Spis treści
- Stacja benzynowa, sklep odzieżowy i rzeźnia. Galeria PLATO nie od razu znalazła swoje miejsce
- Trzecie miejsce okazało się pierwszym. Wygrało Biuro KWK Promes
- Sztuka w galerii PLATO wychodzi na ulice
- Nowoczesne materiały w zetknięciu z zabytkiem
- Alternatywa dla betonowej nawierzchni. Otoczenie galerii PLATO
- Finałowa siódemka nagrody Miesa van der Rohe i wyróżnienie od Dezeen
Stacja benzynowa, sklep odzieżowy i rzeźnia. Galeria PLATO nie od razu znalazła swoje miejsce
PLATO Ostrava to pierwsza w Czechach galeria sztuki współczesnej w pełni finansowana przez władze miasta. Założona w 2013 roku, początkowo działała w nieczynnej stacji benzynowej, później w dawnym sklepie odzieżowym, a od 2018 roku mieści się w hali byłego marketu budowlanego Bauhaus o powierzchni niemal 5000 m².
Hala w przeszłości była rzeźnią. Jej historia sięga lat 80. XIX wieku, kiedy to magistrat zdecydował o budowie nowoczesnej ubojni w bezpiecznej odległości od centrum miasta.
i
Trzecie miejsce okazało się pierwszym. Wygrało Biuro KWK Promes
Do czasów współczesnych w obrębie historycznego założenia zachowały się cztery budynki. Na ich przebudowę i adaptację władze Ostrawy w 2017 roku ogłosiły międzynarodowy konkurs architektoniczny.
Zwyciężyła pracownia Petr Hájek Architekti z Pragi. Biuro KWK Promes Roberta Koniecznego zajęło dopiero trzecie miejsce, ale w wyniku późniejszych negocjacji z władzami miasta ostatecznie to ono podpisało kontrakt na modernizację rzeźni. Prace budowlane rozpoczęły się w czasie szczytu pandemii wiosną 2020 roku.
i
Sztuka w galerii PLATO wychodzi na ulice
Projekt Galerii Sztuki Współczesnej PLATO zachowuje historyczny charakter obiektu, traktując zniszczone mury i poczerniałą cegłę jako atut. Nowe wypełnienia z mikrobetonu, które znalazły się w otworach murów umożliwiają ich otwieranie. Dzięki temu wnętrze galerii zostaje połączone z otoczeniem budynku, umożliwiając sztuce „wyjście” w przestrzeń publiczną. Cytując redaktora archiweb.cz, Petra Šmídeka:
Najbardziej widocznym elementem są tu obracane ściany, a ich precyzyjne wykonanie mogła zapewnić tylko firma inżynieryjna. W budynku zamontowano ich sześć. Dwie z nich to główne wejścia, zaś pozostałe cztery mogą łączyć sale wystawowe z przestrzenią na zewnątrz. Najwyższa ściana ma ponad 6 m, a najszersza – prawie 6. Galeria nie ma więc jednego głównego wejścia, ale dwa – można tu się dostać zarówno od strony miasta, jak i przystanku kolejowego.
i
Architekci kierowali się dwoma podstawowymi założeniami: otwarciem ekspozycji na zewnątrz i maksymalną ochroną historycznego kompleksu. Jak pisała dla nas Justyna Swoszowska:
W rezultacie uzyskano budynek, w którym elementy stare dopełniają się z nowymi, a nie z nimi rywalizują. Te dodane we wnętrzu sprawiają wrażenie eksponatów. Schody i antresole meandrują w zabytkowej przestrzeni jak współczesne rzeźby.
i
Nowoczesne materiały w zetknięciu z zabytkiem
Beton i szkło równoważą surowość odsłoniętych, zabytkowych cegieł. Betonowe ściany nawiązują formą do ceglanych pierwowzorów, wyrażając szacunek dla dawnej architektury. Jednocześnie zaawansowane technologie obiektu wyraźnie wskazują na jego przyszłościowy charakter.
W tekście Galeria Sztuki Współczesnej PLATO w Ostrawie – projekt KWK Promes na shortliście Mies van der Rohe Awards prezentujemy więcej informacji o rozwiązaniach projektowych i wyzwaniach inżynieryjnych związanych z powstaniem galerii.
i
Alternatywa dla betonowej nawierzchni. Otoczenie galerii PLATO
W koncepcji postawiono na innowacyjne zagospodarowanie przestrzeni wokół galerii. Zadbano o to, żeby na zewnątrz budynku powstało przedłużenie przestrzeni wystawowych. Zamiast pierwotnie planowanej betonowej nawierzchni, zastosowano przepuszczalny materiał przypominający współczesne „klepisko”. Wprowadzono tu naturalną retencję wód opadowych, a teren obsadzono roślinnością.
Czytaj także: Open House pod Bremą Roberta Koniecznego - zaczęła się budowa
i
Finałowa siódemka nagrody Miesa van der Rohe i wyróżnienie od Dezeen
Budynek otwarto we wrześniu 2022 roku. W lutym 2024 roku dowiedzieliśmy się zaś, że znalazł się on w finałowej siódemce nagrody Miesa van der Rohe. Więcej o tej i innych nominowanych realizacjach pisaliśmy w tekście Robert Konieczny w finałowej siódemce nagrody Miesa van der Rohe.
i
To nie jedyny sukces galerii. Na początku 2025 roku brytyjski magazyn Dezeen uznał Galerię PLATO za jeden z najlepszych budynków świata powstałych w roku 2024.
_______________
Metryczka
PLATO Galeria Sztuki Współczesnej Ostrawa, ul. Porážková 26
Autorzy: Robert Konieczny KWK Promes, architekci Robert Konieczny, Michał Lisiński, Dorota Żurek
Współpraca autorska: architekci Tadeáš Goryczka, Marek Golab-Sieling
Współpraca: architekci Agnieszka Grabowska, Krzysztof Kobiela, Adrianna Wycisło, Mateusz Białek, Jakub Bilan, Wojciech Fudala, Katarzyna Kuzior, Damian Kuna, Jakub Pielecha, Magdalena Orzeł--Rurańska, Elżbieta Siwiec, Anna Szewczyk, Kinga Wojtanowska
Projekt wnętrz: Robert Konieczny KWK Promes
Aranżacja wnętrz: Yvette Vašourková / CCEA MOBA Praga
Architektura krajobrazu: Denisa Tomášková
Konstrukcja: MS – Projekce, Ing. Jaroslav Habrnal, Ing. Petr Hanko
Instalacje: MS – Projekce
Generalny wykonawca budynku: Zlínstav
Generalny wykonawca placu wokół budynku: K2 stavební Moravia
Identyfikacja wizualna: TUKEJ Justyna Kucharczyk, Agnieszka Nawrocka
Inwestor: Miasto Ostrawa
Powierzchnia terenu: 11 417 m2
Powierzchnia zabudowy: 2154 m2
Powierzchnia użytkowa: 2841 m2
Powierzchnia całkowita: 3601 m2
Kubatura: 18 700 m3
Projekt konkursowy: 2017
Projekt: 2017-2019
Realizacja: 2020-2022
Koszt przebudowy budynku z aranżacją: 230 000 000 Kč
Koszt placu wokół muzeum: 48 600 000 Kč
_______________
--------------
Dziękujemy, że tu jesteś. Zobacz, co jeszcze dla Ciebie mamy:
