Ziemia Obiecana i miasto słoików
Wystawa „Ziemia Obiecana. Miasto i nowoczesność” skłania do nieustannych porównań obu miast - doby rewolucji przemysłowej i dzisiejszego. Warto ją zobaczyć, bo pokazuje początki zjawisk, które potem „eksplodowały” i kształtują obraz polskiej przestrzeni miejskiej w XXI wieku.
Wystawa „Ziemia Obiecana. Miasto i nowoczesność”, prezentowana do 6 grudnia 2015 roku w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, mówi o tym, jak powstawały nowoczesne polskie miasta. Obejrzymy tu przede wszystkim archiwalne zdjęcia i grafiki pierwszych galerii handlowych, dworców, gazowni czy tramwajów, które na przełomie XIX i XX wieku pojawiały się w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Łodzi i Poznaniu. Zobacz, jak rodziła się kultura konsumpcyjna i masowa, a świat nabierał tempa i kolorów – zachęcają kuratorzy z Muzeum Historii Polski. Chcieli oni pokazać przede wszystkim charakterystyczną przemianę związaną z rewolucją przemysłową - wielki exodus ze wsi do miasta, które właśnie wtedy stało się podstawowym środowiskiem życia ludzi. Największy przyrost miejskiej populacji na terenie Polski pod zaborami nastąpił w latach ok. 1880-1910. W 1880 roku Warszawa liczyła ok. 400 tys. mieszkańców, a w 1910 roku już prawie 900 tys.
Oprócz sekcji poświęconych przemianom demograficznym, architekturze, urbanistyce, miejskim rozrywkom czy higienie, ważną część wystawy stanowi opowieść o odrodzeniu narodowym i rewolucji 1905 roku, a także historia nieistniejącej już dziś warszawskiej kamienicy przy ulicy Pięknej 21 z zestawieniem pochodzenia społecznego i narodowości jej mieszkańców. Jedynie trzecia część lokatorów tego domu urodziła się w Warszawie. Ówczesna stolica Królestwa Polskiego była więc "miastem słoików" - stanowiła wrzący kulturowy i narodowościowy tygiel. Współczesny trop na wystawie to także temat działalności kamieniczników, kojarzących się z dzisiejszymi deweloperami. Tym bardziej, że ich elitę stanowili szefowie przedsiębiorstw budowlanych, tacy jak Kazimierz Granzow czy Władysław Czosnowski. To oni wznosili luksusowe kamienice z najnowocześniejszym wyposażeniem i w najmodniejszych stylach.
Pośród opisów i danych statystycznych uwagę przyciągają przedmioty i sprzęty z epoki – suknie z pierwszymi metkami domów mody, bicykl, telefon Ericssona, aparat fotograficzny Kodaka, telegraf, kasa sklepowa, a nawet... jednostrzałowy pistolet dla rowerzystów, aby mieli się czym bronić przed atakującymi ich psami. Szczególnie podkreślono rolę, jaką w nowoczesnym mieście zaczęła odgrywać reklama. Współczesna reklama jest tylko jabłkiem, które padło niedaleko od XIX-wiecznej jabłoni. Na początku XX wieku wzorem amerykańskim sztuka reklamowa wychodzi na ulice w postaci plakatu reklamowego. Opowiadamy też o bazarach, sprzedaży naręcznej. I pokazujemy, jak władze starają się ten początkowy chaos uporządkować, czego dowodem jest np. Hala Mirowska w Warszawie – piszą kuratorzy.
Wystawie towarzyszą warsztaty rodzinne i cykl wykładów. Prof. Igor Kąkolewski opowie o symbolach w przestrzeni miejskiej (10 listopada, godz. 17.00), a dr Magdalena Gawin o higienie w mieście (24 listopada, godz. 17.00).
Organizator: Muzeum Historii Polski w Warszawie
Scenariusz: Michał Kopczyński, Grażyna Szelągowska
Komisariat: Joanna Kalicka, Michał Kopczyński, Monika Matwiejczuk, Konrad Morawski
Projekt i aranżacja plastyczna: Sowa-Szenk s.c.
Wystawa czynna w dniach 25 września – 6 grudnia 2015, w godz. 10.00-18.00
Miejsce: Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie przy ul. Dobrej 56/66 (sala wystawowa na parterze)
Ceny biletów: 4 zł (ulgowy), 8 zł (normalny)
Wstęp wolny w piątki oraz dla osób powyżej 60. roku życia
