Odbywająca się od 22 lat wystawa Plany na przyszłość stanowi nie tylko unikalną kronikę projektów architektonicznych i urbanistycznych dla Warszawy. Wiele mówi też o samych pracowniach, wszak to one dokonują co roku wyboru swoich najnowszych koncepcji, które zostaną pokazane na ekspozycji. W dobie internetu projekty przyszłych realizacji poznajemy na bieżąco, dbają o to agencje PR-owskie i biura prasowe firm deweloperskich, ale tylko na organizowanej przez Centrum Łowicka wystawie możemy zobaczyć, które z nich biura architektoniczne uznają za najważniejsze w dorobku i jak według samych architektów powinna wyglądać przestrzeń stolicy. W tym roku po raz pierwszy Plany na przyszłość zaprezentowano w warszawskim pawilonie SARP. Jednak jak zapowiadał podczas otwarcia Dariusz Hyc, reprezentujący zarząd warszawskiego oddziału stowarzyszenia, w przyszłym roku wystawę być może uda się już pokazać w dawnym barze Zodiak (proj. Jan Bogusławski, Bohdan Gniewiewski, 1968), przebudowywanym obecnie na Warszawski Pawilon Architektury według koncepcji biura Kalata Architekci. Prowadzony przez stołeczny SARP i władze miasta nowy Zodiak ma funkcjonować jako centrum informacji o architekturze i urbanistyce Warszawy. Znajdzie się w nim m.in. przestrzeń ekspozycyjna z wielką makietą śródmieścia, klubokawiarnia oraz sala konferencyjna. Z Planami na przyszłość od lat jestem związana osobiście i zawodowo. Najpierw jako projektantka, później jako prezes OW SARP, dziś jako architekt miasta. Na wystawie można zobaczyć wiele pomysłów na rozwój stolicy, mam nadzieję, że realizacji doczekają się te najlepsze – mówiła z kolei Marlena Happach, od 2016 roku dyrektor Biura Architektury i Planowania Przestrzennego m.st. Warszawy. Przypomniała przy okazji, że promocji dobrej architektury w mieście służy ustanowiony w ubiegłym roku konkurs o Nagrodę Architektoniczną Prezydenta m.st. Warszawy.
O nowym otwarciu dokonywanym przez stołeczne władze świadczyły zaprezentowane na ekspozycji projekty. Wśród obiektów, których inwestorem jest ratusz, można było zobaczyć pawilon handlowy powstający w ramach pierwszego etapu modernizacji bazaru przy ul. Bakalarskiej. Parterową halę o powierzchni 2000 m² z charakterystyczną attyką sugerującą dodatkową kondygnację zaprojektowała Aleksandra Wasilkowska, autorka wciąż czekającej na realizację przebudowy bazaru Różyckiego, której projekt powstawał w konsultacji z kupcami i mieszkańcami. Zwracała też uwagę koncepcja Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych przy ul. Zabranieckiej, w formie zespołu różnej wielkości brył, których część przykryto zielonymi dachami (proj. Sweco Consulting i foroom). O przyjaznej środowisku technologii spalania śmieci świadczyć ma dominująca nad budynkiem przeszklona kubatura hali procesowej oraz pełniący również funkcję ogólnodostępnej wieży widokowej komin. Wśród przyszłych miejskich inwestycji na uwagę zasługuje również przebudowa ul. Nowogrodzkiej w woonerf (proj. Paweł Łukaszewicz), wprowadzenie zieleni w przestrzeń ul. Świętokrzyskiej i pl. Powstańców Warszawy (proj. RS Architektura Krajobrazu) czy modernizacja kamienicy przy ul. Łomżyńskiej na Pradze na TBS-y (proj. Unity). Od kilku lat do zauważalnych tendencji w warszawskiej architekturze należy zastępowanie niespełna 20-letnich budynków nowymi. Ten trend na wystawie reprezentował m.in. zespół biurowy przy ul. Kasprzaka 2/8 projektu pracowni HRA Architekci. Kompleks o powierzchni 28 tys. m² do 2020 roku powstać ma w miejscu dawnej siedziby Kredyt Banku (proj. Piotr Zaniewski, 1996). Notabene jednym z głównych autorów nowej realizacji jest Wojciech Hermanowicz, który razem z Piotrem Majewskim i Andrzejem Wyszyńskim w 2001 roku zaprojektował budynek biurowo- usługowy przy ul. Pięknej 20, dziś modernizowany z kolei według koncepcji studia WXCA. Projekt przebudowy zakłada uwolnienie tkwiącego w budynku potencjału. Przywrócona zostanie ranga narożnego wejścia z podcienia jako wejścia głównego. Dzięki usunięciu istniejącej aranżacji wraz z łącznikiem na poziomie parteru i pierwszego piętra przestrzeń atrium stanie się czytelna – piszą architekci z WXCA w katalogu wystawy. Pracownia pokazała też nowe wizualizacje jednego z dwóch pawilonów Muzeum Wojska Polskiego na cytadeli, które flankować będą gmach główny, przeznaczony dla Muzeum Historii Polski. Elewacje dwukondygnacyjnego pawilonu, o powierzchni blisko 11 tys. m², mają zostać wykończone barwionym na rudo betonem z odciśniętym jodełkowym wzorem, przypominającym wężyk generalski. Od 2015 roku archiwalne katalogi ekspozycji dostępne są na stronie: http://planynaprzyszlosc. waw.pl. Warto do nich zajrzeć, chociażby po to, by prześledzić, jak zmieniają się pryncypia w kreowaniu wizji rozwoju miasta. Ciekawie wypada zwłaszcza porównanie projektów przestrzeni publicznych i planów urbanistycznych.
Tomasz Żylski
