Wystawa Postęp i higiena w Zachęcie dotyczy powiązań pomiędzy eugeniką, a ideą modernizacji i postępu. Czynną do 1 lutego ekspozycję, której kuratorem jest Anda Rottenberg, otwiera tzw. Szklany człowiek – trójwymiarowa, przeźroczysta sylwetka o ludzkiej skali z uniesionymi rękoma. W jego wnętrzu umieszczono szkielet i organy oplecione gęstą siatką naczyń krwionośnych. To przedmiot dydaktyczny odzwierciedlający stan wiedzy o ciele człowieka w początku XX wieku, ukazany tu w eksponowanym miejscu, niczym antyczny posąg w triumfalnym geście.
Prace ponad 40 artystów skupiono wokół kilku wątków tematycznych: Zdrowe ciało, zdrowe miasto, zdrowe społeczeństwo; Eugenika i jej instrumenty badawcze; Higiena rasy i jej konsekwencje; Tożsamość narodowa; Polityczne manipulacje, wykluczenia, przesiedlenia traumy oraz Chirurgia, autokreacja, globalne regulacje.
Pierwszy z wymienionych dotyczy m.in. realizacji higienicznych idei w architekturze i urbanistyce początku XX wieku. Zobaczymy tu film awangardowego artysty Hansa Richtera Die Neue Wohnung z 1930 roku, wykonany na zamówienie szwajcarskiego Werkbundu w związku z pierwszą Szwajcarską Wystawą Mieszkaniową (Schweizerische Wohnungsausstellung). Ten propagandowy, 29-minutowy materiał opiera się na uzyskanym za pomocą środków filmowych jaskrawym kontraście historycznego miasta i osiągnięć nowoczesnej architektury, której jednym z czołowych założeń było zapewnienie godnych warunków mieszkaniowych. Otwarte tarasy, duże przeszklenia, proste formy miały umożliwiać zdrowy tryb życia, zachęcać do ćwiczeń fizycznych, tworzyć higieniczne warunki bytu dla mas. Przeciwstawiono je ciemnym kamienicznym podwórkom i niefunkcjonlnym meblom.
Przykładem na wykorzystanie pojęcia higieny w planowaniu miast jest też mapa ukazująca skutki uprzemysłowienia Warszawy, stworzona przez polską delegację na kongresy nowoczesnej architektury CIAM.
Postęp i higiena to gęsta i wielowątkowa wystawa, jedna z tych, które koniecznie należy zobaczyć. Narracja zaczyna się przy końcu XIX wieku – w momencie ukucia terminu eugenika – i sięga aż po współczesność, pokazując za pomocą sztuki jej echa w toczących się konfliktach, zjawiskach kreowania tożsamości i wizerunku. Opowiada też o skutkach stosowania osiągnięć racjonalnego umysłu jako narzędzi polityki, co ukazują m.in. zdjęcia z ośrodków Lebensborn. Choć nazistowskim Niemcom oddano tu dużo miejsca, obecne są również inne wątki, jak choćby konsekwencje stosowania eugeniki w koloniach w Afryce.
Jako dopełnienie ekspozycji można odczytywać pokaz niemieckiego artysty Gregora Schneidera Unsubscribe. Jest on poświęcony budynkowi, w którym urodził się Joseph Goebbels, w rodzinnej miejscowości Schneidera – Rheydt. Artysta najpierw staje się właścicielem domu, później starannie go dokumentuje, a następnie doprowadza do unicestwienia. W Zachęcie zobaczyć można pozostałości budynku oraz znalezione w nim przedmioty i książki. Ruiny domu zamieszkiwanego przez hitlerowskiego ministra propagandy wystawione w warszawskiej instytucji nabierają dodatkowego, symbolicznego znaczenia.
