Spis treści
Wielki Piec Huty „Pokój” na nowo. Dzika zieleń zostanie zachowana
To przedsięwzięcie jest konieczne, by z jednej strony zmienić oblicze Rudy Śląskiej, a z drugiej chronić poprzemysłowe dziedzictwo dla kolejnych pokoleń. Jestem przekonany, że to miejsce będzie istotnym punktem na mapie turystycznej nie tylko naszego regionu, ale i całej Europy
– nie ma wątpliwości prezydent miasta Michał Pierończyk.
Przypomnijmy: w 2019 r. rozstrzygnięto konkurs na adaptację dawnego Wielkiego Pieca Huty „Pokój”. Zwyciężyła koncepcja eM4 Pracowni Architektury Brataniec. Zabytkowy obiekt wybudowany w 1968 r. (i nieczynny od 2005 r.) ma przekształcić się w Centrum Transformacji, jak nazwano wielofunkcyjny kompleks zaplanowany na dawnych terenach poprzemysłowych. Projektanci postanowili m.in. wykorzystać miejsca już zagarnięte przez dziką zieleń.
Otoczenie obiektu będące pozostałością po terenie przemysłowym ulega obecnie sukcesji wtórnej. (...) ogniska [tej] sukcesji stanowią inspirację i podstawę koncepcji zieleni, która wpisuje się w ideę tzw. the third landscape – krajobrazu ewolucji, gdzie różnorodność biologiczna i kulturowa splatają się ze sobą, tworząc unikatową przestrzeń o własnej specyfice
– wyjaśniają w opisie pracy.
- Obejrzyj galerię wizualizacji i czytaj dalej: Wielki piec huty Pokój w Rudzie Śląskiej: wyniki konkursu
Wielka metamorfoza trwa. Jak zmieni się dawny teren poprzemysłowy?
Obecnie kluczowym etapem jest naprawa i czyszczenie konstrukcji stalowej. Skorodowane elementy są wymieniane, a pozostałe są czyszczone i malowane. (...) Również komin przechodzi intensywne czyszczenie z użyciem specjalistycznych preparatów, co wkrótce przywróci mu dawny wygląd. Już teraz można zauważyć, że obiekt przesypowni zyskał nowy stropodach z zamontowanymi świetlikami, a także izolację przeciwwodną. Co więcej, rozpoczęto montaż stalowej konstrukcji nowego obiektu w przedniej części terenu, widocznej od strony ul. Piotra Niedurnego
– donosił we wrześniu 2025 r. prezydent miasta.
Inwestycja realizowana przez Przedsiębiorstwo Budowlano-Produkcyjne „Łęgprzem” z Krakowa jest jedną z największych w mieście, a jej koszt wyceniono na 81 mln zł. Z tej kwoty 66 mln stanowi dofinansowanie unijne, zaś 9,5 mln zł – z budżetu państwa.
Po adaptacji i renowacji dawny teren huty ma łączyć w sobie wiele funkcji. Przewidziano m.in.:
- przebudowę rampy kolejowej na obiekt biurowy,
- budowę placu zabaw nawiązującego do kultury hutniczej,
- budowę ogrodu edukacyjnego,
- stworzenie platformy widokowej ze ścieżką edukacyjną,
- adaptację budynku sterowni i maszynowni na cele muzealne,
- budowę nowego obiektu wspartego na słupach, w którym znajdzie się m.in. część ekspozycyjna i wystawiennicza oraz strefa wypoczynku, spotkań i gastronomii.
Według projektantów nowy obiekt będzie współczesną interpretacją rozebranej hali lejniczej. Zaplanowano na nim zielony dach.
- Czytaj też: Bronił miasta, dawał dach nad głową, teraz będzie uczył dzieci. Unikalny fort „Św. Benedykt” wraca do życia
i
i
Poprzez nowy obiekt zwiedzający zostanie wprowadzony na odpowiednie poziomy obiektów wielkiego pieca. Podstawowy poziom zlokalizowano na wysokości +8,3 m nad ziemią, co zapewnia wygodny dostęp do ekspozycji zabytkowej struktury. Z tego poziomu poprzez platformy spocznikowe, schody i windy można dotrzeć także do ekspozycji w sterowni i maszynowni oraz na platformę widokową na szczycie konstrukcji
– opowiadają projektanci.
Na realizację inwestycji wykonawca ma dwa lata od momentu podpisania umowy (17 grudnia 2024 r.). Oznacza to, że wszystko powinno być gotowe w grudniu 2026 r. Według stanu na wrzesień 2025 r. prace przebiegały zgodnie z harmonogramem.
- Sprawdź również: Cechownia kopalni Saturn w Czeladzi zmieniła się nie do poznania. Z ruiny zrobiono perłę architektury postindustrialnej
Nie tylko Wielki Piec. Ruda Śląska ratuje historyczne obiekty
Miasto ulega transformacji gospodarczej, musimy więc minimalizować negatywne skutki tego procesu. Dawnym terenom przemysłowym nadajemy nowe funkcje i przywracamy do użytku miejsca zdewastowane
– podkreślał już kilka lat temu prezydent Rudy Śląskiej.
Czekając na efekty adaptacji i renowacji Wielkiego Pieca, warto pamiętać, że nie jest to pierwsza taka inwestycja w mieście. W grudniu 2018 r. zakończyła się metamorfoza dworca w Chebziu, który nie tylko wypiękniał, ale też zyskał nowe funkcje (m.in. biblioteka oraz kawiarnia). Kilka lat później rozpoczęła się adaptacja szybu „Franciszek”, który ma stać się miejscem edukacji i integracji. Działać tu będzie m.in. Lokalne Centrum Tradycji. Dodatkowo w historycznych budynkach powstały mieszkania komunalne. Klucze do 7 lokali zostały przekazane najemcom w listopadzie 2025 r.
- Przejdź do galerii: Przebudowa szybu „Franciszek” w Rudzie Śląskiej na Lokalne Centrum Tradycji
