Organizowany przez firmę Geberit konkurs KOŁO 2022 tradycyjnie skierowany jest do studentów architektury i młodych architektów. Zadaniem uczestników tym razem było zaprojektowanie toalety publicznej przy oranżerii na terenie zabytkowego parku w obrębie Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Pula nagród w tegorocznej edycji wynosiła 60 tys. zł, w tym Grand Prix ,,Projekt Łazienki 2022” 25 tys. zł. Po raz pierwszy została przyznana także nagroda specjalna w wysokości 5 tys. zł w nowej kategorii konkursowej „Projekt wnętrza łazienki”.W jury konkursu KOŁO 2022 zasiedli architekci Ewa Kuryłowicz, Robert Konieczny, Magdalena Federowicz-Boule, Marta Gutweter, Agnieszka Kalinowska-Sołtys, Mirosław Nizio, Marta Sękulska-Wrońska i Marcin Gierbienis, laureat konkursu KOŁO 2021, a także Paweł Jaskanis, dyrektor Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Barbara Kowalewska z warszawskiej ASP, Ewa Zaraś-Januszkiewicz z Katedry Ochrony Środowiska i Dendrologii SGGW oraz Przemysław Powalacz, prezes zarządu Geberit.
100 pomysłów na toaletę pałacową, czyli konkurs KOŁO 2022
„Stwórzmy coś niesłychanie oryginalnego i nowoczesnego” – zachęcał Paweł Jaskanis, dyrektor Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, podczas spotkania, które w marcu przygotowała dla uczestników firma Geberit. Uczestnicy nie zawiedli. Do konkursu KOŁO 2022 zakwalifikowano dokładnie 100 projektów. Ogłoszenie wyników miało miejsce 13 czerwca. Grand Prix oraz nagrodę specjalną za najlepiej zaprojektowaną toaletę publiczną zgodną z zasadami projektowania uniwersalnego otrzymał projekt „SUBTILITAS”, którego autorami są Dominik Pierzchlewicz, Kuba Zajusz i Tomasz Bachórz.
Zdaniem jury pracę wyróżnia dobre wpisanie w kontekst zabytkowego otoczenia z poszanowaniem walorów zabytkowej Oranżerii. Nowo projektowany pawilon odsuwa się od budynku historycznego i jednocześnie stanowi element łączący wizualnie z istniejącymi szklarniami. Ściana Oranżerii włączona do foyer pawilonu może stanowić efektowne tło dla ekspozycji rzeźb. Pozytywnym elementem rozwiązania jest umieszczenie całości programu użytkowego na parterze. Blok toalet jest umieszczony czytelnie, lokalizacja toalet przystosowanych dla osób z niepełnosprawnościami jest klarowna i równorzędna. Dostęp do pomieszczeń sanitarnych zapewnia pożądaną intymność. Decyzja neutralizacji energetycznej przeszklonej kubatury za pomocą przesuwanych kotar jest prosta, a jednocześnie oferuje wiele korzystnych alternatyw zarówno ze względów architektonicznych, jak i technicznych – uzasadniali sędziowie. Zwrócili też uwagę, że minimalistyczna architektura pawilonu wymaga opracowania rozwiązań architektonicznych, technicznych i budowlanych najwyższej jakości oraz klasy.
Wyróżnienie I stopnia oraz nagrodę specjalną za projektowanie w duchu zrównoważonego rozwoju otrzymał Krzysztof Krakówko za koncepcję „wKOŁO pawilonu”. Jury doceniło zaakcentowany związek z dawnym i obecnym zapleczem ogrodniczym w historycznym parku, nie kolidującym z zasadą funkcjonalnego wyodrębnienia i zabytkową Oranżerią w świetle dnia i przy sztucznym oświetleniu. Zaprojektowane elewacje są bezpieczne dla ptaków, przesuwane panele dają możliwości w kształtowaniu wyrazu architektonicznego i regulowania termicznego. Kształtują otoczenie przez utworzenie boskietów i ich pomieszczeń ogrodowych obok pawilonu. Ekologiczne walory uzasadniają: estetyka pawilonu oraz środowiskowe nawiązania formalno-ideowe – czytamy w uzasadnieniu.
