numer zamyka rozmowa z Wojciechem Kolędą w cyklu „Zawód architekt”, w której podkreśla on wartość doświadczenia klimatu miejsca w jego historycznych murach i obserwowania, jak odradza się ono dzięki procesowi rewitalizacji.