Listopadowe wydanie Architektury-murator jest już dostępne. Sprawdź, co przygotowaliśmy dla Was w tym miesiącu

Biennale w Kopenhadze, przyszłość tarnowskich ikon i zapowiedzi

W najnowszym numerze „Architektury-murator” polecamy zestaw wydarzeń, które warto wpisać do kalendarza. Wśród nich znalazły się konferencje „Forum Dostępności” oraz „Nowe narracje architektury”, a także dwie interesujące wystawy: „Starsze miasto” i „Brâncuși. Rzeźbienie światłem”, ukazujące różne oblicza współczesnego myślenia o przestrzeni i sztuce.

W dziale „Co się wydarzyło” relacjonujemy spotkanie w Tarnowie, zorganizowane w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa i konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. Spotkanie zostało poświęcone przyszłości lokalnych ikon – Domu Książków oraz dworca w Mościcach. Przyglądamy się również drugiej edycji konferencji „Architekt, rynek, biznes”, która odbyła się w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku pod hasłem „Jestem architektem, jestem liderem procesu inwestycyjnego, jestem głównym projektantem”.

Zaglądamy także na Biennale Architektury w Kopenhadze, gdzie dyskutowano o jednym z najtrudniejszych wyzwań współczesności – konieczności ograniczania potrzeb w architekturze, urbanistyce i budownictwie. Czy potrafimy zrezygnować z części wygód, by chronić zasoby planety?

Kinomural, MIASTOmovie i Konkres Nowej Mobilności

Przyglądamy się również tegorocznej edycji festiwalu Kinomural we Wrocławiu, podczas którego architektura pełniła rolę nie tylko tła, ale i aktywnego medium artystycznego. Z kolei Bal Architektek prezentuje projekty, które szczególnie wyróżniły się podczas Placemaking Week Europe – wydarzenia poświęconego tworzeniu przyjaznych, dostępnych i dobrze zaprojektowanych przestrzeni publicznych.

Z Katowic relacjonujemy Kongres Nowej Mobilności - największe w Europie Środkowo-Wschodniej wydarzenie poświęcone zrównoważonemu rozwojowi transportu. W numerze zdradzamy, kogo gościliśmy w naszym redakcyjnym studiu i jakie tematy zdominowały rozmowy.

Pisząc o wydarzeniach kulturalnych, nie mogło zabraknąć relacji z Festiwalu Filmów o Mieście i Architekturze MIASTOmovie. To już 13. edycja wydarzenia, które łączy świat filmu z refleksją nad przestrzenią – tworząc forum wymiany myśli dla architektów, urbanistów, aktywistów i mieszkańców.

Listopadowa okładka należy do Domu Skrojonego w Wilnie

W listopadowym numerze „Architektury-murator” najwięcej miejsca poświęcamy trzem realizacjom. Bohaterem okładki jest Dom Skrojony w Wilnie, zaprojektowany przez Roberta Koniecznego z pracowni KWK Promes. Historia jego powstania to opowieść o kompromisach i determinacji – gdy projekt napotkał trudności, inwestor rozważał zmianę działki, jednak architektom udało się przekonać go do pozostania w pierwotnej lokalizacji i zmniejszenia powierzchni domu o 40%. Efektem jest budynek o trójkątnym planie, który zyskał oryginalną, dynamiczną formę. Dom Skrojony stanowi dowód na to, że ograniczenia mogą stać się źródłem twórczej siły. Piszą o nim Tomasz Malkowski, Oskar Grąbczewski i Wojciech Fudala.

Prezentujemy także Szkołę Podstawową w Domaniowie autorstwa PORT pracownia i studio architektury. Projekt termomodernizacji stał się tu punktem wyjścia do stworzenia nowoczesnej i inkluzywnej przestrzeni edukacyjnej, sprzyjającej rozwojowi i zaangażowaniu uczniów. Odświeżony budynek z końca lat 90. zyskał nową tożsamość – ocieplony, pozbawiony okapów dachowych, z elewacjami wykończonymi w spójnej kolorystyce. Wnętrza w jasnych tonacjach porządkują układ funkcjonalny i wspierają orientację w przestrzeni. Jak podkreśla Łukasz Wojciechowski, pod względem skali, proporcji i organizacji stref to niemal modelowy przykład współczesnej szkoły podstawowej.