Wyróżnienie II stopnia zdobyli Adrianna Barłóg, Stanisław Borys, Witold Budzyński, Antoni Figiel, Mateusz Dziuba i Agnieszka Gajewska za projekt „Ogród Hesperyd – Projekt Pawilonu Wschodniego Oranżerii Króla Jana III w Wilanowie”. Praca zwróciła uwagę jury pomysłem aranżacji przestrzeni toalet poprzez wprowadzenie elementów zieleni. W projekcie uwzględniono aspekt ekologiczny w postaci gromadzenia deszczówki w pomieszczeniach podpiwniczenia. Szklane elewacje w odpowiedniej proporcji korelują z przestrzenią ogrodową i przede wszystkim respektują dostojność architektoniczną budynku Oranżerii. Projekt cechuje prostota układu funkcjonalnego, co zapewnia swobodny dostęp dla osób z niepełnosprawnościami. Celnie użyto też szlachetnych materiałów – uzasadniało jury.
Trzy projekty otrzymały równorzędne wyróżnienia III stopnia. Pierwszy to „NOWE KOŁO STAREGO” autorstwa Izabeli Maciejewskiej-Gałaś, Izabeli Osiak i Karoliny Wilguckiej-Burzyńskiej. Pracę doceniono za bardzo dobre wpisanie w kontekst założeń parkowych i klasycznej zabudowy. Ażurowość konstrukcji poprzez prawie dosłowne odwzorowanie klasycystycznej elewacji Oranżerii, kolumnowego portyku, łukowych nadproży okiennych, wertykalnych pilastrów i horyzontalnych gzymsów stanowi coś w rodzaju instalacji artystycznej. Konstrukcja pawilonu stanowiąca sama w sobie wartość architektoniczną i estetyczną, nawiązuje bezpośrednio do pawilonów ogrodowych i pergoli spotykanych w historycznych włoskich i francuskich założeniach – czytamy w uzasadnieniu.
Kolejne wyróżnienie III stopnia otrzymali Malwina Bednarz i Ruben Mejias Garcia za projekt ,,XXI • GALERIA NATURY”. Jury podkreśliło, że wykorzystane materiały i technologie spełniają wymogi stawiane proekologicznemu podejściu do rozwiązań architektonicznych, dzięki czemu projektowany element staje się uniwersalnym. We wnętrzach pojawiają się elementy roślinne, nawiązujące do funkcji budynku Oranżerii. Jednak nie stanowią one bezpośredniego przeniesienia sposobu eksponowania rośliny w historycznych oranżeriach. Jest to nowa, współczesna interpretacja obecności rośliny we wnętrzu – zwracali uwagę sędziowie.
Ostatnie wyróżnienie III stopnia, ale też nagrodę specjalną za najlepiej zaprojektowane wnętrze łazienki otrzymali Jakub Wichtowski, Magdalena Burdajewicz, Marta Drgas, Mikołaj Gruszczyński i Jan Zieliński za koncepcję „Pawilon Oranżeria”. Odniesienia do architektury istniejącego budynku są zrealizowane w sposób subtelny, ale zarazem zwracający uwagę odbiorcy. Dwa monolity o formie będącej twórczą interpretacją motywu łuku – charakterystycznego elementu fasad zabytku, stanowią konstrukcję obiektu, a zarazem nadają mu tożsamość. Wokół nich zbudowana została funkcjonalność wnętrza – uzasadniało jury.
Możliwość wybrania najlepszego projektu mieli także internauci – najwięcej ich głosów otrzymał projekt „KOŁO OGRODÓW”, którego autorami są Maria Hofman, Alicja Sutkowska, Mikołaj Szewko i Katarzyna Karczewska.
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!