Spis treści
- Krajobraz ulicy Cynamonowej
- Sąsiednie ulice ukształtowały budynek szkoły
- Od placu do klasy. Etapowe wejście do budynku
- Budynek szkoły przy ul. Cynamonowej to sprytny labirynt
- Przerwy lekcyjne z olbrzymim potencjałem
- Minimalizm z charakterem – biel, drewno i beton
- Przedszkole dopasowane do dzieci, ale nie bez niedociągnięć
- Szkoła przy ul. Cynamonowej to budynek odważny i skromny
- O założeniach autorskich pisze Zbigniew Maćków
Krajobraz ulicy Cynamonowej
Do zespołu szkolno-przedszkolnego dojeżdżam ulicą Cynamonową, prowadzącą przez rozrastające się osiedle bloków wielorodzinnych Lipa Piotrowska. Mijam budynki o nudnych bryłach, których szarość elewacji ożywiają odcienie pomarańczu, awangardowe formy z tęsknotą nawiązujące do postmodernizmu i aspirujące do nowoczesnej architektury, oszczędne w wyrazie wille miejskie, stojące okno w okno w regularnym układzie, szczelnie wypełniające teren przeznaczony pod zabudowę.
i
Od strony ulicy budynek szkoły przesłania gęsty zagajnik, za którym natrafiam na charakterystyczny punkt – betonowego grzyba na skrzyżowaniu ulic Cynamonowej i Kaparowej. Konstrukcja przywodzi na myśl modernistyczne obiekty, takie jak warszawska stacja Powiśle czy opolski daszek przy postoju taksówek z 1959 roku. Okrągłe zadaszenie, pod którym znajduje się stojak na rowery, podkreśla narożnik rozległego placu wejściowego do szkoły. Zajmują go miejsca postojowe, kępa rodzimych brzóz, a także kilka betonowych kostek do siedzenia i jedna drewniana ławka.
i
Sąsiednie ulice ukształtowały budynek szkoły
Zespół szkolno-przedszkolny składa się z czterech kwadratowych w rzucie brył, nachodzących na siebie. Dwie z nich, w których zlokalizowano sale lekcyjne, przylegają równolegle, z kolei dwukondygnacyjna hala sportowa od strony ulicy Cynamonowej i parterowy budynek przedszkolny od ulicy Melisowej obrócone są o kilkanaście stopni. Zabieg ten pozwolił autorom na rozciągnięcie zabudowy i dopasowanie jej do nierównoległych ulic.
Czytaj także: Kamienica Siemensa w Łodzi: marmur, szlifowane szkło i przeszklone windy
Forma budynku determinuje przestrzeń zewnętrzną zespołu, w tym publiczny plac wejściowy, półpubliczne tarasy w narożnikach o prostych i ostrych kątach od wewnętrznej strony założenia (tj. placu zabaw i boiska) oraz skwery w kątach rozwartych i prostych od ulicy Kaparowej i sąsiedniej zabudowy. Te zewnętrzne załamania zostały w zgrabny sposób wypełnione niską zielenią oraz parkingami o przepuszczającej nawierzchni.
i
Od placu do klasy. Etapowe wejście do budynku
Wejście do szkoły, zaznaczone wsunięciem w lico ściany, odbywa się etapami. Z publicznej przestrzeni placu przechodzimy przez strefę wejściową, aby znaleźć się w przestronnym holu z portiernią. Tutaj od sal lekcyjnych oddziela nas przeszklona, wysoka na dwie kondygnacje biblioteka z antresolą. Panuje w niej półmrok, pomimo że doświetla ją szedowy dach. Z holu możemy skierować się do zespołu sportowego lub do pomieszczeń klasowych.
i
Budynek szkoły przy ul. Cynamonowej to sprytny labirynt
Idąc na wprost, docieram do stołówki z wyjściem na taras, otwierający się na część rekreacyjno-sportową, wyposażoną w dwa boiska, bieżnię, rozbieg do skoków w dal i plac zabaw. Kuchnia jest miejscem łączącym szkołę z przedszkolem.
