Narodowe Muzeum Hołodomoru-Ludobójstwa w Kijowie
Wielki Głód na Ukrainie spowodowany był powszechną kolektywizacją i przymusową rekwizycją płodów rolnych. Według różnych szacunków w latach 1921-1947 doprowadził do śmierci od 6 do 10 mln ludzi. Najtragiczniejszy w skutkach był ten z lat 1932-1933, w którego apogeum umierało dziennie do 25 tys. osób. Władze Ukrainy od lat przymierzały się do realizacji nowoczesnego gmachu muzealnego z wielowątkową ekspozycją wyjaśniającą przyczyny i skutki klęski. Udało się dopiero niedawno. Opracowanie projektu architektonicznego budynku Narodowego Muzeum Hołodomoru-Ludobójstwa w Kijowie powierzono pracowni Nizio Design International, która przygotowała go wspólnie z ukraińskim biurem Project Systems LTD.
Punktem wyjścia dla autorów było wkomponowanie budynku w dolinę Dniepru w okolicy Ławry Peczerskiej, miejsca w wyjątkowy sposób związanego z historią Ukrainy. Obiekt usytuowano na osi wiodącej od punktu widokowego do istniejącego pomnika-świecy, upamiętniającego ofiary Wielkiego Głodu. Jak tłumaczą projektanci, forma architektoniczna gmachu ma przywodzić na myśl ujawnienie skrywanej przez lata prawdy o Hołodomorze (Wielkim Głodzie). Charakterystyczne rozcięcie dachu pokazuje, jak działania ludzi prowadzą do zdemaskowania i odtajnienia zbrodni – wyjaśniają.
Poprzez scenografię i inne rozwiązania plastyczno-architektoniczne autorzy chcą skłonić do refleksji nad tragedią, jaka miała miejsce na Ukrainie. W pierwszej części zwiedzający poznają mechanizmy rządów w państwie sowieckim: aparat propagandy, represje, przyczyny Wielkiego Głodu. Druga część ekspozycji ukaże z kolei czasy po tragedii i stanowić będzie architektoniczny i scenograficzny akt odrodzenia. W centralnej części wystawy, wzdłuż Drogi Pamięci przecinającej Memoriał, będą biegły równolegle Ściana Życia i Ściana Pamięci. Ta pierwsza ukaże ludzi i ich codzienne życie przed tragedią, natomiast druga, złożona z tysięcy portretów, stanowić ma hołd złożony ofiarom Wielkiego Głodu. Symbolicznym zwieńczeniem ekspozycji będzie projekcja wyświetlana na monumentalnych ścianach po obydwu stronach Drogi Pamięci. Projekcja będzie ukazywać ludzi z różnych środowisk i pokoleń mówiących o prawdzie, wybaczeniu i przyszłości. Powierzchnia użytkowa muzeum wyniesie prawie 14 tys. m², natomiast powierzchnia wystawowa zajmie ponad 3,5 tys. m².
Narodowe Muzeum Hołodomoru w Kijowie: realizacja
Projekt architektoniczny Narodowego Muzeum Wielkiego Głodu został przygotowany przez ukraińską pracownię Project Systems LTD we współautorstwie z Nizio Design International. Aktualnie trwa nadzór współautorski obu pracowni nad realizacją. Ponadto pracownia Mirosława Nizio, wraz ze studiem Haley Sharpe Design Ltd, rozpoczęła prace nad projektem ekspozycji.Polacy są zaangażowani m.in. w nadzór nad wyborem zastosowanych technologii i materiałów wykończeniowych budynku. Nizio Design International pracuje także nad propozycjami wyposażenia wnętrz, próbkami materiałów wykończeniowych oraz akceptacją prototypów wyprodukowanych z myślą o niestandardowych rozwiązaniach architektonicznych. Prace związane z nadzorem nad realizacją rozwiązań architektonicznych podczas realizacji budynku Muzeum mają trwać do grudnia 2021 roku.
Na placu budowy Narodowego Muzeum Wielkiego Głodu w Kijowie przeprowadzono dotychczas prace związane ze wzmocnieniem i zabezpieczeniem istniejącej skarpy oraz wykonaniem fundamentowania głębokiego i podbudowy pod posadowienie obiektu. Wykonana została płyta denna, wyprowadzono elementy pionowe ścian i słupków najniższego poziomu.
W trakcie realizacji jest również sala audytoryjna oraz elementy konstrukcyjne na poziomie II. Od strony Dniepru rozpoczęto budowę parkingu dla samochodów osobowych, w toku są także prace związane z realizacją przejścia dla pieszych prowadzącego od parkingu do budynku Muzeum. Od strony miasta wykonano tunel, który połączy istniejące mauzoleum, czyli tzw. Świecę Pamięci, z docelowym gmachem. W tym zakresie finalizowana jest konstrukcja stacji dolnej, na ścianach której rozpoczęto próby związane z okładzinami elewacyjnymi. Przeprowadzono także prace inżynieryjne związane z tunelami technologicznymi, którymi do obiektu są doprowadzone media. Wykonane prace budowlane i inżynieryjne pozwolą na przejście do kolejnego etapu – wzniesienia kondygnacji, w obrębie których zaplanowano przestrzenie na potrzeby ekspozycyjne Muzeum Wielkiego Głodu.