nowy rok szkolny

Boisko na dachu, klimatyzowane sale, toalety jak na lotniskach. Tak dziś projektuje się nowe polskie szkoły

2024-09-13 11:44

Dla dzieci i młodzieży ważna jest estetyka. Podobają im się ładne, przytulne wnętrza, chętniej spędzają w nich czas. Projektowanie szkół – budynków o skomplikowanej funkcji i na ogół ograniczonym budżecie – to być może jedno z najważniejszych zadań, które można górnolotnie określić nawet misją architektów. Zobaczmy sześć przykładów nowych polskich szkół.

Murator Remontuje: Tapetowanie
Materiał sponsorowany

Spis treści

  1. CLXIII Liceum Ogólnokształcące im. Czesława Niemena w dzielnicy Wesoła w Warszawie - plus3-architekci
  2. Szkoła podstawowa w dzielnicy Białołęka, przy ul. Świderskiej 93 - Bujnowski Architekci
  3. Zespół szkolno-przedszkolny przy ulicy Cynamonowej we Wrocławiu - Maćków Pracownia Projektowa
  4. Szkoła podstawowa nr 6 w Ząbkach, przy ul. Dzikiej - Mamgusta Architekci
  5. Przedszkole i szkoła Pro Liberis Silaesie w Opolu - pracownia Port
  6. Kompleks oświatowo-sportowy w Baranowie - New Architekci

CLXIII Liceum Ogólnokształcące im. Czesława Niemena w dzielnicy Wesoła w Warszawie - plus3-architekci

Dorota Sibińska

Budynek liceum jest efektem konkursu zorganizowanego przez dzielnicę Wesoła w 2019 roku. Celem było zaprojektowanie szkoły, dla 600 dzieci, z salą wielofunkcyjną zwaną aulą, na dość małej działce "obarczonej" bardzo restrykcyjnymi zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Autorzy projektu postawili na kompaktową bryłę z wyraźnie oddzielonym zapleczem sportowym, co było jednym z warunków konkursu. Rzut opiera się na równej siatce konstrukcyjnej, a rytm ma podkreślać detal kwadratowego okna, podzielonego na trzy różnie wypełnione części. Wśród drzew pojawia się więc zgrabna, biała bryła budynku, otoczona z czterech stron drogą dojazdową i wielkim placem wejściowym wykończonym betonowymi płytami. Po obu stronach placu zlokalizowane są miejsca postojowe dostępne z ulicy naprzemiennie z pasami przesuszonych trawników. (...)  Układ budynku jest bardzo prosty, a sama szkoła dość mała. Obecnie uczy się w niej ponad 500 uczniów. Sercem i dumą budynku według pani dyrektor jest aula, a zdaniem młodzieży "spacerniak", czyli wewnętrzny szklany dziedziniec na parterze, który bardzo ładnie doświetla wewnętrzne korytarze. (...) Wnętrze budynku jest jasne, zorientowane wokół lewitującej betonowej auli, z odciśniętym szalunkiem z płyty OSB. Dopełniają je powtarzalne wnęki ścienne w odcieniu pomarańczowym, szara imitująca beton posadzka PVC i sufity akustyczne z wełny drzewnej. (...) Warto też wspomnieć o oknach, w których zamontowano zewnętrzne przeciwsłoneczne screeny. (...) Szkoła jest konsekwentnie zaprojektowana, z myślą o powtarzalności rozwiązań jak moduł sali, moduł okienny, moduł siedziska. W tej powtarzalności brakuje mi jednak trochę szaleństwa i świeżości.

