Spis treści
- Architektura mieszkaniowa
- Architektura komercyjna
- Architektura obiektów komunalnych, kulturalnych, społecznych i transportowych
- Renowacja / rekonstrukcja obiektu zabytkowego
- Architektura krajobrazu i planowanie
- Interior of the Year 2023
- Grand Prix konkursów Poland Urban Awards + Interior of the Year 2023
8 grudnia w gmachu ASP na warszawskim Powiślu odbyła się gala finałowa Poland Urban Awards oraz Interior of the Year 2023. To pierwsza polska edycja konkursów, które od 14 lat organizuje w Ukrainie grupa medialna DMNTR „Home and Interior”. Architekci sami zgłaszali swoje realizacje. Mogli nadsyłać projekty ukończone w ciągu ostatnich pięciu lat. Dopuszczono też obiekty z terenu Ukrainy.
W konkursie Poland Urban Awards realizacje oceniano w 5 kategoriach: mieszkaniowej (domy jednorodzinne i ich zespoły); komercyjnej (w tym biurowce, domy wielorodzinne, hotele); obiektów komunalnych, kulturalnych, społecznych i transportowych; architektury krajobrazu i planowania; renowacji/rekonstrukcji obiektu historycznego. Z kolei w konkursie Interior of the Year nagrody przyznano jednocześnie za wnętrza prywatne i publiczne.
Wyboru laureatów dokonało 12-osobowe jury, w którego skład weszli architekci Bogusław Barnaś (BXB studio), Maciej Franta (Franta Group), Robert Konieczny (KWK Promes), Ewa Kuryłowicz (Kuryłowicz & Associates), Tomasz Malkowski (krytyk architektoniczny, nowy redaktor naczelny magazynu „DMNTR. Dom i Wnętrze”), Hiroki Matsuura (Masa Architects + Madma Urbanism & Landscape), Paweł Naduk (77 Architecture Studio), Mirosław Nizio (Nizio Design International), Christos Passas (Zaha Hadid Architects), Bartłomiej Popiela (POLE Architekci), Mariusz Ścisło (FS&P ARCUS) i Szymon Wojciechowski (APA Wojciechowski Architekci).
Jesteśmy zadowoleni z jakości prac oraz ich wysokiego poziomu. Mimo pierwszej edycji konkursów otrzymaliśmy 303 zgłoszenia, które mogą być miarodajne dla stanu polskiej architektury. Mniej liczne zgłoszenia ukraińskie również prezentowały wysoki poziom, jakże trudny do utrzymania w warunkach trwającej tam wojny, jak i dotkliwego kryzysu gospodarczego. Największa konkurencja była w kategorii mieszkalnej, czyli domów jednorodzinnych, których nadesłano ponad 70 – mówi o wyborze prac Tomasz Malkowski, jeden z jurorów obu konkursów. Poniżej publikujemy listę nagrodzonych.
Architektura mieszkaniowa
W kategorii Architektura mieszkaniowa pierwsze miejsce zajął Dom Las na Kaszubach (proj. studio ọnụ).
Uzasadnienie jury: Nagroda za umiar i skromność, które są nowymi cnotami architektury domów jednorodzinnych. Mimo prostoty rozwiązań udało się stworzyć nowatorski układ zagrody z oryginalnym detalem ceglanych fasad czy stalowych okiennic.
Drugie miejsce otrzymała Polska Zagroda (proj. BXB Studio).
Uzasadnienie jury: Bogactwo przestrzenne i formalne Polskiej Zagrody przenosi popularny schemat nowoczesnej stodoły w nowy architektonicznych wymiar. Powstało siedlisko zatopione w zieleni, w którym każda stodoła to wariacja na zadany temat. Razem tworzą niezwykle harmonijne i atrakcyjne założenie.
Czytaj też: Polska Zagroda: nowoczesne siedlisko według BXBstudio |
Trzecie miejsce przyznano Domowi Wieloczłonowymi w okolicach Poznania (proj. PL.Architekci).