Czytaj także: Wśród bloków z wielkiej płyty od lat powstaje niezwykły kompleks sakralny
Podczas wędrówki po budynku, pomimo że został zaplanowany na logicznym i prostym układzie, odnoszę wrażenie, że łatwo się zgubić i stracić orientację. Uważam jednak, że jest to atut szkoły, gdyż nie jest ona prostym, liniowym układem sal lekcyjnych przeciętym komunikacją, a raczej sekwencją przestrzeni przenikających się ze sobą. Szerokie korytarze rozchodzą się z prostokątnego wewnętrznego „placu”, przy którym znajduje się pokój nauczycielski. Zabieg ten powtórzono też na drugiej kondygnacji.
i
Przerwy lekcyjne z olbrzymim potencjałem
Zarówno patia, jak i szerokie korytarze z rzędami szafek stwarzają duży potencjał do tego, co w szkołach jest często zapominaną wartością – do kilkunastu minut życia społecznego, które kształtuje się bezpośrednio między uczniami podczas przerw. Możliwości tych przestrzeni nie została jednak wystarczająco wykorzystane, a kilka rozrzuconych okrągłych puf sprawia wrażenie pustki.
i
Minimalizm z charakterem – biel, drewno i beton
Kolorystyka dominująca we wnętrzach jest oszczędna. Białe ściany, lastrykowe posadzki, obudowy grzejników z naturalnego drewna, zielonkawoszare rzędy szafek oraz ślusarki okiennej i drzwiowej przełamywane są charakterystycznymi betonowymi, prefabrykowanymi, otwartymi klatkami schodowymi oraz, stanowiącymi jedyny wyrazisty element wnętrz, bordowymi drzwiami z okrągłymi oknami. Choć biegnące pod sufitem srebrne i grafitowe przewody instalacyjne sprawiają industrialne wrażenie, całość wygląda elegancko, na granicy chłodu i przytulności. Uwagę przykuwają detale w postaci podwójnych białych pochwytów przy schodach, poidełek z wodą czy starannie zaprojektowana identyfikacja wizualna.
i
Przedszkole dopasowane do dzieci, ale nie bez niedociągnięć
Inny klimat czeka na mnie w przedszkolu. Strefa wejściowa, rozwiązana podobnie jak w szkole, ma zasadniczy atut – wózkownię. Po przejściu przez wiatrołap wchodzę do holu, w którym ustawiono niewielkie drewniane szafki na ubrania. Na wprost wejścia znajduje się przeszklone atrium, dookoła którego poprowadzona jest komunikacja rozdzielająca zespoły sal z podziałem na grupy wiekowe. Przedszkole zaprojektowano dla 200 dzieci po 25 w każdej sali. Jak dowiaduję się od opiekunek, po rozłożeniu leżaków, sale okazują się trochę za ciasne. Przy każdej z nich znajduje się magazyn i łazienka.
Kolorystyka w przedszkolu jest również oszczędna, ale dzięki podwieszanym sufitom, drewnianym drzwiom, kolorowym akcentom (szafki i dywany) jest znacznie przytulniej. Dzieci właśnie wychodzą na dwór, gdzie będą biegać w brzozowym lasku domykającym teren od strony południowo-zachodniej. Zabawa w lesie pobudza wyobraźnię (słyszę, jak dzieci idą polować na potwora), ale brakuje np. piaskownicy, która – jak sugerują przedszkolanki – mogłaby się znaleźć w niezagospodarowanym atrium.
i
Szkoła przy ul. Cynamonowej to budynek odważny i skromny
Zespół szkolno-przedszkolny przy ul. Cynamonowej 40 we Wrocławiu jest kompletną, dobrze przemyślaną i rozplanowaną instytucją edukacyjną. Szkoła dla 1000 uczniów i przedszkole dla 200 dzieci wyposażone są w sprzyjające rozwojowi młodych ludzi funkcje i przestrzenie. Jest budynkiem skromnym, pomimo odważnego pomysłu na uformowanie bryły. Kiedy odjeżdżam ulicami, których nazwy pochodzą od kolejnych przypraw i ziół, po raz ostatni zerkam na elewację zespołu, a na myśl przychodzi mi szałwia… Przez swoją kolorystykę obiekt sprawia wrażenie nudnego, ale być może zadziała przeciwzapalnie na otaczające go osiedle.
i
O założeniach autorskich pisze Zbigniew Maćków
W zasadzie całą naszą pracę kondensuje i streszcza szwarzplan. To nieczęsto dziś używane narzędzie potrafi wyraziście ukazać rzeczywiste relacje przestrzenne, gdy kubatury obiektów oderwane są od podziałów geodezyjnych i własności. Jest to tym bardziej przydatne w lokalizacji, gdzie wzajemne relacje dopiero się kształtują i jeszcze nie stanowią mocnych ram przestrzennych, w które można by się wpisać. Pracując nad projektem, chcieliśmy wypreparować, zdefiniować, a następnie konsekwentnie przeprowadzić trzy strategie kluczowe dla tego typu zespołu na rozwijającym się osiedlu. Dla tych trzech polityk wybraliśmy przymiotniki, które w skondensowany sposób opisują naszą szkołę i zamiary projektowe – kameralna, prosta, zrównoważona.
