W styczniu tego roku, w ramach trzeciej odsłony projektu Twórcy Śląskiej Architektury. Portrety, odbył się w Bibliotece Śląskiej w Katowicach benefis znakomitego architekta Jerzego Gottfrieda zatytułowany Uczniowie cieśli oraz wystawa jego twórczości. Pierwsze dwie edycje poświęcone były zmarłemu niedawno Henrykowi Buszce i Aleksandrowi Francie. TŚA to wieloletni projekt badawczo-dokumentacyjny i popularyzatorski pod kierunkiem dyrektora Biblioteki Śląskiej profesora Jana Malickiego i Igi Herok-Turskiej. Celem przedsięwzięcia jest ochrona i promocja dziedzictwa architektonicznego Górnego Śląska okresu powojennego. W ramach cyklu organizowane są benefisy i wystawy, prowadzone są interdyscyplinarne badania powojennej architektury, powstaje dokumentacja filmowa, a także biografie architektów i mapy.
i
Bohater niedawnego benefisu – Jerzy Gottfried – urodził się w 1922 roku we Lwowie. Po studiach architektonicznych w Krakowie związał się na stałe z Górnym Śląskiem i tam ponad 40 lat pracował w katowickim Mistoprojekcie. Z architektami Henrykiem Buszką i Aleksandrem Frantą, przyjaciółmi z okresu studiów, tworzył do 1958 roku pracownię projektową nazywaną Zielone Konie. To w tym zespole zaprojektował znany z ekspresyjnej formy Teatr Ziemi Rybnickiej w Rybniku (1955– 1964). Wykonując własne projekty w Miastoprojekcie wykorzystywał awangardowe, wizjonerskie konstrukcje cięgnowe i żelbetowe; tworzył zachwycające rzeźbiarską formą obiekty, które bez wątpienia można postawić w szeregu z dziełami tak znakomitych architektów, jak Maciej Nowicki (jego nauczyciel i wychowawca z okresu nauki w warszawskim Technikum Budowlanym podczas okupacji), Kenzo Tange, Eero Saarinen czy Otto Frei. Do realizacji tego okresu należą: pawilony Ośrodka Postępu Technicznego w Chorzowie (1961), hale „Kwiatów” (1966) i „Kapelusz” (1985– 1988) w chorzowskim Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku, hale sportowo-widowiskowe w Sosnowcu (1967), Opolu (tzw. Okrąglak, 1969) i Jastrzębiu Zdroju (1982, zburzona) oraz osiedle przy ul. Pięknej w Katowicach (1968). Jerzy Gottfried jest architektem o niezwykłej osobowości, ujmującym swoją skromnością. Mimo sukcesów, nie czuje się artystą, ale zwykłym, stąpającym po ziemi człowiekiem, robotnikiem na niwie Pańskiej. O swojej pracy mówi: Dla mnie architektura nie wynika z mojej wyobraźni. Ja tylko trzymam się wszystkich potrzebnych reguł (…) i na każdym etapie sprawdzam, czy budynek jest jeszcze ładny. Benefisy i wystawy organizowane w ramach TŚA cieszą się ogromnym zainteresowaniem studentów i architektów, którzy słuchają „z zapartym tchem” mistrzów odchodzącego już pokolenia. Urodzeni w latach 20. nestorzy szczęśliwie doczekali benefisów, niestety młodsi o dekadę, tacy jak profesor Janusz Włodarczyk i Andrzej Czyżewski, niedawno odeszli.
i
