Światowa wystawa Expo w Dubaju miała początkowo zostać otarta w 2020 roku, ale z uwagi na pandemię koronawirusa została przesunięta o rok. Rozpoczęła się 1 października 2021 roku i potrwa do 31 marca 2022 roku. Jak zapowiadają organizatorzy, przez ten czas obejrzy ją nawet 18 mln gości. W wydarzeniu bierze udział rekordowa liczba 192 państw, które swoje osiągnięcia prezentują w ponad stu specjalnie w tym celu zbudowanych pawilonach. Pawilon Polski zaprojektowała warszawska pracownia WXCA, którą wsparło szwajcarskie studio Bellprat Partner. Obszerną prezentację polskiego obiektu zamieściliśmy w numerze „A-m” 01/2022, więcej na temat samej wystawy w tekście „Expo w Dubaju: opowieści z 1001 nocy” („A-m” 02/2022). Poniżej prezentujemy natomiast subiektywne zestawienie 10 najciekawszych pawilonów zrealizowanych na Expo 2020. | Expo w Dubaju: opowieści z 1001 nocy| Pawilon Polski na Expo w Dubaju: nowe zdjęcia| Z archiwum „Architektury”: pawilon Polski na Expo 1958 w Brukseli
Pawilon Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Pawilon Zjednoczonych Emiratów Arabskich, jako budynek gospodarzy, stanął w samym sercu terenów wystawowych, przy centralnym placu. Za projekt obiektu odpowiada hiszpański architekt Santiago Calatrava. To czterokondygnacyjny budynek symbolizujący sokoła: cieszącego się ogromnym szacunkiem na całym Półwyspie Arabskim i umieszczonego w godle federacji. O wyrazie architektonicznym pawilonu decyduje charakterystyczny dach, składający się z 28 ruchomych skrzydeł zintegrowanych z panelami fotowoltaicznymi, które można ustawiać pod kątem od 110 do 125 stopni.
Czytaj też: Calatrava w Brazylii: nowa ikona Rio de Janeiro? |
i
i
i
i
i
i
Pawilon Wielkiej Brytanii
Pawilon Wielkiej Brytanii został zaprojektowany przez artystkę Es Devlin we współpracy z architektami i inżynierami z Atelier One, Atelier Ten i Veretec. To właściwie ogromna instalacja nawiązująca do jednego z ostatnich projektów Stephena Hawkinga „Breakthrough Message”, który polegał na próbie opracowania wiadomości w syntetyczny sposób przedstawiającej nasz świat pozaziemskiej cywilizacji. Brytyjski obiekt, w formie przypominającego instrument stożka, powstał z drewna klejonego krzyżowo CLT. Goście, wchodząc do środka, są proszeni o podanie jednego ważnego dla nich słowa. Poszczególne wyrazy specjalny algorytm przetwarza następnie w oryginalny wiersz: przesłanie, które co kilka minut wyświetlane jest na fasadzie. Jak tłumaczy Devlin, instalacja stanowi wyraz zróżnicowanej kulturowo Wielkiej Brytanii, ale też stale rosnącego znaczenia algorytmów w naszym życiu.
i
i
i
i
Pawilon Włoch
Pawilon Włoch wyróżnia przede wszytskim zadaszenie, powstałe m.in. z trzech odwróconych do góry dnem kadłubów łodzi, które po zakończeniu imprezy będzie można wykorzystać zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem. Wsparto je na kilkuset stalowych, 27-metrowych słupach. Jak tłumaczy jeden z autorów obiektu, architekt Carlo Ratti, wszystko po to, by pokazać, jak w praktyce może wyglądać gospodarka o obiegu zamkniętym. Pawilon w zasadzie nie ma też ścian. Przestrzeń wystawienniczą wydziela gigantyczna kurtyna z grubych lin wykonanych z przetworzonego plastiku, które również będą mogły być ponownie wykorzystane.