Uzasadnienie jury: Dom, który nie wygląda jak dom, ale jest przytulny jak las. Dom jak las modułów porozrzucanych na zadrzewionej działce. Dom Wieloczłonowy to nowatorska typologia i świeże spojrzenie na formę i funkcję domu jednorodzinnego.
Architektura komercyjna
W kategorii Architektura komercyjna zwyciężył budynek wielorodzinny La Scala w Warszawie (proj. POLE Architekci).
Uzasadnienie jury: La Scala to wyrafinowana formalnie i strukturalnie wolnostojąca śródmiejska plomba. Choć nie jest podobna do niczego w okolicy, zarazem idealnie rozsiadła się w gęstej zabudowie Mokotowa. Mozaika kwadratowych okien dialoguje z ażurem attyki Domu Wedla, geometria i biel nawiązują do międzywojennego modernizmu dzielnicy, a biel ceramicznych fasad rozświetla kwartał. Schodkowe ścięcia bryły, choć wyrysowane od linijki słońca, jest przemyślaną grą architektów w budowanie tarasów i ogrodów zimowych.
Drugie miejsce zajął zespół Apartamenty Bałtycki w Świnoujściu (proj. MaxBerg Studio).
Uzasadnienie jury: W architekturze nadmorskich pensjonatów dominuje albo przesadny luksus albo nawiązywanie do architektury okrętowej. Pracownia MaxBerg nie wpada w pułapki łatwych rozwiązań. Tuż obok wydm w Świnoujściu wykreowała rzeźbiarskie bryły, dzięki którym styk miasta z naturą zyskał odpowiedni zwornik. Delikatny ażur fasad, zacieniający tarasy i loggie, prowadzi dialog z lasem, ale i szerzej – z dawnymi, drewnianymi pensjonatami kurortu.
Trzecie miejsce przyznano kompleksowi Forum Apartment we Lwowie (proj. AVR Development).
Uzasadnienie jury: Forum Apartment to nowy landmark Lwowa. Ażurowa wieża domyka perspektywę kilku śródmiejskich ulic. Mimo sporej kubatury nie powstał jednak obcy twór, który mógł zdominować zabytkowe otoczenie. Zamiast tego udało się wykreować nowy kwartał wielkomiejskiej zabudowy na styku z trudnym sąsiedztwem torów kolejowych.
Architektura obiektów komunalnych, kulturalnych, społecznych i transportowych
W kategorii Architektura obiektów komunalnych, kulturalnych, społecznych i transportowych główną nagrodę zdobyło publiczne przedszkole Kido w Aleksandrowie Łódzkim (proj. xystudio).
Uzasadnienie jury: Architekci z xystudio jak nikt inny w Polsce potrafią projektować przedszkola dla dzieci, które stymulują rozwój i potęgują dobrostan najmłodszych. A przy tym projektanci nie wpadają w pułapkę dziecinności, choć zarazem potrafią budować tak, by dzieci czuły się w ich przedszkolach niczym na placach zabaw pod dachem. KIDO jest tego doskonałym przykładem. Co więcej – udało się tutaj odświeżyć typologię przedszkola i sprytnie wykorzystać hybrydową (w dużej mierze drewnianą) konstrukcję.
Drugie miejsce zajął zespół sal gimnastycznych przy XIII Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu (proj. Arch_it).
Uzasadnienie jury: Architektura tła nie musi być nudna i nijaka. Może być zjawiskowa, intrygująca i podnosić jakość przestrzeni otoczenia – jak zespół sal gimnastycznych przy wrocławskim liceum. Na uwagę zasługuje perfekcyjny i minimalistyczny detal. Elewacje pokryte białą cegłą klinkierową, choć o współczesnej tektonice, stanowią zarazem ukłon w stronę lokalnej tradycji, jak i dialogują z zabytkowym skrzydłem szkoły pochodzącym z XIX wieku.