Anna Cudny

Czego uczy i co "mówi" budynek liceum w Wesołej? Z pewnością stanowi wyraz szacunku i umiejętności ukazania piękna lokalnego kontekstu. Szkoła usytuowana jest wśród zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, której umiejętnie nie przytłacza swoją kubaturą. Domyka pierzeję ulicy skromną w wyrazie elewacją, której rytm kolumn wejściowego podcienia jednocześnie zaprasza do wnętrza i stopniuje przestrzeń - od publicznego ciągu komunikacyjnego poprzez wejściową przestrzeń wspólną, by domknąć ją wglądem w kameralny wewnętrzny hol szkoły. Budynek daje również lekcję wykorzystania w projektowaniu istniejących uwarunkowań przyrodniczych. Zachowane drzewa iglaste i liściaste, wykadrowane poprzez widoki z kwadratowych okien, tworzą ruchome obrazy rodzimego krajobrazu. Układ konstrukcyjny i funkcjonalny obiektu oparty jest na regularnej siatce, co sprawia, że uzyskujemy wrażenie porządku i regularności w przestrzeni i wyrazie architektonicznym. (...) Zastosowane tu rozwiązania przyczyniają się i przyczyniać się będą w długiej perspektywie czasu do dobrostanu psychofizycznego uczniów, nauczycieli i pracowników administracji. Na etapie projektu i realizacji uwzględniono bowiem niwelację niemalże wszystkich czynników mogących negatywnie wpływać na samopoczucie i komfort użytkowników. Wszystkie sufity w budynku zostały wyłożone panelami akustycznymi, co eliminuje niemal do zera charakterystyczny szkolny pogłos. Szkoła jest pełna światła dzięki zorganizowaniu podstawowego układu funkcjonalnego wokół oszklonego wewnętrznego patia oraz zastosowaniu dużych otworów okiennych w salach lekcyjnych. (...) Szkoła ta stwarza warunki do edukacji i edukuje poprzez środowisko zbudowane.

Przeczytaj więcej we wrześniowym numerze "Architektury-murator" (09/2004).

Szkoła podstawowa w dzielnicy Białołęka, przy ul. Świderskiej 93 - Bujnowski Architekci

Tej jesieni otwarto już szkołę w warszawskiej dzielnicy Białołęka, autorów nagradzanej realizacji szkoły podstawowej w warszawskim Wilanowie.

Bujnowski Architekci

Kluczowe były wizyty w terenie i wynikające z nich przekonanie o bezwzględnej konieczności uszanowania istniejącej wartościowej zieleni wysokiej, w tym kilkunastu dębów. "Podążanie" budynku za ukształtowaniem terenu, tradycyjne materiały wykończeniowe oraz wpisanie obiektu pomiędzy rozłożyste drzewa wytworzyło niemożliwe do osiągnięcia w przypadku nowych nasadzeń wrażenie budynku stojącego już "od dawna" w tym miejscu. (...) Podstawowymi założeniami projektowym było dostosowanie budynku do ukształtowania terenu i drzew rosnących na działce oraz wytworzenie wnętrz urbanistycznych przeznaczonych dla poszczególnych grup dzieci (placu wejściowego, zielonego amfiteatru / placu rekreacyjnego, który w przyszłości może łączyć się z podobną strefą na sąsiedniej działce), a także ogródków - przedszkolnego oraz przy poszczególnych klastrach klas. Zależało nam na czytelnym rozkładzie funkcji, dlatego zaproponowaliśmy podział na części przeznaczone dla poszczególnych grup wiekowych (przedszkole, klasy 1-3, klasy 4-8) lub na bloki funkcjonalne (sport, pomieszczenia ogólnego przeznaczenia) wraz z przynależną im częścią zewnętrzną. Hol, jako serce budynku, miał łączyć wszystkie strefy. (...) Bardzo ważnym elementem projektu są jasne przestrzenie wewnętrzne, dzięki którym szkoła sprawia wrażenie miejsca otwartego i dostępnego dla wszystkich. W projekcie starano się wykreować różnorodne strefy, sprzyjające uczeniu się i wspólnemu przebywaniu dzieci. Ukształtowanie terenu oraz drzewostan na działce zdeterminowały układ projektowanej inwestycji. Naturalna skarpa, biegnąca w poprzek działki, spowodowała rozmieszczenie funkcji na półpoziomach. Kształt budynku, a przede wszystkim umieszczenie największego boiska na dachu pozwoliły na zachowanie maksymalnej liczby drzew. Te najbardziej wartościowe wyeksponowano na placu wejściowym i w ogródkach. (...) Podobnie jak w realizowanej przez nas szkole podstawowej w Wilanowie ("A-m" 3/2021) zdecydowaliśmy się na stworzenie boiska szkolnego na dachu budynku (30 x 60 m). Jego nawierzchnia wykonana jest ze sztucznej trawy. Attyka wokół zostanie wyposażona w piłko-chwyty o wysokości 6,5 m z ocynkowanych ogniowo dwuteowników, pomiędzy którymi rozpięta będzie siatka z linek ze stali nierdzewnej. Oprócz niego w obiekcie zaplanowano dużą salę gimnastyczną na parterze z boiskiem (40 x 20 m) i pomieszczeniami zapleczowymi, oraz małą - w centralnej części zespołu nauczania początkowego połączoną z nią komunikacyjnie, mogącą pełnić funkcję jej zaplecza. Duża sala dzięki niezależnemu wejściu z własną kontrolą dostępu i opcją oddzielenia od pozostałej części budynku może być udostępniana po godzinach zamknięcia szkoły.

