Spis treści
- Kościół z lat 80. w Częstochowie
- Kościoły, zaprojektowane przez duet Buszko i Franta
- Katedra polskokatolicka w Częstochowie
- Katedra Matki Boskiej Królowej Apostołów. Zdjęcia
Kościół z lat 80. w Częstochowie
Mówimy: Częstochowa, myślimy: Jasna Góra. Tak, to najsłynniejsza katedra w Częstochowie. Ale jest tu jeszcze jedna. Zaprojektowali ją Henryk Buszko i Aleksander Franta. To Katedra Matki Bożej Królowej Apostołów. Należy do Kościoła Polskokatolickiego, odłamu kościoła starokatolickiego. Nigdy nie została ukończona. Jest naprawdę nietypowa. Można ją opisać: to ten budynek, podobny do silosów zbożowych.
Jest schowana między drogą krajową nr 46 (aleja Jana Pawła II), ośrodkiem zdrowia i apteką oraz torami kolejowymi, przy ulicy Jasnogórskiej, choć od tej strony widać właściwie tylko budynek parafialny, a nie katedrę. Stoi na dodatek w obniżeniu terenu, schowana od strony ulicy, cicha i biała. Choć niedawno zyskała krwistoczerwone elementy na elewacji. Na dodatek głównej wejście jest od strony podwórza - trzeba przejść koło apteki.
Obiekt składa się z kilku "tub". Takich cylindrycznych elementów jest 7. Na dole: żółtawe przeszklenia (w rzeczywistości - to szkło oklejone folią) w aluminiowych profilach, jak pawilon handlowy z lat 80. To kaplica Matki Bożej Ostrobramskiej i sala katechetyczna.
Oddajmy głos Filipowi Springerowi:
Bryłą katedry rządzą okręgi. Od strony ulicy Jasnogórskiej do świątyni prowadzą z dwóch jej boków półkoliste ciągi schodów. Wprowadzają one na niewielki podest ograniczony półkolistymi ławami i częściowo osłonięty betonowym, surowym w wyrazie parasolem - pisał Springer dla Gazety Wyborczej. - Okrągła jest tu także główna sala świątyni, którą obudowano z zewnątrz siedmioma betonowymi cylindrami. To one decydują o ostatecznym wyrazie budynku, który mimo niewielkich rozmiarów wydaje się strzeliście piąć ku niebu.
Kościoły, zaprojektowane przez duet Buszko i Franta
Henryk Buszko i Aleksander Franta zaprojektowali też inne obiekty sakralne:
- Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Boskiej Uzdrowienia Chorych na os. Tysiąclecia w Katowicach (projekt: koniec lat 70.)
- Kościół Matki Boskiej Piekarskiej na os. Tysiąclecia (projekt z 1983)
- Ośrodek Towarzystwa Salezjanów w Szczyrku
- Kaplicę w budynku Sanatorium Równica w Ustroniu - Zawodziu
To właśnie z wcześniejszego projektu kościoła na Tysiącleciu w Katowicach (Podwyższenia Krzyża) architekci wykorzystali przy projekcie dla Częstochowy motyw charakterystycznych cylindrów, choć już nie spiralnych. Historyk sztuki Cezary Wąs opisywał to tak:
- Nie użyto tu ani jednej linii prostej, plan kościoła opiera się bowiem o namnożenie form krzywoliniowych, powstałych za pomocą cyrkla i krzywika.
I ten opis zasadniczo pasuje też do świątyni częstochowskiej.
Czytaj też:
Kościół, który wygląda jak namiot. Powstał w latach 80.
Katedra polskokatolicka w Częstochowie
A z kościołem w Częstochowie było tak:
Pierwsi polskokatolicy to reemigranci ze Stanów Zjednoczonych. Pierwsza parafia powstała w Krakowie w 1920. Ta w Częstochowie została erygowana w 1960 przez ks. bpa Maksymiliana Rodego. W 1961 objął ją proboszcz ks. Jerzy Szotmiller. Początkowo parafia miała murowaną kaplicę przy Dąbrowskiego. W 1971 przeniosła się do budynku przy Jasnogórskiej. 23 sierpnia 1979 ówczesny wojewoda częstochowski wydał zgodę na budowę nowej świątyni. Autorami projektu budynku byli Aleksander Franta i Henryk Buszko - ale długo projektanci pozostawali nieznani. Projekt powstawał w latach 1980-1981. Kamień węgielny położono 10 lipca 1983. Uroczyste poświęcenie kościoła w Częstochowie miało z kolei miejsce w dniu 1 września 1985. Obecnie Kościół w Polsce ma ok. 18 tys. wiernych. Duchownych nie obowiązuje celibat.
Rzeczywiście, świątynia wewnątrz ma kształt rotundy, w której zagłębieniu znajduje się ołtarz główny. Po lewej stronie jest tron biskupi z pamiątkami bo zmarłym bp Jerzym Szotmillerze, po prawej - boczny ołtarz. Nad wejściem - chór. Na lewo od ołtarza - tryptyk przedstawiający św. Wilibrorda, z wizerunkami katedry św. Gertrudy w Utrechcie i katedry Św. Ducha w Warszawie. Nie ma tu ławek, a krzesła. W dolnej części katedry znajduje się dolny kościół.
Katedra Matki Boskiej Królowej Apostołów. Zdjęcia
