Spis treści
- Historia Centrum Administracyjnego Nowej Huty. Jak "Pałac Dożów" Ingardenów stał się planem filmowym?
- Budynek "Z" Centrum Administracyjnego Nowej Huty - zdjęcia
- Budynek Zarządu - zwiedzanie. Jak zobaczyć wnętrza na własne oczy?
- Budynek "Z" zagrał w produkcji Disneya. Gdzie jeszcze kręcono serial "W niemieckim domu"?
Historia Centrum Administracyjnego Nowej Huty. Jak "Pałac Dożów" Ingardenów stał się planem filmowym?
Wybudowane w latach 1951-56 socrealistyczne Centrum Administracyjne jest dziełem Marty i Janusza Ingardenów oraz Janusza Ballenstedta. Otwarty tuż przed odwilżą kompleks dwóch identycznych budynków (Z dla zarządu oraz S dla biblioteki) przez pracowników Huty nazywany Watykanem, a przez mieszkańców Nowej Huty - Pałacem Dożów. Obiekty stanęły między Placem Centralnym Nowej Huty a Kombinatem, wzdłuż ówczesnej alei Przodowników Pracy.
Pod Centrum znajduje się samowystarczalny schron dowodzenia oraz korytarz łączący oba budynki. Obie bryły na planie kwadratu zamykają się wokół dużego dziedzińca. Bogate w ornamenty elewacje zdobią attyki i wieżyczki. We wnętrzach budynku Z prof. Marian Sigmund z zespołem Pracowni Projektowania Wnętrz Miastoprojekt-Kraków również nie szczędził ozdób - strop sali konferencyjnej oraz hallu nawiązuje do wnętrz wawelskich. Tę pierwszą wyposażono w potężny, 2-metrowy kryształowy żyrandol osadzony na specjalnym ruchomym mechanizmie ułatwiającym wymianę żarówek oraz w wyróżniający się parkiet. Podłogi budynku wyłożono marmurem chęcińskim.
Wnętrza przez lata zachowały swój oryginalny wygląd, w międzyczasie budynki zostały wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków i podlegają dziś ochronie - również wewnątrz. To właśnie dlatego zakonserwowane obiekty tak chętnie wybierane są przez filmowców na plany zdjęciowe. Przekonują się o tym turyści chcący zwiedzać Centrum Administracyjne - na czas zdjęć wstęp do niektórych pomieszczeń jest niemożliwy.
Na terenie Nowej Huty zachowało się do dziś niewiele oryginalnych wnętrz. Sklepy z Placu Centralnego przeszły znaczne remonty lub zostały podzielone na mniejsze lokale - zmianom wciąż opiera się Cepelia (dziś Cepelix) prowadzona nadal przez tych samych właścicieli, co przed rokiem 89. Na wysokim suficie wiszą rzędy ozdobnych talerzy oraz potężne żyrandole z "Kamionki" w Łysej Górze, zachowano też oryginalne lady i regały - warto to miejsce odwiedzić.
i
i
Budynek "Z" Centrum Administracyjnego Nowej Huty - zdjęcia
Budynek Zarządu - zwiedzanie. Jak zobaczyć wnętrza na własne oczy?
Centrum Administracyjnego obecnej Huty im. Sendzimira można zwiedzić z przewodnikiem - trasa obejmuje pomieszczenia budynku Z oraz schron i korytarz. Bilet dla jednej osoby kosztuje 40 lub 20 zł w zależności od długości wybranej trasy. Terminy oprowadzania oraz najważniejsze informacje można znaleźć m.in. na stronie Fundacji Promocji Nowej Huty.
Budynek "Z" zagrał w produkcji Disneya. Gdzie jeszcze kręcono serial "W niemieckim domu"?
Serial "W niemieckim domu" produkcji Disneya powstał na podstawie książki Annette Hess. Opowiada historię tłumaczki pracującej przy drugim procesie oświęcimskim. Premiera serialu miała miejsce w listopadzie 2023 roku. Kręcono go w Krakowie (Centrum Administracyjne Huty im. Lenina, obecnie Sendzimira), a także na Górnym Śląsku - w Katowicach i Zabrzu.
Źródło: Modernizm, socrealizm, socmodernizm, postmodernizm. Przewodnik po architekturze Krakowa XX wieku, wyd. Instytut Architektury (2022), krakow.pl, disney.pl
