sauna

Sauna fińska w polskim mieście, czyli UKROP. Jak sprawić, by była i przyjemna, i ekologiczna?

2024-06-28 15:04

Prezentujemy projekt modułowej sauny do wykorzystania w przestrzeni miejskiej. Jego autorów - Pracownię Projektową Muszyńska Waszak kilka lat temu nasza redakcja nagrodziła w konkursie Innowacje w Architekturze.

Spacer po Galerii PLATO z Robertem Koniecznym

Spis treści

  1. Ekologiczny budynek sauny to nowy projekt nagrodzonej przez nas pracowni
  2. Ekologiczny budynek sauny w mieście - dla zdrowia i zacieśniania więzi społecznych
  3. Ekologiczny budynek sauny w mieście - jego geometria
  4. Ekologiczny budynek sauny w mieście - jego materiały: jesion, sosna, blacha i wełna
  5. Ekologiczny budynek sauny w mieście - techniczne rozwiązania redukujące zużycie energii
  6. Ekologiczny budynek sauny w mieście - rozwiązania zmniejszające zużycie wody
  7. Ekologiczny budynek sauny w mieście - gospodarka o obiegu zamkniętym
  8. Ekologiczny budynek sauny w mieście - troska o bioróżnorodność
  9. Ekologiczny budynek sauny w mieście  - zdrowie i komfort użytkowników
  10. Ekologiczny budynek sauny w mieście - podsumowanie

Ekologiczny budynek sauny to nowy projekt nagrodzonej przez nas pracowni

Pracownia Projektowa Muszyńska Waszak była jednym z finalistów w organizowanym przez nas konkursie Innowacje w Architekturze. Postanowiliśmy pokazać co teraz u nich słychać i zaprezentować ich aktualny projekt sauny modułowej, przeznaczonej do postawienia w przestrzeni miejskiej.

Zobacz też tekst o nagrodzie i wideo z prezentacją ich ówczesnego projektu:

W kontekście tworzonych w naszej pracowni projektów wnętrz, krajobrazu, architektury i produktów, staramy się wdrażać idee trwałości i ponadczasowości szlachetnych budulców, z których powstają elementy otoczenia człowieka. Realizacja kolejnych wyzwań, jakimi są projekty OnOffice oraz Ukrop, pozwoliła nam na kontynuację tych założeń" - piszą projektanci.

Ekologiczny budynek sauny w mieście - dla zdrowia i zacieśniania więzi społecznych

Korzystanie z sauny, w tradycji fińskiej, związane jest z zacieśnianiem więzi społecznych. Myśląc o właściwościach zdrowotnych, wynikających z korzystania z sauny, zaprojektowano obiekt małej architektury, zintegrowany z zielenią oraz niezbędną infrastrukturą, który można powielać i wykorzystywać w przestrzeni użyteczności publicznej. Sauna z tarasem, siedziskiem i rabatą jest bryłą wolnostojącą, przeznaczoną dla sześciu osób. Posadowiona została na fundamentach punktowych i ogrzewana jest piecem elektrycznym, sprzężonym z instalacją fotowoltaiczną na dachu.

Czytaj też:

Ekologiczny budynek sauny w mieście - jego geometria

Jej podstawową geometrię wykreślono na planie kwadratu. Wprowadzona przekątna definiuje wnętrze i zewnętrze sauny, od okładzin ściennych, sufitowych, przez deski tarasowe, elewacyjne i dach. Diagonalny układ siedzisk, o zwartym charakterze, wpływa na zmniejszenie całkowitej kubatury pomieszczenia, zwiększając efektywność energetyczną pieca grzewczego i zapewniając optymalne warunki termiczne wszystkim użytkownikom. W podcieniu wejściowym znajduje się miejsce do przechowywania ręczników, szlafroków, olejków do aromaterapii i przedmiotów osobistych.

Ekologiczny budynek sauny w mieście - jego materiały: jesion, sosna, blacha i wełna

Do budowy wiodących powierzchni saun zastosowano szlachetne materiały:

  • drewno jesionowe,
  • blachę tytanowo-cynkową oraz miedzianą,
  • wełnę owczą.

Konstrukcja zbudowana jest z drewna sosnowego, o podwyższonej wytrzymałości, klasy C24. Okładziny ścienne wykonane są z jesionowych desek, modyfikowanych termicznie. Metoda cieplnego wydłużania ich żywotności polega na hartowaniu drewna, w temperaturze 190-215°C, z wykorzystaniem pary wodnej. Poprzez usunięcie wilgoci z materiału i skrystalizowanie obecnych w nim cukrów następuje zatrzymanie procesu biodegradacji, dzięki czemu materiał jest trwały - szacunkowo taka sauna może działać przez 25 lat bez konserwacji.

Ekologiczny budynek sauny w mieście - techniczne rozwiązania redukujące zużycie energii

  • Drewniana stolarka okienna z niewielką powierzchnią szklenia jest cofnięta w stosunku do fasady. Powstała wnęka i sposób, w jaki została poddana obróbce ogranicza bezpośredni dostęp promieni słonecznych do sauny.
  • Trójwarstwowe ściany, podłoga, dach i drzwi izolują wnętrze, zmniejszając straty ciepła.