Czytaj też: Carlo Ratti: Miasto innowacji |
i
i
i
i
i
i
i
i
i
Pawilon Austrii
Pawilon Austrii składa się z 38 stożkowatych form o wysokości od 6 do 15 metrów. Architekci z biura Querkraft wykorzystali tu znane na Bliskim Wschodzie od starożytności naturalne metody wentylacji za pomocą tzw. łapaczy wiatru. Gorące powietrze wpada przez otwory boczne do środka, gdzie jest schładzane, a następnie uchodzi przez otwory w suficie. Jak wyjaśniają, w porównaniu z tradycyjnymi budynkami o podobnym przeznaczeniu zapotrzebowanie na energię udało się w ten sposób zmniejszyć o ponad 70 procent. Do budowy obiektu zastosowano przy tym zaledwie osiem typów pokrytych gliną betonowych prefabrykatów. Po zakończeniu Expo pawilon zostanie rozebrany i ponownie zmontowany w innej lokalizacji o równie gorącym klimacie.
i
i
i
i
i
i
i
i
Pawilon Holandii
Na połączenie lokalnych tradycji i inteligentnych technologii zdecydowali się też autorzy pawilonu Holandii z pracowni V8 architects. Zaprojektowali obiekt, który w założeniu ma być samowystarczalnym biotopem, wytwarzającym własną energię, wodę i produkującym pożywienie. Sam budynek powstał z pozyskanych na miejscu stalowych rur i grodzic, które po zakończeniu wystawy mają zostać zwrócone. W centrum pawilonu znalazł się 18-metrowy stożek, na zewnątrz porośnięty jadalnymi roślinami, od środka pokryty panelami do uprawy boczniaków. Wodę dla tej wertykalnej farmy pozyskuje się z powietrza za pomocą stworzonego przez Apa Verheggena systemu SunGlacier, a energię do jego zasilania dostarczają ogniwa w specjalnych świetlikach opracowanych przez projektantkę systemów solarnych Marjan van Aubel. Przyjaznych środowisku technologii i produktów jest tu zresztą więcej, by wymienić tylko płytki podłogowe wykonane przez włoską firmę Mogu z użyciem grzybni czy zasłony z biopolimerów opracowane przez BuroBelén z Amsterdamu.
i
i
i
i
i
Pawilon Szwecji
Pawilon Szwecji wyróżnia przede wszytskim drewniana konstrukcja. Do jego budowy architekci z pracowni Alessandro Ripellino Architects, Studio Adrien Gardère i Luigi Pardo Architetti zużyli ok. 2600 m³ drewna świerkowego pochodzącego ze zrównoważonej gospodarki leśnej. Jak tłumaczą, dzięki temu udało się wyemitować do atmosfery od 3000 do 3500 ton dwutlenku węgla mniej niż gdyby obiekt zrealizowany został z betonu i stali. W parterze, między kilkuset pniami, rozplanowali otwartą strefę wystawową z kawiarnią, a w nadwieszonych bryłach powyżej ukryli biura, sale konferencyjne i taras widokowy. Aby uniknąć potencjalnie szkodliwych tworzyw sztucznych, które ostatecznie zawsze zmieniają się w mikrodrobiny plastiku pływające w oceanach, wodoodporność podkonstrukcji projektanci oparli na naturalnym bitumie, a impregnację wykonali z użyciem przyjaznych środowisku środków. Ściany zewnętrzne, podłogi i sufity zaizolowano płytami z włókna drzewnego firmy Steico, a całość wykończono ognioodpornymi panelami marki Bäckegårds. Budynek wykorzystuje do chłodzenia wysokowydajne wymienniki i pompy ciepła, a do pozyskiwania energii panele fotowoltaiczne i specjalne dachówki Soltech.