Zespół szkolno-przedszkolny przy ulicy Cynamonowej we Wrocławiu - Maćków Pracownia Projektowa

Do dyspozycji oddajemy nowoczesny zespół szkolno-przedszkolny. Budynek jest przemyślany i zaprojektowany w każdym szczególe. Nowa placówka zapewni nowoczesne warunki do nauki, chociażby poprzez klimatyzowane sale, które wyposażone są w ekrany multimedialne, przestronne pomieszczenia i korytarze, jak i bogate zaplecze sportowe

- czytamy w wypowiedzi prezydenta Wrocławia, Jacka Sutryka, na oficjalnej stronie miasta Wrocław.pl. Także i ta szkoła rozpoczyna działalność w tym roku szkolnym. To największa z trzech nowych szkół publicznych, otwartych tej jesieni w stolicy województwa dolnośląskiego i najdroższa inwestycja tego typu w mieście. Maćków Pracownia Projektowa ma na koncie też między innymi

Szkoła podstawowa nr 6 w Ząbkach, przy ul. Dzikiej - Mamgusta Architekci

Dorota Sibińska

Budynek z dwóch stron jest nieogrodzony, można więc podejść i zajrzeć przez okna - tak jak lubię. Wchodzę przez hol zalany światłem. Wita mnie jasne, spokojne wnętrze. Nie ma tu krzykliwych barw, są białe ściany i drobne akcenty kolorystyczne, na szarej posadzce wymalowane są grafitowe "drogowskazy". Czuję porządek.  Widzę schody, szatnię, patio. Wiem, gdzie jestem, intuicyjnie czytam przestrzeń - jest klarowna i prosta. Patio jest sercem budynku. Wychodzą na nie witryny świetlicy i stołówki oraz wszystkie korytarze. Ładnie, kaskadowo opadająca w stronę zachodnią bryła wpuszcza do niego maksymalnie dużo światła, integruje całą szkołę i wszystkie przestrzenie wspólne. Masywne, barwne lamele ciągnące się przez dwie górne kondygnacje wprowadzają kolor do monochromatycznych wnętrz. Patio domyka parterowy pawilon, za którym stoi gigantyczna hala sportowa. Nie czuję się jednak nią przytłoczona - w jakiś magiczny sposób znika, zlewając się z otoczeniem. Pod pergolą przy małych salkach gimnastycznych przechodzi się do wiaty śmietnikowo-magazynowej wykończonej kolorowymi paskami laminatu HPL. Potem bieżnia, orlik i trochę terenu zielonego do zabawy. (...) Najbardziej urzekło mnie w tej szkole światło. To bardzo świadome projektowanie - doświetlenie budynku światłem naturalnym, mimo że na elewacjach zewnętrznych zastosowany jest typowo szkolny układ okien.