Trzecie miejsce przyznano przystani kajakarskiej w Tychach (proj. RS+ Robert Skitek).
Uzasadnienie jury: Pracownia tyszanina Roberta Skitka ma wielkie zasługi dla rewitalizacji bulwarów nad jeziorem Paprocany w Tychach. Do zaprojektowanej przez siebie promenady architekt dodał przystań kajakową. To budynek w wielu wymiarach publiczny. Można przez niego przechodzić na wskroś, spacerować po jego dachu, zasiadać na trybunach elewacji czy wylegiwać się na deskach nad wodą. Pawilon wygląda jak wyniesiony w górę pomost, który od strony lądu znika pod zieloną górką.
Czytaj też: Przystań kajakowa nad jeziorem Paprocany |
Renowacja / rekonstrukcja obiektu zabytkowego
W kategorii Renowacja / rekonstrukcja obiektu zabytkowego zwyciężyła Elektrownia Powiśle w Warszawie (proj. APA Wojciechowski Architekci).
Uzasadnienie jury: Warszawa w ostatnich latach doczekała się kilku spektakularnych rewitalizacji poprzemysłowych obiektów. Na ich tle Elektrownia Powiśle jest wyjątkowa. Nie tylko zachowano wielkie hale, ale i sporą ilość ich technicznego wyposażenia, które przydaje klimatu wnętrzom nowego wielofunkcyjnego zespołu. Na uwagę zasługują liczne i zróżnicowane pod względem charakteru przestrzenie publiczne, dzięki którym Powiśle zyskało atrakcyjne place, skwery i zaułki.
Drugie miejsce zajęło centrum medyczne Nowy Gurewicz w Otwocku (proj. Grupa 5 Architekci).
Uzasadnienie jury: Nagroda za wyjątkowy trudy włożony w uratowanie największego zabytkowego obiektu w stylu świdermajer. Z pietyzmem przywrócono wszystkie dawne detale, na swoje miejsca powróciły zachowane drewniane tarasy i werandy, a w zabytkową skorupę udało się umiejętnie wpisać ultranowoczesne i niezwykle wymagające pod względem funkcjonalnym centrum medyczne.
Trzecią nagrodę zdobyło Muzeum Hutnictwa w Chorzowie (proj.BLANK Architekci).
Uzasadnienie jury: Rewitalizacja poprzemysłowych obiektów na cele muzealne to architektoniczny samograj. A jednak projekt Blank Architekci ujmuje prostotą rozwiązań i pokorą wobec dawnego dziedzictwa Królewskiej Huty. Nowe kubatury pokryte cortenem są tłem dla oczyszczonych ceglanych hal, a pomiędzy starymi i współczesnymi bryłami powstały przeszklone pasaże, w których przeszłości i teraźniejszość toczą interesujący dialog.
Architektura krajobrazu i planowanie
W kategorii Architektura krajobrazu i planowanie jury za najlepszą realizację uznało Enklawę Przyrodniczą Bobrowiska w Starym Sączu (proj. 55 Architekci).
Uzasadnienie jury: Jak budować w zrenaturalizowanym pejzażu? Najlepiej w taki sposób, żeby zejść na drugi plan, a przyroda mogła w pełni wybrzmieć. Architekci pokazali pokorę wobec natury i stworzyli architekturę, w której patyna i naturalne zarastanie są ważną częścią projektu. Czatownie i kładki przypominają nam, że jesteśmy tutaj tylko gośćmi, a prawdziwych mieszkańców tych terenów – bobry czy ptactwo wodne – możemy jedynie podglądać w ciszy.
Drugie miejsce przyznano Zielonej strefie ulicy Katowickiej w Bytomiu (proj. projektzieleni.pl).