W numerze omawiamy również budynek wielorodzinny „Pauza Ochota” w Warszawie, zaprojektowany przez Grupa 5 Architekci. Realizacja ta wypełniła lukę w pierzei ulicy Tadeusza Joteyki, subtelnie wpisując się w kontekst dzielnicy. Architektom udało się osiągnąć równowagę między nowoczesnością a ciągłością urbanistyczną – apartamentowiec, osłonięty szpalerem lip, sprawia wrażenie, jakby stał tu od zawsze. Wewnętrzny dziedziniec zaplanowano jako zieloną enklawę spokoju, z drewnianymi pergolami i miejscami do wypoczynku. Jednym z największych wyzwań projektu była elewacja z prefabrykatów GRC – zróżnicowana pod względem kolorów i faktur, wymagała opracowania wielu detali technologicznych i licznych prób materiałowych, zanim osiągnięto zamierzony efekt.

Od mema do marzenia, czyli Konteksty dla Mordoru

W dziale „Konteksty” przyglądamy się przemianom warszawskiego Służewca Przemysłowego, znanego powszechnie jako Mordor. Tekst „Od mema do marzenia” to opowieść o miejscu, które jak żadne inne w Polsce pokazuje, jak złożone uwarunkowania prawne, gospodarcze i społeczne wpływają na kształtowanie się miasta. Losy tej największej w kraju dzielnicy biurowej stają się fascynującą historią o śmierci i odrodzeniu urbanistycznego organizmu – o tym, jak niegdysiejsza „dzielnica-mem” stopniowo przekształca się w przestrzeń coraz bliższą idei miejskiego życia zrównoważonego i wielofunkcyjnego.

Czytaj także: Ponury Żniwiarz zbliża się do granic Mordoru. Zniknąć ma zaledwie 10-letni biurowiec

Służewiec, którego dynamiczne przemiany trwają już ponad trzy dekady, oferuje wyjątkowy wgląd w realne procesy budowania i przekształcania miasta. Gdy wydawało się, że jego historia dobiega końca, biurowy Mordor zaczął „zjadać własny ogon” – przebudowując się i adaptując do nowych potrzeb mieszkańców. To dziś jedno z najciekawszych pól obserwacji współczesnej urbanistyki w Polsce. O tej ewolucji piszą Karolina Krasny, Karol Kobos i Maciej Jakub Zawadzki, a ich tekst ilustrują fotografie Szymona Starnawskiego

Wnętrza, Dizajn, Warsztat i Wzornik

W stałych działach „Architektury-murator” jak zawsze przyglądamy się najciekawszym zjawiskom, ludziom i rozwiązaniom kształtującym współczesną architekturę i dizajn. W dziale „Wnętrza” prezentujemy Bar mleczny Grażyny – niezwykły lokal na warszawskim Mokotowie, który stał się laboratorium idei. To miejsce, w którym spotykają się fenomen kulturowy, historia przestrzeni, odwaga architektów i inwestora oraz kreatywność artysty. W cyklu „Dizajn na zawsze” bohaterem numeru jest Jan Garncarek, który mówi: „Projektuję z poczucia niezgody na rzeczywistość, w której funkcjonujemy – na to, jakimi przedmiotami się otaczamy i w jakiej kondycji znajduje się nasza kultura”. To rozmowa o autentyczności, niezależności twórczej i roli projektanta we współczesnym świecie.

W dziale „Warsztat” opisujemy realizację Habitat 19 w Zabrzu – pierwszy w Polsce budynek mieszkalny wykonany w technologii CLT. W „Przyborniku” tradycyjnie polecamy nowe produkty i technologie, które mogą stać się inspiracją i wsparciem w codziennej pracy architektów. Z kolei „Wzornik” przypomina, że detal ma znaczenie – od faktury, przez kolor, po precyzję wykonania. To one decydują, że produkt staje się naprawdę wyjątkowy. Na koniec w dziale „Zawód architekt” rozmawiamy z Marcinem Kolanusem, który podkreśla, że w pracy projektowej najważniejsze jest inspirowanie do myślenia i rozwijania kreatywności. „Projektujemy abstrakcyjnie, nie podając gotowych odpowiedzi” – mówi, opisując podejście, które uczy młodsze pokolenia otwartości i samodzielności w poszukiwaniu rozwiązań.