Od 20 lat jest warszawską ikoną nowoczesności. W czym tkwi "sekret nieśmiertelności" Metropolitana?

Spis treści

1. Metropolitan. Zaokrąglony budynek przysłonił Teatr Wielki
2. Wizytówka star architekta. Foster: "to nie jest zwyczajny biurowiec"
3. "Dawca organów". Części Metropolitalna trafiło do fundacji BRDA
4. Wycinka drzew i koniec fontanny. Modernizacja biurowca
5. Nowoczesność 20 lat później. Sekret nieśmiertelności

Metropolitan. Zaokrąglony budynek przysłonił Teatr Wielki

Budynek Metropolitan przy placu Piłsudskiego w Warszawie jest jednym z dwóch realizacji pracowni Normana Fostera w Polsce. Oprócz niego, pracownia zaprojektowała także wieżowiec Varso, będący najwyższym budynkiem w Warszawie.

Metropolitan powstał na miejscu dawnego, okrągłego parkingu, zachowując jego charakterystyczne, wewnętrzne patio. Plan obiektu jest zbliżony do pięciokąta. W projekcie zastosowano zaokrąglone narożniki, w których znajdują się wejścia do budynku. Pierwornie do jego fasady przymocowane były prostopadle granitowe płyty, jednak w 2006 roku wymieniono je na elementy betonowe. 

Czytaj także: Cieknące dachy i mysie odchody zastąpi futurystyczna dzielnica. Architekt zapowiada "potężny ryk z trybun"

Centralnym punktem przestrzeni jest nowoczesna fontanna, która latem przyciąga mieszkańców, zwłaszcza rodziny z małymi dziećmi. Ze względów technicznych i sanitarnych, fontanna nie jest przeznaczona do zabawy, co wielokrotnie prowadziło do nieporozumień między użytkownikami a ochroną budynku. Ostatecznie w 2025 r. zdecydowano o jej usunięciu. Jak pisał na łamach Architektury Murator Karol Kobos:

Większe kontrowersje wywołało jednak to, że budynek stanął przy samym placu Piłsudskiego, zasłaniając przy tym bryłę teatru Wielkiego. Choć urbanistycznie to rozwiązania się broni, nie wszystkim przypadła do gustu zmiana w tak ważnym dla Polaków miejscu.

Wizytówka star architekta. Foster: "to nie jest zwyczajny biurowiec"

Metropolitan to nowoczesny kompleks biurowo-usługowy o powierzchni użytkowej wynoszącej 37 000 m2. Składa się z trzech siedmiokondygnacyjnych budynków, które oferują 33 602 m2 powierzchni biurowej oraz 3 300 m2 przestrzeni handlowo-usługowej. Na przeszklonym parterze znajdują się prestiżowe banki, sklepy z markami designerskimi oraz modowymi. W budynku dostępne są również liczne udogodnienia, takie jak pralnia, myjnia samochodowa, kantyna, salon fryzjerski i inne. Metropolitan dysponuje 441 miejscami parkingowymi w garażu podziemnym oraz szeroką ofertą restauracji. Tak o projekcie wypowiadał się Norman Foster:

Chcieliśmy stworzyć budynek o przejrzystej formie, ze wspaniałymi widokami dla użytkowników, który pomimo to nawiązywałby do tradycyjnej struktury sąsiednich budowli. Metropolitan nie jest zwyczajnym biurowcem; (…) tworzy nowe, tętniące życiem miejsce w sąsiedztwie historycznego placu.

"Dawca organów". Części Metropolitalna trafiło do fundacji BRDA

Fundacja BRDA rozwinęła się w Warszawie w 2023 roku. Ich autorski Projekt BUDO "wykorzystuje materiały budowlane oraz elementy wyposażenia wnętrz z drugiego obiegu." Jak czytamy na stronie Nagrody Architektonicznej Prezydenta m. st. Warszawy, w ramach której doceniono działania Fundacji: 

 Z rozbiórki kamienicy przy ul. Rozbrat udało się pozyskać 450 mkw. dębowego parkietu, lampy oraz grzejniki, a z remontu biur w Złotych Tarasach granitowe płyty do ponownego wykorzystania. Z budynku Metropolitan do fundacji, a następnie do 29 organizacji społecznych trafiło 590 elementów wyposażenia biurowego. Łącznie w ramach projektu BUDO udało się uratować blisko 50 ton materiałów i elementów wyposażenia przed wysypiskiem. Taka działalność łączy branżę budowlaną z trzecim sektorem, aktywizuje społecznie deweloperów i inwestorów oraz firmy rozbiórkowe.

Wycinka drzew i koniec fontanny. Modernizacja biurowca

Na dziedzińcu biurowca Metropolitan nie ma już dębów czerwonych, które rosły w okręgu. Wycięto je w związku z modernizacją budynku, która dotyczyć będzie zarówno jego wnętrz, instalacji, jak i tarasów czy przestrzeni otaczających obiekt. Modernizacja Metropolitalna przewiduje także likwidację popularnej fontanny. Jak podaje serwis TVN 24, właściciel obiektu obiecuje nowe nasadzenia na wewnętrznym dziedzińcu.

Czytaj także: Zgruzowstanie Warszawy i okna dla Ukrainy. Dwa projekty z nagrodami prezydenta Warszawy

Nowoczesność 20 lat później. Sekret nieśmiertelności

Dwadzieścia lat temu Metropolitan stanowił symbol świeżości, wyróżniając się na tle ówczesnych biurowców. Dziś budynek wciąż kojarzy się z szeroko pojmowaną "nowoczesnością". Powody mogą być co najmniej dwa - po pierwsze, styl Fostera, stawiający na ciekawe i eksponowane technologicznie rozwiązania, znacznie wyprzedził architekturę stolicy. Po drugie, budynek architekta okazał się obiektem ponadczasowym, zarówno pod względem formy jak i użytych materiałów. Metropolitan pozostaje wartościowym punktem na mapie biurowców – przypomnieniem o początkach transformacji polskiej architektury komercyjnej  – i, być może jest to kolejny powód, dla którego nie zostaje zapomniany.

Czytaj także: Star architekci próbują swoich sił w Polsce. Ich budynki chcą sięgać gwiazd, ale najczęściej kończy się tylko na projekcie

Nie oznacza to jednak, że stolica przez ostatnie 20 lat stała w miejscu. Warszawa wzbogaciła się o szereg nowych biurowców, takich jak kompleks budynków Warsaw Spire, Rondo 1 czy Varso Tower, które także stawiają na zaawansowane rozwiązania technologiczne. Ich charakterystyczną cechą są inteligentne systemy zarządzania przestrzenią i wysoki standard efektywności energetycznej.