i
Po pierwsze, wierzymy, że zespół poza podstawową funkcją edukacyjną jest przede wszystkim obiektem użyteczności publicznej budującym spójność i tożsamość miejscowości. Nie powinien górować i okazywać przewagi skali, ale z pokorą wpisywać się w rozdrobnioną tkankę urbanistyczną Lipy Piotrowskiej. Rozczłonkowanie bryły służy kontrolowaniu skali i generuje powstawanie przestrzeni półpublicznych, jako nieformalnych miejsc interakcji społeczności, które budują ramy do trwałych więzi osiedlowych i sąsiedzkich. Po drugie, chcieliśmy, aby szkoła nie była dla uczniów przytłaczająca i opresyjna. Zwłaszcza dla tych najmłodszych. Prostota planu, osadzona w ponadczasowej geometrii kwadratu, daje wyważone proporcje i zrównoważony stosunek powierzchni użytkowej do komunikacji. Jednocześnie pozwala na wygenerowanie optymalnych warunków doświetlenia pomieszczeń.
i
Podział obszernego programu i przyporządkowanie go poszczególnym modułom pozwalają też konsekwentnie dbać o czytelność i intuicyjność funkcji. Po trzecie, umiarkowanie w użytych środkach wyrazu daje poczucie troski o środki publiczne, a jednocześnie trwałość rozwiązań. To także zrównoważone podejście do gospodarowania środkami przeznaczanymi na eksploatację i serwis obiektu. Budynek szkoły w jednym z rozwijających się osiedli nie jest polem do epatowania skomplikowanymi i drogimi rozwiązaniami. Gospodarzem będzie tu samorząd i zawiązująca się dopiero lokalna społeczność. Umiar i zrównoważenie towarzyszyły nam w każdej decyzji projektowej.
Wierzymy, że budynki uczą i wychowują. Chcielibyśmy, aby ta szkoła była swoistym edukatorium zachowań społecznych w nowej, trudnej rzeczywistości, gdzie umiar, trwałość i prostota będą pożądanymi społecznie cechami. Mamy nadzieję, że w tak skomponowanych ramach przestrzennych kolejne pokolenia będą nimi przesiąkać i dobrze ukształtowane wychodzić, aby zmieniać świat.
[W WYDANIU CYFROWYM WIĘCEJ ZDJĘĆ]
_________
Metryczka:
Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 26 Wrocław, ul. Cynamonowa 40
Autorzy: Maćków Pracownia Projektowa, architekci Zbigniew Maćków (główny projektant), Przemysław Skwarek (architekt prowadzący), Juliusz Erdman, Justyna Juszczak, Olga Kanecka, Emilia Marcinkowska, Anna Okoń, Laura Paluch, Magdalena Sobiecka, Sara Zapotoczna
Współpraca autorska: architekci Marcin Brzeziński, Karolina Kaczmarowska
Architektura wnętrz: Maćków Pracownia Projektowa
Architektura krajobrazu: a+f projektowanie przestrzeni Angelika Kuśmierczyk- -Jędrzak
Konstrukcja: Matejko i Partnerzy Biuro Konstrukcyjne Miłosław Matejko
Generalny wykonawca: AWM Budownictwo
Inwestor: Gmina Wrocław – Zarząd Inwestycji Miejskich
Powierzchnia terenu: 26 295 m2
Powierzchnia zabudowy: 6434 m2
Powierzchnia użytkowa: 9624,1 m2
Powierzchnia całkowita: 10 344 m2
Kubatura: 53 410 m3
Projekt konkursowy: 2020
Projekt: 2021-2022
Realizacja: 2023-2024
Koszt inwestycji: 87 731 631 zł
_________
Authors of a school and kindergarten complex at 40 Cynamonowa St describe their project as follows: intimate, plain, and sustainable. The school, designed for 1,500 students and the kindergarten for 200 children, are equipped with spaces and functions to support young people’s development. The complex consists of four overlapping volumes, each set on a square plan. Two buildings in which the classrooms are parallel to each other, while the other volumes—the two-storey sports hall facing Cynamonowa St and the single-storey kindergarten facing Melisowa St—are rotated at various angles. The massing determines the layout of outdoor spaces including a public square with the main entrance, semi-public terraces near the building’s corners (such as a playground and sports field) and green spaces, which face Kaparowa St and the neighbouring buildings. The angular spaces around the edifice have been neatly designed as low greenery and permeable-surface parking areas.
--------------
Dziękujemy, że tu jesteś. Zobacz, co jeszcze dla Ciebie mamy:
