Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku otwiera się dla zwiedzających

i

Autor: Archiwum Architektury Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku. Widok z lotu ptaka od strony wejścia głównego. Na drugim planie willa Bzów; fot. Piotr Ostrowski

Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku otwiera się dla zwiedzających

2020-08-13 15:37

Historia zatoczyła koło. Blisko 100 lat temu żołnierze ofiarowali Piłsudskiemu dworek Milusin w Sulejówku. Dziś, dzięki determinacji rodziny marszałka, udostępniony zostanie tam społeczeństwu niezwykły kompleks muzealny. Przypominamy historię realizacji Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku.

Nazwa obiektuMuzeum Józefa Piłsudskiego
Adres obiektuSulejówek, ul. aleja Piłsudskiego 40a
AutorzyAutorzy koncepcji: architekci Krzysztof Jaraczewski, Radosław Kacprzak; Generalny projektant (projekt budowlany i wykonawczy): PIG Architekci — Michał Lah, Tomasz Grzesik
Zespół projektowyarchitekci prowadzący Michał Pokładnik, Magdalena Rokosa, architekci Kamila Szatanowska, Paulina Rogalska, Aleksandra Sypuła, Enrique Garcia Gonzalez, Magda Wymysłowska, Tomasz Rospędek, Wojciech Szopiński, Krzysztof Łyżwa
Architektura wnętrzPIG Architekci
Architektura krajobrazuRSAK
KonstrukcjaMatejko & Wesoły Biuro Projektowe
Generalny wykonawcaPORR S.A.
InwestorMuzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku
Powierzchnia terenu38693.0 m²
Powierzchnia zabudowy1926.0 m²
Powierzchnia użytkowa5878.0 m²
Powierzchnia całkowita22022.0 m²
Projekt2006-2018
Data realizacji (początek)2016
Data realizacji (koniec)2019

Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku: od pomysłu do realizacji

Pomysłodawczynią budowy Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku jest córka marszałka Jadwiga Jaraczewska (1920-2014). W latach 90., wkrótce po powrocie do Polski z emigracji, wraz z siostrą Wandą Piłsudską (1918-2001) powołała fundację i rozpoczęła starania o odzyskanie przedwojennej posiadłości. Pięciomorgowa działka z drewnianym domem należała do rodziny od 1921 roku. Dwa lata później ze składek legionistów i peowiaków w pobliżu budynku wzniesiono murowaną willę Milusin według projektu Kazimierza Skórewicza – dar Komitetu Żołnierza Polskiego dla marszałka. Piłsudscy mieszkali tam do 1926 roku. Później przeprowadzili się do Warszawy, ale do Sulejówka wielokrotnie przyjeżdżali na odpoczynek. W 2000 roku władze miasta przekazały fundacji dworek Milusin, a następnie tzw. Drewniak.

Podziemne Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku

Umowę w sprawie utworzenia Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku i prowadzenia go jako wspólnej instytucji przez fundację i ministerstwo kultury podpisano 10 listopada 2008 roku. Zapisano w niej m.in. że zadaniem placówki będzie zaprojektowanie, budowa i wyposażenie nowego muzeum o powierzchni użytkowej ok. 5000 m², a większość środków na realizację zapewni specjalnie uchwalony wieloletni program rządowy. Koncepcję budynku opracowali: wnuk marszałka i pierwszy dyrektor muzeum architekt Krzysztof Jaraczewski oraz Radosław Kacprzak. Zakładała ona ukrycie większej części kubatury pod ziemią. Na powierzchni zaplanowano dwie połączone ze sobą sześcienne bryły o wysokości 12 metrów, mieszczące m.in. salę wielofunkcyjną, strefę obsługi gości oraz biura. Naszym dążeniem było przede wszystkim kreowanie miejsca i przestrzeni. Zastosowaliśmy geometrię kwadratu głównie z powodu prostoty, kompaktowości rzutu i wynikającej z tego odczucia mniejszej skali w odbiorze z poziomu terenu. (...) Trzeba jednak uwzględnić, że przedstawione w koncepcji kubiki są w tej chwili pozbawione projektowanego dopiero kontekstu zieleni, która, zakrywając zewnętrzne bryły budynków, stanowi integralną część kompozycji przestrzennej. Mam nadzieje, że zieleń wydobędzie dominującą wobec formy rolę przestrzeni zewnętrznych sytuowanych pomiędzy bryłami. Natomiast formy wywoływać będą wrażenie prostoty i siły – mówił Krzysztof Jaraczewski w rozmowie z Bohdanem Paczowskim („A-m” 12/2012).

Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku otwiera się dla zwiedzających

i

Autor: Archiwum Architektury Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku. Ażurowa, ceglana ściana stanowi zewnętrzną powłokę dwuwarstwowej elewacji, za którą umieszczono pomieszczenia biurowe; fot. serwis prasowy

Długa historia budowy Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku

Pierwsza prezentacja koncepcji Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku odbyła się 7 listopada 2012 roku w Belwederze. Na rozpoczęcie inwestycji wciąż brakowało jednak środków. Jak donosiła „Gazeta Wyborcza”, ministerstwo kultury próbowało też nakłaniać spadkobierców Piłsudskiego, by zaplanowali mniejszy budynek. To się nie udało. Ostatecznie budowa Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku ruszyła dopiero w 2015 roku. Przetarg na realizację w formule zaprojektuj i wybuduj wygrała firma Strabag, która do współpracy zaprosiła biuro PIG Architekci. Szybko okazało się, że wykonawca nie może dojść do porozumienia z dyrekcją muzeum i zaraz po przeprowadzeniu prac ziemnych budowę przerwano. Jak czytamy w wystąpieniu pokontrolnym ministerstwa kultury z 2018 roku, w ocenie muzeum generalny wykonawca w sposób niewłaściwy wykonał umowę, pomimo wezwania do usunięcia i naprawy uchybień w dokumentacji (...). Wykonawca natomiast wśród powodów odstąpienia od umowy wymieniał brak współpracy ze strony zamawiającego i brak decyzyjności.

Kontynuowanie inwestycji powierzono firmie PORR, która w przetargu złożyła drugą co do wysokości ofertę. Początkowo otwarcie Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku miało nastąpić w stulecie niepodległości Polski. Ten plan pokrzyżowały obfite deszcze, które jesienią 2017 „zatopiły” plac budowy. Ostatecznie obiekt wraz z wystawą stałą projektu firm Ralph Appelbaum Associates, WXCA i Platige Image został udostępniony zwiedzającym 14 sierpnia 2020 roku. Poniżej prezentujemy film z uroczystości otwarcia nowego budynku.

Więcej o realizacji Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku pisaliśmy w „A-m” 12/2019.