Uzasadnienie jury: W Bytomiu, mieście zmagającym się od czasu restrukturyzacji przemysłu z kryzysem gospodarczym i społecznym, można natknąć się na dziury w zabudowie śródmiejskiej. Nagrodzony park kieszonkowy to próba akupunktury w zdegradowanej tkance, która ma szansę uzdrowić otoczenie. Tworzy przyjazny kawałek miasta na ruinach starej zabudowy. Zasklepia rany i pozwala patrzeć z optymizmem w przyszłość.
Czytaj też: Nowy park kieszonkowy w Bytomiu: wielofunkcyjna strefa w centrum miasta |
Trzecie miejsce zdobył Bulwar Południowy w mieście Dniepr (proj. Filimonov & Kashirina Architects).
Uzasadnienie jury: Jak pogodzić wymogi deptaku często uczęszczanego przez pieszych i uniknąć betonozy? W Bulwarze w Dnieprze połączono naturę i kulturę, wodę i kamień, przeszłość i przyszłość. Nowy strumyk to reminiscencja rzeki, tworzy silną tożsamość miejsca, które niegdyś utraciło swój charakter na skutek schowania rzeki pod ziemią. Bulwar Południowy to nowa, atrakcyjna przestrzeń Dniepru i miejsce, w którym po prostu chce się przebywać.
Interior of the Year 2023
W konkursie Interior of the Year 2023 pierwsze miejsce przypadło przestrzeni konferencyjno-eventowej LookUp w Warszawie (proj. MIXD Studio).
Uzasadnienie jury: Spacer w chmurach? Konferencja ponad dachami Warszawy? To wszystko możliwe jest w przestrzeli LookUp, która w pełni wykorzystuje potencjał wieżowca Skyliner. Zachowano surową konstrukcję budynku, nowe elementy współgrają z technicznym charakterem najwyższych kondygnacji biurowca. Powstała wyjątkowa przestrzeń eventowa, jednak bez przesadnej dekoracyjności – w końcu to najemcy, jak i widoki za panoramicznymi okami – mają tutaj grać pierwsze skrzypce.
Drugie miejsce zajął projekt mieszkania PI INTERIOR (proj. INCH Architects).
Uzasadnienie jury: W Polsce najczęściej kupujemy małe mieszkania. Dlatego jest duże zapotrzebowanie na ergonomiczne i atrakcyjne projekty niewielkich wnętrz. Nagrodzone mieszkanie może być wzorem, jak projektować na małej przestrzeni i jak umiejętnie potęgować wielkość skromnego M.
Trzecią nagrodę zdobył dom Slow Life (proj. Sikora Wnętrza).
Uzasadnienie jury: Nagrodzony dom ma skandynawski sznyt, a naturalne materiały, które w nim dominują – są modne, ale przede wszystkim zrównoważone. To nie tylko dom w stylu hygge co raczej polskiej swojskości, która – jak się okazuje – może być równie atrakcyjna i inspirująca.
Grand Prix konkursów Poland Urban Awards + Interior of the Year 2023
Grand Prix obu konkursów otrzymał zespół Browary Warszawskie (proj. JEMS Architekci).
Uzasadnienie jury: Browary Warszawskie były faworytem w co najmniej kilku kategoriach konkursu Poland Urban Awards, w tym najlepsza architektura komercyjna czy rekonstrukcja obiektu zabytkowego. Wyjątkowa jakość przestrzenna, wielowątkowość tego złożonego projektu, jak i zbudowanie kawałka żywego miasta w mieście – stawiają go absolutnie w gronie najlepszych realizacji w Polsce ostatnich lat. Jurorzy pełni uznania dla dzieła pracowni JEMS Architekci postanowili nagrodzić tę realizację najwyższą nagrodą Grand Prix. Zwykle nowe inwestycje potrzebują czasu, żeby scalić się z resztą miasta. W przypadku Browarów Warszawskich mamy sytuację wyjątkową – od razu stał się to wibrujący, dynamiczny, otwarty dla wszystkich i atrakcyjny o różnych porach dnia i roku fragment Warszawy.