Czytaj więcej:

Przedszkole i szkoła Pro Liberis Silaesie w Opolu - pracownia Port

Hubert Trammer

W 2021 roku do budynku szkoły została dodana kolejna dobudówka. Na parterze umieszczono wejście z szatnią i aulę, która po złożeniu szklanej ściany może być połączona z holem, natomiast na piętrze - sale dla klasy siódmej i ósmej oraz stołówkę będącą jednocześnie holem dla tych sal. W pomieszczeniach po przedszkolu ulokowano pokój nauczycielski i salę do informatyki. W piwnicy urządzona została sala do zajęć praktyczno-technicznych. W bryłach szkoły i przedszkola wyraźnie odróżniają się najstarsze części i dobudówki - zarówno te powstałe w ramach ostatniej rozbudowy, jak i wcześniejsze. W przypadku przedszkola, gdzie są one wpasowane poniżej krawędzi dachu, udało się pogodzić kontrast z perfekcyjną harmonią pomiędzy starym a nowym. (...) Narastający w czasie układ budynków szkoły oraz prosto rozwiązanych przestrzeni pomiędzy nimi tworzy interesujący układ relacji przestrzennych.

Czytaj więcej:

Kompleks oświatowo-sportowy w Baranowie - New Architekci

Magdalena Wąsowicz

Kompleks oświatowo-sportowy w Baranowie składa się z budynku szkoły podstawowej, sali sportowej, dwuoddziałowego przedszkola i zaplecza żywieniowego. (...) Zespół stanowi udaną realizację założeń projektowych, w których szkoła to nie tylko budynek użyteczności publicznej, ale również narzędzie pedagogiczne. Obiekt przyczynia się do kształtowania poczucia ładu przestrzennego, tożsamości miejsca, postaw proekologicznych i społecznych. Architekci stworzyli tu jednocześnie miejsce integracji dla społeczności lokalnej niezależnie od wieku. Plac główny przed budynkiem i reprezentacyjny hol części dydaktycznej są dostosowane do organizacji wydarzeń kulturalnych i mogą stanowić centrum życia społecznego tej wsi. Sale sportowa i do zajęć fitness są ogólnodostępne i odgrywają ważną rolę jako miejsca rekreacji w Baranowie.Obiekt powstał w strefie ochrony konserwatorskiej, uwarunkowania lokalne stanowiły zatem punkt wyjścia do poszukiwania formy budynku. Projektanci zaproponowali zabudowę o niewielkiej wysokości, zwartej bryle i stromym dachu, a także zastosowali naturalne materiały charakterystyczne dla historycznej zabudowy Baranowa. Ponieważ ich celem było stworzenie zrównoważonej bryły w przyjaznej dla dzieci skali, dostosowali salę sportową do wysokości pozostałych skrzydeł. W koncepcji budynku szacunek dla tradycji połączony został z najnowszymi rozwiązaniami technologicznymi. Architekci zaprojektowali instalację fotowoltaiczną, wentylację mechaniczną, energooszczędną instalację elektryczną LED i system odzyskiwania wody opadowej. Zastosowali energooszczędne materiały budowlane i wydajną izolację termiczną przegród. Budynek o zwartej, a zatem energooszczędnej bryle usytuowany jest na działce w sposób charakterystyczny dla obiektów niskoenergetycznych. Pomieszczenia i przestrzenie komunikacyjne oświetlone są światłem naturalnym przez okna panoramiczne oraz świetliki. Dostęp światła i tym samym przeciwdziałanie przegrzaniu pomieszczeń regulowane jest przez ruchome, pionowe żaluzje elewacyjne. Proekologiczne rozwiązania pozwalają na oszczędną eksploatację kompleksu, ale także stanowią dla uczniów wzór, jak należy dbać o środowisko. Centralnym elementem założenia jest plac wielofunkcyjny. Może on stanowić miejsce zgromadzeń, mały amfiteatr, poczekalnię zewnętrzną dla rodziców i teren rekreacyjny. Plac został otwarty na ulicę Orlika. (...) Aranżacja wnętrz charakteryzuje się czytelną, atrakcyjną graficznie identyfikacją wizualną oraz minimalizmem inspirowanym wzorcami skandynawskimi