Czytaj też: Pierwsze w Polsce osiedle z drewna: wyniki konkursu architektonicznego |
i
i
i
i
i
i
Pawilon Szwajcarii
Pawilon Szwajcarii zwraca uwagę widoczną z daleka wielką, lustrzaną elewacją. Dzięki rozmieszczeniu tafli pod różnym kątem, odbijają się w nich fragmenty otaczającego krajobrazu i czerwona posadzka z białym krzyżem oraz napisanym wspak słowem Switzerland. Po wejściu do środka, niczym tytułowa bohaterka powieści Lewisa Carrolla doświadczamy zupełnie innej rzeczywistości. Wspinając się pod górę w spowitej mgłą sali, poznajemy najbardziej charakterystyczne widoki Szwajcarii. Za projekt architektoniczny obiektu odpowiada biuro OOS architects, a za aranżację wystawy zespół Bellprat Partner, który współpracował też z WXCA przy realizacji pawilonu Polski.
Czytaj też: O pawilonie Polski na Expo w Dubaju Aleksander Asanowicz |
i
i
i
i
i
Pawilon Finlandii
Twórcy prezentacji Finlandii zabierają nas w symboliczną podróż do własnego kraju. „Staraliśmy się przenieść fragment fińskiej przyrody do Dubaju. Inspiracją dla projektu była cienka warstwa pierwszego śniegu, który na początku zimy pokrywa ziemię” – tłumaczą autorzy z JKMM Architects, którzy w przestrzeni Expo zaproponowali śnieżnobiałą kostkę z wyciętym na kształt rozchylających się pół namiotu wejściem. Po jego przekroczeniu znajdujemy kolejne odniesienia do fińskiego krajobrazu. To zaprojektowane na kształt wąwozu atrium o pofalowanych ścianach wyłożonych cienkimi drewnianymi listwami.
i
i
i
Pawilon Bahrajnu
Pawilon Bahrajnu to sześcienna bryła zaprojektowana przez architekta Christiana Kereza. Budynek, którego wnętrze wypełnia 126 usytuowanych pod rożnymi kątami stalowych słupów, stanowi emanację zasad rozkładu sił działających na konstrukcję. Pochylone pręty o średnicy 11 cm wielokrotnie spotykają się w przestrzeni, a w miejscu styku są ze sobą zespawane, tworząc efektowną, wytrzymałą sieć podpierającą ściany i dach jednonawowej hali o powierzchni 900 m² i wysokości ok. 23 m. Niezwykłe doświadczenie przestrzenne potęgują jeszcze nieregularnie rozmieszczone wąskie szczeliny okienne i aluminiowe okładziny, w których odbija się światło. Z tą architektoniczną strukturą koresponduje prezentowana we wnętrzu ekspozycja, ukazująca różne techniki tkackie i hafciarskie, z których słynie Bahrajn, a także nowe dziedziny lokalnego przemysłu, jak produkcja włókien węglowych czy szklanych i innych kompozytów wykorzystywanych przede wszystkim w budownictwie i motoryzacji. Z pewnością to jeden z ciekawszych obiektów zrealizowanych na Expo. Po zakończeniu wystawy nie ulegnie zniszczeniu, ale zostanie rozebrany i ponownie złożony na terenie Bahrajnu.
Czytaj też: Nie używam flesza: z Christianem Kerezem rozmawia Grzegorz Piątek |
i
i
i
Pawilon Belgii
Pawilon Belgii został zaprojektowany przez pracownie Vincent Callebaut Architectures i Assar Architects. Ten czterokondygnacyjny obiekt, z dużym, łukowatym prześwitem na osi, został obłożony z dwóch stron pionowymi panelami CLT, pełniącymi funkcję ochrony przed słońcem, a jednocześnie ukazującymi możliwości ich zastosowania w architekturze. W miejscu prześwitu panele zamocowano bowiem w taki sposób, że tworzą sklepienie o podwójnej krzywiźnie, zwanej paraboloidą hiperboliczną. Całość dopełnia kompozycja naprzemiennie powysuwanych balkonów, które mieszczą donice z bujną roślinnością.
i
i
i
i
i
i
i
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!
