Spis treści
Fundacji „Po Drugie” brakuje około 800 tysięcy złotych
Na Ursynowie stoi już ukończony ośrodek mieszkaniowy dla sześciu młodych matek i ich dzieci, zrealizowany przez Fundację „Po Drugie” we współpracy z pracownią WXCA. Obiekt, nad którym prace projektowe rozpoczęto w 2018 roku, czeka jedynie na uruchomienie. Mimo ukończenia inwestycji budynek pozostaje nieczynny, ponieważ Fundacji po DRUGIE brakuje środków na rozpoczęcie działalności.
Czytaj także: Rozpoczęła się budowa domu dla nastoletnich matek według projektu biura WXCA
Jak podkreśla prezeska organizacji, Agnieszka Sikora, wieloletni wysiłek wielu zaangażowanych osób nie powinien zostać zmarnowany, a uruchomienie placówki byłoby możliwe w ciągu kilku miesięcy, jeśli tylko pojawi się finansowanie. Utrzymanie domu przez rok to około 800 tysięcy złotych – koszt obejmuje całodobową opiekę minimum pięcioosobowego zespołu oraz zapewnienie podstawowych potrzeb mieszkanek i ich dzieci. Fundacja przygotowuje się do zbiórki publicznej i prowadzi rozmowy z miastem o współprowadzeniu ośrodka, choć procedury samorządowe mogą potrwać długo. Zainteresowanie miejscami jest już teraz duże, mimo że formalny nabór jeszcze nie ruszył.
i
Prywatne pokoje i współdzielone łazienki
Obiekt ma stworzyć bezpieczne środowisko dla nastoletnich matek, które w systemie resocjalizacji często bywają rozdzielane z niemowlętami. Architekci postawili sobie wyzwanie stworzenia przestrzeni, która będzie realnie wspierać stabilność emocjonalną i codzienną samodzielność mieszkanek.
Budynek wzniesiono na niewielkiej, czternastoarowej działce, co wymusiło odejście od koncepcji zabudowy jednokondygnacyjnej. Powstała dwukondygnacyjna bryła ze spadzistym dachem, pozostawiająca miejsce na ogród, plac zabaw i zieleń użytkową. Dom składa się z części głównej z pokojami mieszkalnymi oraz wschodniego skrzydła, gdzie ulokowano przestrzenie wspólne – kuchnię, pokój dzienny i pomieszczenia techniczne. Obie części nakryto dachami w przeciwspadku, a całość ustawiono tak, by maksymalnie wykorzystać naturalne światło.
Każda z mieszkanek ma własny pokój. Łazienki pozostają współdzielone. Ważną rolę odgrywają wnętrza przeznaczone do wspólnej aktywności. W kuchni zastosowano dwa niezależne ciągi robocze, co pozwala na jednoczesne korzystanie z pomieszczenia przez kilka osób i ułatwia codzienną organizację; zewnętrzne otoczenie budynku traktowane jest jako integralna część programu - oprócz części rekreacyjnej powstał ogródek społeczny przeznaczony do uprawy warzyw, który ma wspierać naukę odpowiedzialności i budować poczucie sprawczości.
i
Obiekt wyposażono w komplet rozwiązań opartych na odnawialnych źródłach energii: pompę ciepła, wentylację mechaniczną z rekuperacją oraz instalację fotowoltaiczną z systemem magazynowania energii. W konstrukcji zastosowano bloczki perlitowe SYSTEMU 3E, a w wykończeniach postawiono na materiały naturalne, przede wszystkim drewno. Woda deszczowa trafia do podziemnego zbiornika wykorzystywanego do nawadniania ogrodu, a baterie i urządzenia AGD dobrano tak, aby znacząco ograniczyć zużycie wody.
Kolorowy Dom dla Pięciu Kobiet
Współczesne projekty skierowane do osób niespokrewnionych, które mają rozpocząć wspólne życie jako współlokatorzy, coraz częściej zwracają uwagę na to, jak ważne jest zachowanie równowagi między częścią wspólną a prywatną.
Taką realizacją jest Dom dla Pięciu Kobiet – projekt biura Ten Studio, stworzony z myślą o mieszkankach potrzebujących wsparcia. Powstał nieopodal Gradačaca, niewielkiego miasta w Bośni i Hercegowinie; wzniesiono go we współpracy z lokalnymi rzemieślnikami i wykonawcami. Jego fundamentem (podobnie jak Domu Młodej Matki) jest przekonanie, że najlepsze warunki do życia i rozwoju powstają w harmonii między wspólnotą a indywidualną niezależnością – przy jednoczesnym dzieleniu się odpowiedzialnością. Kobiety dotknięte przemocą otrzymały przestrzeń, w której mogą na nowo budować swoją codzienność.
Architektura domu nie narzuca ram – elastyczny układ przestrzeni pozwala na łatwe dostosowanie wnętrz do zmieniających się potrzeb mieszkańców. Dzięki temu codzienność staje się przestrzenią do nieustannego odnajdywania własnej tożsamości. Kobiety same decydują o kształcie wspólnego życia, od organizacji ogrodu po długość swojego pobytu.
i
Na parterze Domu znajdują się prywatne pokoje, wspólna przestrzeń dzienna oraz pomieszczenia gospodarcze. Każdy z pięciu pokoi jest przestronny, o identycznym układzie i powierzchni, wyposażony w szafy oraz aneks kuchenny, co zapewnia mieszkankom niezależność. Nietypowym rozwiązaniem jest dziesięć podwójnych drzwi na południowej elewacji, które przekształcają standardowy korytarz w wewnętrzną uliczkę. Tak zaprojektowana przestrzeń wspólna rozwija ideę południowych tarasów.
i
Strefa wspólna łączy funkcję kuchni, strefy powitalnej, warsztatu i salonu. Otwarta z trzech stron, ze świetlikiem oddzielającym część prywatną od przestrzeni wspólnej, sprzyja zarówno codziennym interakcjom, jak i pracy przy m.in. obróbce żywności. Z parteru można również przejść bezpośrednio do ogrodu, do którego prowadzą nie tylko rozmieszczone na elewacji drzwi, ale także dwa pomieszczenia gospodarcze z toaletami.
Rybnik: mieszkanie dla trzech seniorek
Wspólne zamieszkiwanie niespokrewnionych osób nie wynika wyłącznie z trudnych sytuacji życiowych; choć w Polsce to wciąż rzadkość, idea co-livingu stopniowo się upowszechnia. Rosnące koszty najmu i kryzys mieszkaniowy sprawiają, że takie rozwiązania zaczynają być postrzegane jako realna alternatywa nie tylko dla osób w potrzebie, lecz także dla seniorów, singli czy młodych dorosłych poszukujących tańszych i bardziej społecznych form mieszkania.
Jednym z przykładów jest projekt realizowany w Rybniku, dzięki któremu w 2022 roku trzy wcześniej nieznające się kobiety w starszym wieku zamieszkały razem w miejskim mieszkaniu po remoncie. Lokal o powierzchni 84 m² obejmuje dwa pokoje dwuosobowe z dostępem do tarasu, część wspólną i kompletnie wyposażoną kuchnię; przygotowano go również z myślą o osobach z niepełnosprawnościami. Koszt pobytu dla każdej z mieszkanek wynosi około 140 zł miesięcznie. Miasto zapowiada, że w kolejnych miesiącach kolejne mieszkanie wspomagane zostanie przeznaczone dla mężczyzn.