Ekologiczny budynek sauny w mieście - rozwiązania zmniejszające zużycie wody

  • Pod tarasem sauny zaprojektowano przepuszczalne nawierzchnie mineralne i umieszczono zbiornik retencyjny, magazynujący wodę deszczową, wykorzystywaną do podlewania roślin.
  • Na jednej z elewacji umieszczono deszczownicę do schładzania ciała w sposób stosunkowo oszczędny.

Ekologiczny budynek sauny w mieście - gospodarka o obiegu zamkniętym

  • Elewację zaprojektowano jako wykonaną z paneli na rąbek stojący z blachy tytanowo-cynkowej lub miedzianej, które mogą być poddawane wielokrotnemu recyklingowi bez utraty ich właściwości i które same pochodzą z przetworzonych wcześniej surowców.
  • Izolacja w saunie ma być z wełny owczej, która ma zdolność absorpcji wilgoci z powietrza i uwalniania jej bez wpływu na właściwości termiczne. Materiał ten może być w przyszłości ponownie użyty do produkcji innych włókien albo ulec naturalnej biodegradacji.

Ekologiczny budynek sauny w mieście - troska o bioróżnorodność

  • Powierzchnia biologicznie czynna wokół bryły zwiększa różnorodność gatunkową ekosystemu i pomaga zatrzymać wodę w gruncie.
  • Pod deskowaniem tarasu i sauną, między legarami a fundamentami punktowymi, swoją ostoję znajdą małe gady i płazy oraz jeże.
  • Jednym z zaproponowanych gatunków w rabacie jest niewielki krzew - wierzba purpurowa, w odmianie Nana (Salix purpurea Nana). Roślinę tę charakteryzuje kulisty i zwarty pokrój korony. Nie jest wymagająca w uprawie, dobrze radzi sobie nawet w podłożu piaszczystym i żwirowym. Ze względu na silny wzrost, zalecane jest jednak jej regularne cięcie. Kwitnąca wierzba jest pożyteczna dla owadów. Gatunek ten jest też miododajny i owadopylny, i z tych powodów przyciąga trzmiele, dzikie pszczoły i błonkówki.

Ekologiczny budynek sauny w mieście  - zdrowie i komfort użytkowników

Saunowanie działa regenerująco na ciało i umysł. Wpływa korzystnie na produkcję białych krwinek oraz białek szoku cieplnego, które zapewniają ochronę komórkom przy wzroście temperatury ciała i biorą udział w reakcjach immunologicznych organizmu. Gałązki brzozowe i wierzbowe, pozyskiwane z rabaty wkomponowanej w taras mogą być używane do pobudzenia krążenia krwi. Podczas masażu przy ich pomocy olejki eteryczne zawarte w pędach będą wnikać w głąb ciała, co dobrze wpływa na jędrność i ukrwienie skóry.

Ekologiczny budynek sauny w mieście - podsumowanie

Popularyzacja kąpieli saunowych wpisuje się w dbałość o dobrostan osobisty oraz naszych najbliższych. Spotkania z przyjaciółmi i rodziną w saunie wpływają na budowanie satysfakcjonujących relacji międzyludzkich. Poprzez powielenie i łączenie zaproponowanych przez projektantów modułowych tarasów i rabat mogą też powstać zielone skwery z siedziskami, sprzyjające integracji użytkowników w publicznej przestrzeni wypoczynku.

Pierwszy budynek według projektu jest w trakcie budowy. Autorzy mają nadzieję, że nie będzie to ostatni i że w Polsce będzie więcej saun w przestrzeni miejskiej, jakich wiele jest w Szwajcarii - między innymi w centrum Genewy, z widokiem na wodotrysk Jet dEau na Jeziorze Genewskim.

Autorzy: Joanna Muszyńska i Mateusz Waszak. Pracownia Projektowa Muszyńska Waszak

Zakres opracowania: projekt koncepcyjny, wykonawczy

Projekt i realizacja: 2023-2024

O projektantach:Joanna Muszyńska i Mateusz Waszak. Współzałożyciele Pracowni ProjektowejMuszyńska Waszak. Projektanci ceniący działania, łączące współpracę architektów,inżynierów i rzemieślników. Często rozwijają zagadnienia ukazujące relacjeczłowieka z naturą. Współautorzy wielu realizacji, m.in. wielokrotnie nagradzanej kolekcji lampWspólna/Wspólny, projektu Ruchomego Falochronu, uznanego za jeden zdziesięciu najbardziej innowacyjnych projektów/realizacji architektonicznych wPolsce w 2017 roku, według "Architektury-murator", oraz okładzin Lico,wyróżnionych tytułem Dobry Design 2023.

Strona internetowa pracowni: jmmw.pl

IG pracowni: muszynskawaszak

FB pracowni: muszynskawaszak